Η επιστήμη, βεβαίως, μέσω πολλών φορέων -ιδιωτικών εταιριών, πανεπιστημιακών οργανισμών και πολλών άλλων-, έχει φροντίσει να αναπτύξει τέτοιους μηχανισμούς και να εκπαιδεύσει στη χρήση τους πάμπολλους δημοσιογραφικούς και όχι μόνο οργανισμούς επαλήθευσης πληροφοριών (fact checking πλατφόρμες και εργαλεία). Ορισμένα απλά εργαλεία της Google παρέχονται δωρεάν στους χρήστες.

Υπάρχει, βέβαια, και μια τρίτη λύση. Αυτή που αποφάσισε να εφαρμόσει το αφεντικό της Meta (βλ. facebook, Instagram, Threads), ο Mark Zuckerberg. Ανακοίνωσε ότι καταργεί το πρόγραμμα επαλήθευσης γεγονότων στις ΗΠΑ. Με λίγα λόγια, σταματά τη λειτουργία των μηχανισμών που λειτουργούσαν στα social ιδιοκτησίας του και ουσιαστικά περιόριζαν τη διάδοση fake news. Θα την αντικαταστήσει, σταδιακά, με το Community Notes (σχόλια άλλων χρηστών επί του συγκεκριμένου), που έχει αρχίσει να εφαρμόζει το δεξί χέρι του Τραμπ, ο Eλον Μασκ, στη δική του πλατφόρμα, το «Χ» (πρώην Twitter). Σημειωτέον, στον κόσμο των social media, το «X» του Μασκ παρομοιάζεται πλέον, ούτε λίγο ούτε πολύ, με… χωματερή, για να το πούμε ευγενικά.

Oλα αυτά «για να περιοριστούν τα λάθη και η λογοκρισία», λέει ο Zuckerberg, που πλέον κατηγορείται ευθέως ότι επιχειρεί αδιάντροπα να επιδώσει τα διαπιστευτήριά του στο αντιδημοκρατικό άρμα του Τραμπ, ιδίως τώρα που βγάζει μέρα με τη μέρα το φιλοπολεμικό του προφίλ και ο Μασκ τη… μάσκα του, ώστε να φαίνεται καθαρά το αντιευρωπαϊκό, φιλοναζιστικό, ακροδεξιό του προφίλ. Αν υπάρχουν μερικά κενά κουτάκια στο ερωτηματολόγιο «Πώς καταργείται η Δημοκρατία», μπορούμε να συμπληρώσουμε: Οι εχθροί της το κάνουν και με την επίκλησή της…