Βλέπετε, αν οι τίτλοι ήταν αυστηρά περιγραφικοί, τότε χιλιάδες βιβλία δεν θα είχαν πουληθεί, χιλιάδες ταινίες δεν θα είχαν διαφημιστεί, χιλιάδες θέματα δεν θα είχαν διαβαστεί. Οταν, όμως, είναι ευρηματικοί, αν υπονοούν κάτι πονηρό ή ύποπτο, αν εξάπτουν τη φαντασία, αν διαθέτουν χιούμορ, αν σοκάρουν ή αν επιδέχονται διττή ερμηνεία, τότε έχουν επιτελέσει την αποστολή τους, που είναι να κινήσουν το ενδιαφέρον των πολλών. Αν, μάλιστα, ανταποκρίνονται και στο θέμα, ακόμα καλύτερα, αλλά αυτό δεν είναι πάντα απαραίτητο.

Εν προκειμένω, όλη η δουλειά έγινε από ένα ερωτηματικό του τίτλου. Ενα ταπεινό ερωτηματικό, ένα απλό «;» που ξύπνησε πάθη και προκάλεσε υπερβολικές αντιδράσεις, ανοίγοντας συζήτηση για ένα θέμα που έχει κλείσει από το 2015, την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, και ταυτοχρόνως παραπέμποντας σε ένα θέμα της επικαιρότητας, τις υποκλοπές.

Η εκδήλωση που έγινε στο Ινστιτούτο Γκαίτε είχε τίτλο «Μένουμε Ευρώπη»; (σ.σ.: το ερωτηματικό εκτός εισαγωγικών, όπως ακριβώς αναγραφόταν στην πρόσκληση) και υπότιτλο «Υποκλοπές, δικαιώματα και κράτος δικαίου». Είναι προφανές ότι στόχευση των διοργανωτών ήταν να συνδυάσουν το ζήτημα των υποκλοπών με το δημοκρατικό αξιακό σύστημα της χώρας, χρησιμοποιώντας ως όχημα το σύνθημα «Μένουμε Ευρώπη».

Εχει πολύ μεγάλη σημασία τι ειπώθηκε σε αυτήν τη συζήτηση και την ίδια στιγμή δεν έχει καμία. Διότι το γεγονός και μόνο ότι με την υπόθεση των υποκλοπών ασχολούνται η Δικαιοσύνη, η Βουλή και η ΑΔΑΕ, ότι υπήρξαν απομακρύνσεις προσώπων και ότι ανοιχτά η κυβέρνηση έθεσε θέμα περαιτέρω θωράκισης του τρόπου λειτουργίας της ΕΥΠ, αποδεικνύουν περίτρανα πως είμαστε κράτος δικαίου. Κυρίως επειδή το 2015 μείναμε στην Ευρώπη.

Αν υπάρχει κάποιος που γνωρίζει καλά το διακύβευμα της παραμονής της Ελλάδας εντός του ευρωπαϊκού κεκτημένου είναι, ασφαλώς, ο Ευάγγελος Βενιζέλος -όπως και ο επίσης συμμετέχων Νίκος Αλιβιζάτος-, αφού ως πολιτικός και ως συνταγματολόγος έδωσε μάχη από την πρώτη γραμμή του μετώπου για την παραμονή της χώρας στον ευρωπαϊκό δρόμο και την κατατρόπωση του λαϊκισμού. Η πολύτιμη ελευθερία που έχει κερδίσει από τη στιγμή που αφοσιώθηκε στην ακαδημαϊκή του ιδιότητα του επιτρέπει να τοποθετείται χωρίς πολιτικούς περιορισμούς επί των πολιτικών. Και, κυρίως, του επιτρέπει -αν δεν του επιβάλλει- να συνομιλεί με εκείνους που διαφωνεί. Διότι μια κοινωνία που δεν φοβάται τον επιστημονικό διάλογο είναι μια καλή κοινωνία. Οπως είχε επισημάνει ο Γκαίτε, ο «απουσιάζων οικοδεσπότης» της εκδήλωσης, «όταν οι ιδέες αποτυγχάνουν, οι λέξεις μπορεί να αποδειχθούν πολύ χρήσιμες». Και ποιος καλύτερος να μιλά για την αποτυχία της αντιευρωπαϊκής ιδέας από τον Ευάγγελο Βενιζέλο;