Αν κάποιος έγραφε πριν από μερικά χρόνια ότι στον κάμπο της Θεσσαλίας θα έπεφταν 8 δισεκατομμύρια τόνοι νερού, θα τον χαρακτήριζαν ευφάνταστο ή κινδυνολόγο. Να όμως που συνέβη. Ενα πρωτόγνωρο καιρικό φαινόμενο με φονική ορμή και δύναμη που έπνιξε χωριά κάτω από το νερό και τη λάσπη. Αν μετά τον «Daniel» κάποιος έλεγε πως ένα αντίστοιχο φαινόμενο θα χτυπούσε και πάλι τη χώρα, ίσως και την ίδια περιοχή, όχι σε 100 χρόνια αλλά πολύ νωρίτερα, πώς θα τον χαρακτηρίζαμε άραγε; Προφήτη ή απλά επιστήμονα; Να, λοιπόν, που συνέβη. Η δεύτερη κακοκαιρία χτύπησε πριν στεγνώσουν τα δάκρυα από την πρώτη.
Αν όλα αυτά που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στη Λιβύη, στο Πακιστάν, στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ δεν μας έχουν πείσει ότι η κλιματική κατάρρευση έχει ήδη ξεκινήσει και ότι πρέπει να θωρακιστούμε για το πιο ακραίο και απρόβλεπτο σενάριο, τότε δεν θα πειστούμε ποτέ. Το ερώτημα βέβαια είναι τι ακριβώς σημαίνει θωράκιση του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου. Ας πούμε πως αν είχε σχήμα, θα ήταν ένα ισόπλευρο τρίγωνο.
Χαμένοι στο πρωτόκολλο
Το ένα σκέλος του είναι το επιχειρησιακό, τις ώρες που το συμβάν εξελίσσεται. Η πολιτική προστασία δηλαδή, και στο σημείο αυτό είναι καίριες οι αλλαγές που ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό, μεταξύ άλλων για τη δημιουργία του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, την άμεση -βάσει πρωτοκόλλων- κινητοποίηση του στρατού και τη θεσμική συνεργασία των επιστημονικών ομάδων.
Το άλλο σκέλος του τριγώνου είναι η προετοιμασία του κράτους και της Κοινωνίας των Πολιτών πριν από το συμβάν. Αυτό προϋποθέτει σοβαρή, συστηματική ενημέρωση, εκπαίδευση και ασκήσεις. Οπως έχουμε εμπεδώσει ότι πρέπει να «μάθουμε να ζούμε με τους σεισμούς», τώρα πρέπει να μάθουμε τι πρέπει να κάνουμε σε ακραίες πλημμύρες ή χιονοπτώσεις. Ομως κανένα από αυτά δεν πρόκειται να λειτουργήσει, αν η τρίτη πλευρά του τριγώνου δεν είναι στη θέση της: οι υποδομές.
Η χώρα έχει έναν από τους καλύτερους αντισεισμικούς κανονισμούς, τώρα πρέπει να αποκτήσει και πολεοδομική συνείδηση. Οχι θεωρητικά, αλλά στο πεδίο του πολέμου με την κλιματική κρίση. Δηλαδή στις μελέτες, στα σχέδια, στα υλικά, στο κτίσιμο. Και κυρίως στους δρακόντειους ελέγχους των μελετών, των σχεδίων, των υλικών, των κατασκευών.
Η «τακτοποίηση» (sic) αυθαιρέτων εις το διηνεκές, τα μπαζώματα, οι καταπατήσεις αιγιαλών, η παράκαμψη περιβαλλοντικών μελετών, οι επικαλύψεις και η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων είναι το κράτος που πρέπει να αφήσουμε πίσω μας. Δεν μπορούμε να κτίσουμε τη χώρα από την αρχή, ούτε να ξανακάνουμε την Κάρλα τη λίμνη που ήταν κάποτε. Μπορούμε όμως να ξεκινήσουμε από τα απλά. Να λειτουργούν π.χ. τα αντλιοστάσια την ώρα της πλημμύρας.