Γράφει ο Αντώνης Πανούτσος

Εκτός αν αντίδραση μπορεί να θεωρηθεί η «μεγάλη πολιτική αγκαλιά» που έπρεπε να ανοίξει ο Αλέξης Τσίπρας σύμφωνα με τον Χριστόφορο Βερναρδάκη για να αγκαλιάσει τον Ανδρουλάκη. Απλοϊκά κόλπα τύπου «άμα δεν μπορείς να δαγκώσεις ένα χέρι, φίλησε το» που δεν θα μπορούσαν να δουλέψουν σε μέλος της Βουλής των Εφήβων. Οπότε η φράση του Στέλιου Κούλογλου «Για τον ΣΥΡΙΖΑ, στο γήπεδο της Κεντροαριστεράς και της μεγάλης προοδευτικής παράταξης εμφανίστηκε πλέον και άλλος παίκτης» ήταν η πραγματικότητα.

Για πρώτη φορά ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να αντιμετωπίσει έναν πολιτικό μικρότερης ηλικία. Αρχηγό ενός κόμματος που τη δυναμική του προσπάθησε να σφετεριστεί με μιμήσεις του πρώην αρχηγού του. Σε τέτοιες καταστάσεις δεν υπάρχει χώρος για αγκαλιές.

Εδώ βρίσκεται το ατού του Νίκου Ανδρουλάκη. Ξέρει ότι για τον οπαδό του ΠΑΣΟΚ κανένας δεν γίνεται Ανδρέας επειδή φόρεσε τουίντ σακάκι και ζιβάγκο. Μόνο που για να το καταλάβει πρέπει να έχει γεννηθεί σε ένα κόμμα. Και ο Νίκος Ανδρουλάκης που σε ηλικία 18 ετών, όταν ο πατέρας του τον ρώτησε τι θέλει να του κάνει δώρο επειδή μπήκε στο Πολυτεχνείο, του είπε να τον πάει στην Αθήνα για το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, γεννήθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Η διαφορά ανάμεσα στον οπαδό και τον μίμο.

Το ατού όμως του Ανδρουλάκη εύκολα μπορεί να γίνει μειονέκτημα. Να πνιγεί στα οικεία κλισέ για «προοδευτικές παρατάξεις», «αντιδεξιά μέτωπα», «συσπειρώσεις των δημοκρατικών δυνάμεων» τη στιγμή που η μόνη ελπίδα επιβίωσης του ΠΑΣΟΚ είναι η μεταλλαγή του σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κόμμα. Κάτι ανάλογο με τους Labour στη Βρετανία στην ελπίδα ότι θα αντιμετωπίσει τη Ν.Δ. σαν Conservatives και όχι σαν το κεντροδεξιό κόμμα που την έχει μετατρέψει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η Ελλάδα του Ανδρέα του ’81 που οι Ελληνες έψαχναν προοδευτικό συγχωροχάρτι έχει πάψει προ πολλού να υπάρχει. Οι δύο γενιές που μεγάλωσαν μιλώντας για μετερίζια, δημοκρατικά τόξα και εκβιαστικά διλήμματα ψάχνουν μια σύγχρονη πολιτική γλώσσα. Θα είναι η μέγιστη ειρωνεία αν στον Νίκο Ανδρουλάκη έπεσε ο κλήρος να βάλει το ορθόδοξο ΠΑΣΟΚ και τη γλώσσα του στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας.

Το συμπέρασμα ότι στο πρόσωπο του Νίκου Ανδρουλάκη έχουμε τον νέο αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι πρόωρο. Ακόμα και αν βγει στην προεδρία του ΠΑΣΟΚ, πράγμα πιθανότατο, ο Ανδρουλάκης για να γίνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πρέπει πρώτα να προσελκύσει τους «Οπου Φυσάει ο Ανεμος» που έφυγαν στον ΣΥΡΙΖΑ. Το πρόβλημα δεν θα είναι οι γραμμές και τα συνθήματα. Οσο εύκολα μπορούν οι ΟΦΑ να φωνάξουν «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ ίδιο συνδικάτο» το ίδιο εύκολα μπορούν και να πουν «σκίστε τα Μνημόνια», γιατί τους είναι αδιάφορο.

Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι αν το κομματικό καράβι έχει ελπίδες να τους πάει στην εξουσία. Η μέρα που οι ΟΦΑ του ΠΑΣΟΚ πηδήξουν από το καράβι του ΣΥΡΙΖΑ επειδή βουλιάζει θα είναι η μέρα που ο Ανδρουλάκης θα έχει γίνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και το ένστικτο της επιβίωσης των ΟΦΑ δεν μπορεί να συγκριθεί με άλλου έμβιου οργανισμού.

Αντίθετα με τη Ν.Δ. που η αδιαφορία της για τις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ ήταν εντυπωσιακή.

Περί συνεδρίων και προγνωστικών

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ μέχρι τα τελευταία χρόνια η εκλογή των προέδρων ήταν αντικείμενο των συνεδρίων. Το σύστημα άνοιξε με τις εκλογές του ΠΑΣΟΚ το 2007 και η Ν.Δ. ακολούθησε με τις εκλογές τον Νοέμβριο του 2009, αλλά και του Δεκεμβρίου του 2015 που οδήγησαν στην αναμέτρηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη.

ΤΟ ΘΕΤΙΚΟ με τις ανοιχτές διαδικασίες είναι ότι δημιουργούν ένα γενικότερο ενδιαφέρον. Αλλά με τα συνέδρια καταγράφονται καλύτερα οι πολιτικές θέσεις των μελών του κόμματος και όχι ψηφοφόρων που μπορεί να είναι περιστασιακοί.

ΤΟ ΜΟΝΟ ΒΕΒΑΙΟ είναι ότι οι ανοιχτές εκλογές δεν σηκώνουν προγνωστικά. Αποδείχθηκε με την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη τον Ιανουάριο του 2016 αλλά και με τον Νίκο Ανδρουλάκη, όταν οι εκτιμήσεις ότι μια μεγάλη συμμετοχή θα βοηθούσε τον Γιώργο Παπανδρέου αποδείχθηκαν λάθος. Επίσης αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχει νεοδημοκράτης αρκετά φανατικός για να πάει να ψηφίσει τον Ανδρέα Λοβέρδο, όπως πίστευαν οι περισσότεροι συριζαίοι. Ούτε συριζαίος τόσο φανατικός που να τρέχει κυριακάτικα για να ψηφίσει τον Γιώργο Παπανδρέου, όπως πίστευαν οι νεοδημοκράτες.

ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΟΤΙ για να υπάρχει μεγάλη συμμετοχή πρέπει να υπάρχουν και υποψήφιοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήθελε να ανοίξει τις διαδικασίες του και να φέρει καινούργιο κόσμο στο κόμμα για να ψηφίσει αρχηγό. Το μόνο πρόβλημα είναι πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει μια εκλογική διαδικασία με μόνο έναν υποψήφιο.

Πώς βγήκε η έκφραση «θα το ρίξω δαγκωτό»

ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ τα κόμματα εκλέγουν αρχηγό με ψήφους μελών ή φίλων του κόμματος που μπορούν να σταλούν και ταχυδρομικά. Στη Γερμανία η διαδικασία δεν είναι σταθερή. Τον υποψήφιο καγκελάριο ενίοτε ψηφίζουν τα μέλη του κόμματος, ενώ άλλες φορές εκπρόσωποι που πρώτα έχουν ψηφιστεί από τα μέλη.

ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί σε κάθε πολιτεία ψηφίζουν εκπροσώπους που στη συνέχεια ψηφίζουν τον υποψήφιο πρόεδρο σε συνέδριο. Με τις διαφορετικές διαδικασίες και περιορισμούς να τονίζουν τον ομοσπονδιακό χαρακτήρα των Ηνωμένων Πολιτειών. Από την απαγόρευση πώλησης αλκοόλ την ημέρα της ψηφοφορίας στη Βιρτζίνια μέχρι τη δυνατότητα του ψηφοφόρου στο Γουισκόνσιν να ψηφίσει έναν υποψήφιο αλλά δύο φορές να έχει το δικαίωμα να αλλάξει γνώμη.

ΣΤΗΝ ΓΚΑΜΠΙΑ επιβιώνει η μέθοδος ψηφοφορίας που χρησιμοποιείτο στην Ελλάδα μέχρι το 1864. Ο ψηφοφόρος έριχνε στην κάλπη έναν βώλο που ενίοτε τον δάγκωνε για να αναγνωρίσει ο υποψήφιος τον βώλο από τη δαγκωνιά. Εξ ου και η έκφραση «θα το ρίξω δαγκωτό». Το σύστημα με τους βώλους επιβιώνει στην Γκάμπια. Λόγω υψηλού αναλφαβητισμού κάθε υποψήφιος έχει την κάλπη του με τα χρώματα της φυλής του και ο ψηφοφόρος ρίχνει στην κάλπη τον γυάλινο βώλο.