Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος

Υστερα από χρόνια απογοητεύσεων, ο Τούρκος νομπελίστας λογοτεχνίας μοιάζει να έχασε πια την ελπίδα και το κουράγιο του. Ο αυταρχικός κεμαλισμός έδωσε τη θέση του σε έναν ολοένα επιθετικότερο ισλαμοεθνικισμό, καθιστώντας τη ζωή στην Τουρκία ανυπόφορη για ανθρώπους με ελεύθερη σκέψη, μετριοπάθεια και ανεκτική νοοτροπία.

«Οταν δεν βγαίνει το αποτέλεσμα που τους αρέσει, τότε ξανακάνουν τις εκλογές, όπως στην Κωνσταντινούπολη και στις ανατολικές επαρχίες… Οταν δεν μπορεί να μιλήσεις για θέματα όπως η κοινωνιολογική διάρθρωση της Τουρκίας και τα κακώς κείμενα, τότε το μόνο που μένει είναι να μιλήσεις για τις κουρτίνες… Κάθε βράδυ γίνονται ένα σωρό συζητήσεις στην τηλεόραση, αλλά οι αντίθετες απόψεις δεν εκπροσωπούνται ποτέ». Απηυδισμένος πλέον από την κατάσταση, ο Παμούκ δήλωσε ότι δεν θέλει άλλο να ασχολείται με την πολιτική και μιλάει μόνο όταν του το ζητάνε οι δημοσιογράφοι.

Ακόμη και έτσι, αυτά που λέει τσακίζουν κόκαλα. Το 2005 ο -αρκετά νεότερος και πολύ πιο αισιόδοξος- Τούρκος λογοτέχνης δέχθηκε σωρεία απειλών επειδή μίλησε για την Αρμενική Γενοκτονία. «Κανείς δεν τολμά να το αναφέρει, ας το κάνω λοιπόν εγώ», είχε δηλώσει σε ελβετική εφημερίδα. Του άσκησαν δίωξη για «προσβολή του τουρκισμού», την ίδια κατηγορία που αντιμετώπισε ο μετέπειτα δολοφονημένος Αρμένιος δημοσιογράφος Χραντ Ντινκ.

Πρόσφατα εκδόθηκε το τελευταίο μυθιστόρημα του Παμούκ, «Νύχτες πανούκλας» -ένα έργο που παίδευε πέντε χρόνια-, λίγο προτού η Τουρκία μπει σε αυστηρό λοκντάουν στις 29 Απριλίου. «Κι αυτό το βιβλίο μου πολιτικοποιήθηκε παρόλο που δεν το ήθελα», είπε. «Προφανώς, κάποιος κόσμος βρήκε μια διέξοδο. Αφού δεν μπορούμε να κάνουμε κριτική στην κυβέρνηση, σκέφτηκαν, ας κάνουμε στον Παμούκ».

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr