Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Ακόμη και στο πρώτο τρίμηνο του 2020 η Ελλάδα παρέμεινε στη σφαίρα της ανάπτυξης, αν και είχε επιβληθεί από τις αρχές Μαρτίου η πρώτη καραντίνα στις μετακινήσεις και την αγορά. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εθνική οικονομία κατέγραφε ρυθμό ανάπτυξης 0,4% όταν η υπόλοιπη ευρωζώνη είχε βρεθεί σε ύφεση της τάξης του 3,7%.
Επομένως, το βασικό κατασκεύασμα του ΣΥΡΙΖΑ περί ύφεσης Μητσοτάκη κατέρρευσε από τα επίσημα στοιχεία. Διαπιστώνουμε άλλωστε ότι ακόμη και ο κ. Τσίπρας έχει σταματήσει πλέον να το επικαλείται στρέφοντας την αντιπολιτευτική του τακτική στο υγειονομικό σκέλος της πανδημίας. Εχει πάντως ενδιαφέρον το γεγονός ότι η αντιπολιτευτική γραμμή της Κουμουνδούρου αλλάζει διαρκώς κατεύθυνση.
Ο κ. Τσίπρας στο τέλος Μαΐου ζητούσε από την κυβέρνηση να ανοίξει τον τουρισμό, μάλιστα τότε είχε πραγματοποιήσει περιοδεία στη Ρόδο καταγγέλλοντας τον Μητσοτάκη για τα κλειστά καταστήματα. Τον Οκτώβριο επιτέθηκε στο Μαξίμου επειδή άνοιξε τον τουρισμό, υποστηρίζοντας ότι από εκεί προκλήθηκε το δεύτερο κύμα της πανδημίας, όταν τα επιδημιολογικά στοιχεία δεν τεκμηρίωναν αυτή τη θέση, και τώρα κατηγορεί την κυβέρνηση για τη μεγάλη ύφεση 11,7% του τρίτου τριμήνου λόγω της πτώσης της τουριστικής κίνησης.
Αυτό όμως που έχει πραγματικά σημασία είναι ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι αρκετά δύσκολοι. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι θα απαιτηθεί ένα διάστημα μέχρι τον Ιούνιο προκειμένου να εμβολιασθεί ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού και να υπάρξει η αποκαλούμενη «ανοσία της αγέλης».
Σε αυτούς τους έξι μήνες η κυβέρνηση θα πρέπει να κατανείμει με σύνεση τις δυνάμεις του Κρατικού Προϋπολογισμού για τη στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική θέση της χώρας και ταυτόχρονα να σχεδιάσει την ανάκαμψη της οικονομίας με δύο βασικά οχήματα:
Το πρώτο είναι η εμπιστοσύνη των αγορών και της Κομισιόν. Τα ελληνικά ομόλογα πλέον τιμολογούνται με πολύ χαμηλά επιτόκια, το κόστος δανεισμού του δημοσίου έχει πέσει κάτω από το 1%, με αποτέλεσμα να είναι ευχερής η πρόσβαση σε φθηνό χρήμα. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ενωση αξιολογεί θετικά τις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στην οικονομία απελευθερώνοντας ταυτόχρονα δόσεις παλαιότερων ετών για την αποπληρωμή χρεών.
Κλιμάκωση χωρίς κέρδος
Το δεύτερο σημαντικό εργαλείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, που αναμένεται να αποδεσμευτούν από το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Βασική προϋπόθεση βέβαια για την έναρξη των χρηματοδοτήσεων είναι ότι θα καμφθούν οι αντιδράσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρίας που απειλούν με βέτο στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής, καθώς αντιδρούν στη σύνδεση των χορηγήσεων στους κανόνες δικαίου.
Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο η Ελλάδα καλείται να βρει το κατάλληλο σημείο ισορροπίας μεταξύ δυσκολιών και ευκαιριών ώστε και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να παραμείνουν ζωντανές και ταυτόχρονα να μην εκτροχιαστεί δημοσιονομικά ο προϋπολογισμός. Η ισορροπία είναι λεπτή, αλλά μέχρι τώρα το οικονομικό επιτελείο έχει διαθέσει σημαντικά κονδύλια στην αγορά διατηρώντας θέσεις εργασίας.
Χάσαμε τη μεγάλη αναπτυξιακή ευκαιρία του 2020 λόγω του κορονοϊού, ενώ νωρίτερα την περίοδο 2015-2018 είχαμε χάσει την αντίστοιχη ευκαιρία λόγω Τσίπρα.
Η Ελλάδα μπορεί να πετύχει την απαιτούμενη επενδυτική έκρηξη καθώς η κυβέρνηση Μητσοτάκη πιστεύει στη μείωση των φόρων, ήδη έχει εφαρμόσει σημαντικές ελαφρύνσεις για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ενώ ταυτόχρονα προωθεί μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν νέα κεφάλαια και θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.
Επιπλέον, η χώρα μας δεν είναι μόνη, όλες οι οικονομίες της ευρωζώνης, ιδίως του Νότου, έχουν σημαντικά προβλήματα ύφεσης και αύξησης του δημοσίου χρέους και επομένως η πίεση για επίλυσή τους θα είναι κοινή και συντονισμένη.
*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση