Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Ο αναλυτής που έλαβε την απόφαση θεώρησε ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει διαρθρωτικά προβλήματα λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου πληρωμών, το ρίσκο της στο πιστωτικό προφίλ έχει αυξηθεί υπέρμετρα, ενώ το δημοσιονομικό «μαξιλάρι» έχει μειωθεί στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών. Η λίρα από την αρχή του έτους έχει απωλέσει το 20% της αξίας της και για τον λόγο αυτό η Moody’s διατηρεί αρνητικές τις προοπτικές της τουρκικής οικονομίας, που σημαίνει ότι μπορεί να προχωρήσει σε περαιτέρω υποβάθμιση τους επόμενους μήνες.

Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία για τα συναλλαγματικά αποθέματα της γειτονικής χώρας τα οποία, εξαιρουμένου του χρυσού, έχουν μειωθεί πάνω από 40% και διαμορφώνονται πλέον στα 45 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ο αναλυτής του αμερικανικού οίκου αξιολόγησης προειδοποίησε τη χρηματιστηριακή κοινότητα για τους αυξανόμενους γεωπολιτικούς κινδύνους της Τουρκίας. Μία μέρα μετά την ψυχρολουσία των ανακοινώσεων ο Ερντογάν θέλησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες για την κατάσταση στις αγορές τονίζοντας ότι «η οικονομία της χώρας του βρίσκεται στο απόγειό της και οι αξιολογήσεις δεν μετρούν». Ωστόσο γνωρίζει καλά ότι η χώρα του αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων 20 ετών, ο τουρισμός, που θα μπορούσε να αξιοποιήσει τη φθηνή λίρα, καταποντίστηκε, ενώ η συντήρηση της στρατιωτικής μηχανής και των μισθοφόρων σε Συρία, Λιβύη και Σομαλία ισοδυναμεί με διαρκή δημοσιονομική αιμορραγία.

Η απόφαση για το Ορούτς Ρέις έμοιαζε μονόδρομος. Η Αγκυρα αποφάσισε να στείλει το σεισμογραφικό σκάφος στο λιμάνι της Αττάλειας με τον μισό τουρκικό στόλο που το συνόδευε, βλέποντας τις διεθνείς πιέσεις να αυξάνονται και τις συστάσεις από Ευρώπη και ΗΠΑ να παίρνουν τον χαρακτήρα τελεσιγράφου. Μόλις προχθές ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών υπέγραφε μνημόνιο συνεργασίας με την Κυπριακή Δημοκρατία καλώντας την Αγκυρα να σταματήσει τις έκνομες ενέργειές της.

Η τουρκική οικονομία δεν θα μπορούσε να αντέξει την επιβολή κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ενωση, θέμα που θα συζητηθεί στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής, σε 10 ημέρες. Ούτε σε επίπεδο συμβολισμών, μία τέτοια εξέλιξη θα λειτουργούσε ως σήμα κινδύνου στις αγορές για τις προοπτικές της Τουρκίας αλλά και ουσιαστικά, η διακοπή χρηματοδότησης της χώρας από την Ευρώπη θα βύθιζε τη λίρα και θα έφερνε πιο κοντά στην Αγκυρα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Ο Ερντογάν προσπάθησε με συμπεριφορές «καβγατζή» να λύσει διπλωματικά προβλήματα. Οπως απέτυχε στον Εβρο όταν έστειλε στα σύνορα χιλιάδες μετανάστες και υποχρεώθηκε να τους μεταφέρει ξανά στους καταυλισμούς, έτσι την «πάτησε» και στη θάλασσα. Το Ορούτς Ρέις, που βγήκε ανοιχτά του Καστελλόριζου ως απάντηση της Τουρκίας στην υπογραφή της συμφωνίας της Ελλάδας με την Αίγυπτο, προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στην περιοχή. Ολοι οι σημαντικοί παράγοντες της Ανατολικής Μεσογείου κατάλαβαν ότι δεν απειλούνταν μόνο τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας αλλά και τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα με αποτέλεσμα να συσπειρωθούν εναντίον της Τουρκίας.

Η στροφή του σεισμογραφικού πλοίου προς την Αττάλεια ήταν η μοναδική επιλογή που είχε απομείνει στον Ερντογάν, περιθώρια για «τσαμπουκάδες» με τη λίρα στο ναδίρ δεν υπήρχαν. Στο μέλλον θα φανεί εάν ο ελιγμός αυτός ήταν προσωρινός ή όχι, το βέβαιο είναι ότι το κουμπί για την τουρκική οικονομία είχε πατηθεί από έναν Αμερικανό αναλυτή από το βράδυ της Παρασκευής.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου 

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr