Γράφει ο Στέφανος Τζανάκης

Oμως, σε ένα τέτοιο πλαίσιο, πειράματα όπως αυτό της Ενωμένης Ευρώπης ενδεχομένως θα αντιμετωπίσουν πολύ σοβαρή κρίση. Το έδειξαν τα κράτη-μέλη τις πρώτες ημέρες της επιδημίας, όταν η κάθε κυβέρνηση έπαιρνε χωρίς την παραμικρή συνεννόηση με τους εταίρους τα όποια μέτρα νόμιζε ότι θα περιόριζαν τη ζημιά για την κάθε χώρα ξεχωριστά.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αισθάνθηκε την ανάγκη να ζητήσει συγγνώμη από την Ιταλία για την αρχική αδράνεια της Ευρώπης, για να υποστηρίξει στη συνέχεια ότι τώρα η Ενωση κάνει τη δουλειά της σωστά. Η αλήθεια είναι ότι αυτό θα πρέπει να αποδειχθεί στη Σύνοδο Κορυφής, μετά το δικό μας Πάσχα. Ποιο θα είναι άραγε αυτό το καινοτόμο «εργαλείο» για το οποίο μιλούσαν οι υπουργοί στο Eurogroup; Θα δείξει – άλλωστε, πολλές φορές στο παρελθόν, οι προαναγγελίες για κάτι το καινούργιο κατέληξαν στο παλιότερο… παλιό.

Υπάρχει όμως κάτι «παλιό», που δεν μπορεί παρά να αποτελέσει μέρος του καινούργιου, όποιο κι αν είναι αυτό: ο ρόλος του κράτους – κάτι που ξόρκιζε η οικονομική ορθοδοξία των τελευταίων χρόνων. Ποιος θα σώσει τις αεροπορικές εταιρίες; Ποιος θα σώσει τις μεταφορές; Και -το κυριότερο- ποιος θα κάνει τις επενδύσεις που απαιτούνται ώστε να γίνει πράξη η ανάκαμψη των οικονομιών;

Η διοίκηση Ομπάμα διέσωσε τις αμερικανικές τράπεζες – και έβγαλε στο τέλος αρκετά χρήματα από αυτό, ενώ με τον τρόπο αυτόν κράτησε όρθια τη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, στην κρίση του 2008. Μπορεί τώρα η Ευρώπη να επιστρέψει στην ανάπτυξη χωρίς γιγαντιαίες δημόσιες επενδύσεις; Μπορεί η Ελλάδα να γυρίσει το παιχνίδι χωρίς πόρους για δημόσια έργα – από τα κλασικά (δρόμοι, γέφυρες, λιμάνια) ως τα ψηφιακά; Προφανώς, όχι. Επομένως, χρειάζονται χρήματα. Και θα χρειαστούν χρήματα εκεί και τότε – όταν δηλαδή θα έλθει η στιγμή να γυρίσει και πάλι ο τροχός της οικονομίας. Γι’ αυτό, ας μη βιάζονται μερικοί για «εδώ και τώρα» παροχές – που μπορεί να κάνουν το αύριο πολύ πιο δύσκολο…

Από την έντυπη έκδοση

*Ο Στέφανος Τζανάκης είναι διευθυντής έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου