Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η Άγκυρα θέλει να έχει τον ρόλο του «περιφερειακού παίκτη» στην Ανατολική Μεσόγειο και διαρκώς κλιμακώνει τις προκλήσεις όπως φάνηκε από τα επεισόδια στα ενεργειακά οικόπεδα της Κύπρου και πιο πρόσφατα με τη σύναψη της ψευδοσυμφωνίας με τη Λιβύη.

Ο Μητσοτάκης έδρασε με ανοικτά χαρτιά. Είδε τον Ερντογάν χωρίς ενδιάμεσους που συνήθως έχουν τις δικές τους σκοπιμότητες, έθεσε ξεκάθαρα τις ελληνικές θέσεις και απέρριψε πλήρως τις τουρκικές διεκδικήσεις. Το πώς θα εξελιχθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι δύσκολο να εκτιμηθεί, όταν μάλιστα η άλλη πλευρά κρατά τα κλειδιά του μεταναστευτικού, που τόσο εύκολα παραχώρησε η Ευρωπαϊκή Ενωση το 2017 υπό την πίεση των ασταμάτητων ροών.

Ηδη από χθες με την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να προωθήσει άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή το «μνημόνιο» με τη Λιβύη έδειξε ότι δεν πρόκειται να οπισθοχωρήσει, αντιθέτως φτάνει στα άκρα.

Είναι βέβαιο ότι η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις της σε μία περίοδο κατά την οποία νιώθει ισχυρή. Δεν θα προχωρούσε ποτέ σε ανάλογες κινήσεις την προηγούμενη δεκαετία όταν βρισκόταν υπό τα δεσμά του ΔΝΤ και με την οικονομία της σε βαθιά ύφεση.

Παρά τη μεγάλη υποτίμηση της λίρας τα τελευταία δύο χρόνια και την εκτίναξη του εξωτερικού χρέους η τουρκική οικονομία συρρικνώθηκε αλλά δεν κατέρρευσε ενώ η αμυντική της βιομηχανία έχει καταγράψει σημαντική πρόοδο βάσει διακρατικών συμφωνιών για την παραγωγή όπλων και αεροσκαφών.

Η Ελλάδα βγαίνει από μία πολύχρονη περίοδο οικονομικής κρίσης, χθες κατέγραψε ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης 2,3% για το τρίτο τρίμηνο του έτους. Ας μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια το τραπεζικό μας σύστημα που κυριαρχούσε στα Βαλκάνια και κατ’ επέκταση είχε σημαντικό ρόλο στις οικονομίες των γειτονικών χωρών συρρικνώθηκε σημαντικά ενώ το ίδιο συνέβη και στην Τουρκία όταν η Εθνική Τράπεζα το καλοκαίρι του 2016 μεταβίβασε στο Κατάρ τις μετοχές που είχε από το 2005 στην Finasbank χάνοντας έναν βασικό πυλώνα του δικτύου της. Θα λέγαμε μάλιστα ότι αυτή η πώληση σηματοδοτούσε την αλλαγή των ισορροπιών μεταξύ των δύο χωρών στον χώρο της οικονομίας.

Απέναντι στην προκλητικότητα της Αγκυρας η χώρα μας πρέπει να απαντήσει σε όλα τα επίπεδα προκειμένου να προστατεύσει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα με βάση το διεθνές δίκαιο. Καμία αμφισβήτηση ή γκριζάρισμα δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά.

Επιπλέον απαιτείται η ενεργοποίηση του παράγοντα της ομογένειας που μπορεί να κινητοποιήσει ξένες κυβερνήσεις και να ενισχύσει την προσπάθεια του Μαξίμου για ευρύτερες συμμαχίες.

Το κλειδί βρίσκεται και στην οικονομία. Απαιτούνται κεφάλαια και σχέδια για τη δημιουργία μιας ισχυρής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας που θα δημιουργεί προστιθέμενες αξίες στην εθνική μας ασφάλεια και θα ενισχύει την παραγωγική μας βάση. Η ελληνική οικονομία μπαίνει σε φάση ανάκαμψης, το γνωρίζει καλά ο Ερντογάν, για αυτό σπεύδει τώρα να δημιουργήσει «τετελεσμένα» και να μεγιστοποιήσει τις διεκδικήσεις του προσδοκώντας σε δεύτερη φάση να καθίσουμε «στο ίδιο τραπέζι». Δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα του. Μπορούμε να προασπίσουμε τα δίκαιά μας όπου χρειαστεί και ταυτόχρονα να ασκήσουμε όλα τα «ένδικα μέσα». Στην υπόθεση της Λιβύης η Τουρκία είναι μόνη της, καθώς την αντίθεσή τους έχουν εκφράσει οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, ακόμη και η λιβυκή Βουλή. Αυτό δεν μας καθησυχάζει αλλά αποτελεί μία ισχυρή διπλωματική βάση για να φρενάρουμε τις κινήσεις της Τουρκίας που προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα ακόμη και νοτίως της Κρήτης εξαφανίζοντας το Καστελλόριζο και καταπατώντας κάθε έννοια του διεθνούς δικαίου.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση