Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας*

Θα έλεγα ότι πρόκειται για μια χαρακτηριστική αλληγορία της «περί -την –πλάνην» ευρωπαϊκής αντίληψης γύρω από το μεταναστευτικό πρόβλημα. Αυτό το τελευταίο από περιφερειακό που ήταν αρχικά έγινε πια κεντρικό ευρωπαϊκό πολιτικό ζήτημα. Ο καθένας επιστρέφει τις ευθύνες στον άλλον και κανείς δεν αναλαμβάνει τις δικές του. Όπως αντίστοιχα κανείς δεν δέχεται το πλοίο στη χώρα του. Ο καθένας υπόσχεται στο όνομα του άλλου.

Εδώ και τρία χρόνια -κι ειδικά μετά την επικίνδυνα λαθεμένη αντίληψη της Μέρκελ να ανοίξει διάπλατα τα σύνορα- η μεταναστευτική κρίση όλο και βαθαίνει. Κανείς Ευρωπαίος ηγέτης δεν μπορεί πια σήμερα να πει ότι δεν είδε να έρχεται αυτή η μεγάλη κρίση . Απλά δεν αξιολόγησαν η δεν ήθελαν να αξιολογήσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Ακόμη κι οι αντιδράσεις των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης αντιμετωπίζονταν ως νευρικές της στιγμής που όμως με τον καιρό θα καταλάγιαζαν κι όλα θα ξανάπαιρναν τη γνωστή τους πορεία. Οι πολιτικές αλλαγές όμως που έγιναν σε Ιταλία , Βρετανία, Αυστρία ,Γερμανία κ.λπ., άλλαξαν και τις αντιδράσεις. Οι ευρωπαϊκοί λαοί ψήφισαν τους πολιτικούς που εκφράζουν τις βαθιές τους ανησυχίες. Δεν υπάρχει πια ο Ιταλός υπουργός που θα δεχτεί τα πάντα από φόβο μήπως η χώρα του απομονωθεί όπως του έλεγαν απειλητικά οι του «πολιτικά ορθόν» αξιωματούχοι της Ε.Ε.

Στη θέση του υπάρχει τώρα άλλος που θέλει να ακολουθήσει τις εντολές των εκλογέων του. Προηγήθηκε βέβαια το Brexit, η δυναμική είσοδος των ακροσυντηρητικών στη γερμανική Βουλή και η ομάδα του Visegrad στην Αν. Ευρώπη. Τώρα έχουμε νέο τόξο αντίδρασης: είναι ο αλπινικός άξονας, δηλαδή ο άξονας συμμαχίας μεταξύ Βαυαρών, Αυστριακών και Ιταλών. Και βέβαια σε αυτόν τον άξονα στηρίζεται η όλο και μεγαλύτερη απειλή να πέσει από την καγκελαρία της η Μερκελ. Ηδη τη βλέπουμε να είναι μαζεμένη στη γωνία της μονίμως αμυνόμενη και στριμωγμένη από τα συνεχή αρνητικά εκλογικά αποτελέσματα.

Μια σημαντική αλλαγή πραγματοποιείται με βάση τα γεγονότα του μεταναστευτικού. Οι Ευρωπαίοι στο σύνολό τους αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να αυτοκαταστρέφονται και να αναβάλλουν συνεχώς να δώσουν λύση σ’ αυτό το πρόβλημα. Φτάνουν πια τ’ αναθέματα, τα κροκοδείλια δάκρυα, οι στεναγμοί και η απραξία. Δεν μπορεί να είναι πια το μεταναστευτικό ένα θέμα που αφορά μεμονωμένα κάποιο κράτος. Αντιθέτως είναι ένα θέμα που αφορά όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το θέμα είναι τόσο σοβαρό όσο κι η κρίση που ζούμε εδώ και καιρό. Χρειάζονται πρωτοβουλίες που να δίνουν απαντήσεις κι όχι να μιλούν ευχολογικά. Άλλωστε μετά από τρία χρόνια εμπειρίας του προβλήματος είναι πια κοινά αποδέκτες οι προτεραιότητες του προβλήματος.

Καταρχήν να προστατευτεί το δικαίωμα ασύλου για τους πραγματικούς πρόσφυγες. Εν συνέχεια να αντιμετωπιστεί με ανθρωπισμό αλλά ταυτόχρονα και με αυστηρότητα το θέμα των οικονομικών και των παράνομων μεταναστών. Παράλληλα να ελεγχθούν τα ευρωπαϊκά σύνορα, αυτά της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Και βέβαια την ίδια στιγμή, χωρίς να χαθεί χρόνος, να ξεκινήσει το εδώ και καιρό αναμενόμενο φιλόδοξο πρόγραμμα ανάπτυξης και συνεργασίας με τις αφρικανικές χώρες μεταξύ άλλων. Αυτό το πρόγραμμα σίγουρα είναι χρονοβόρο, δύσκολο κι έχει οικονομικό κόστος. Όμως υπάρχει ανάγκη. Κι όταν υπάρχει ανάγκη ακόμη κι οι «Θεοί πείθονται».

Ο Δημοσθένης Δαββέτας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]