Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*

Οι υπογραφές που έβαλε η κυβέρνηση για να κλείσει την τρίτη αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος-Μνημονίου ολοκληρώνουν, στην αντίληψη των περισσότερων αριστερών, τη μνημονιακή προσαρμογή του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του και προκαλούν αντιδράσεις και αναταράξεις.

Επιστροφή ΚΚΕ

Ο ΣΥΡΙΖΑ απέσπασε την ηγεμονία του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς από το ΚΚΕ σκληραίνοντας τις θέσεις του και δίνοντας υποσχέσεις, οι οποίες φυσικά δεν πραγματοποιήθηκαν.

Από τη στιγμή που ο κ. Τσίπρας έλεγε «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη», κατήγγειλε τις προγραμματισμένες ιδιωτικοποιήσεις σαν ξεπούλημα του εθνικού πλούτου και υποσχόταν, μεταξύ των άλλων, πλήρη προστασία των συντάξεων και άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 750 ευρώ, οι πολιτικές δυνατότητες του ΚΚΕ περιορίστηκαν δραστικά.

Τώρα που φτάνουμε στην πλήρη αποκάλυψη της πολιτικής μπλόφας του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του, το ΚΚΕ αντιδρά με ιδιαίτερα δυναμικό τρόπο και η φρασεολογία που χρησιμοποιεί ο ηγέτης του, κ. Κουτσούμπας, περιέχει σκόπιμα μειωτικές και ταπεινωτικές διατυπώσεις για την ηγεσία της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.
Επιδίωξη του ΚΚΕ είναι να πάρει πίσω αυτά που του ανήκουν, σε ό,τι αφορά την εκλογική και την πολιτική επιρροή, και χρησιμοποιεί όλες τις δοκιμασμένες μεθόδους. Από τη συνεχή καταγγελία της κυβερνητικής πολιτικής μέχρι καλά οργανωμένες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που περνούν το μήνυμα εναντίον της κυβέρνησης.

Μπορεί η εκλογική επιρροή του ΚΚΕ να παραμένει περιορισμένη, έχει όμως σημαντική επιρροή και κύρος στο χώρο της Αριστεράς και η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιεί εις βάρος της κυβερνητικής ηγεσίας και του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα στην κυβερνητική παράταξη. Πολλοί από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι έχουν προδοθεί από τις επιλογές της κυβέρνησης και πως οι εξελίξεις δικαιώνουν την κριτική που ασκεί το ΚΚΕ.

Τελευταία ευκαιρία

Ο κ. Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εγκατέλειψαν για μία ακόμη φορά τις υποτιθέμενες κόκκινες γραμμές για να έλθουν σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους. Η αντίθεση στην ιδιωτικοποίηση σημαντικού μέρους του παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ, οι αντιρρήσεις στη νομοθετική αυστηροποίηση των όρων για την κήρυξη απεργίας στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, οι διαβεβαιώσεις ότι δεν θα υπάρξουν μαζικοί πλειστηριασμοί ακινήτων, και μάλιστα πρώτης κατοικίας, ξεχάστηκαν από τη μια μέρα στην άλλη για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας. Αλλοτε ο κ. Τσίπρας πηγαίνει προς τα Αριστερά σε ό,τι αφορά την επιχειρηματολογία του για να κερδίσει πολιτικό χρόνο και άλλοτε βάζει υπογραφές σε αυτό που ο ίδιος καταγγέλλει σαν δεξιόστροφη πολιτική για να εξυπηρετηθεί πολιτικά. Μέσα από τους ελιγμούς του και τη στροφή 180 μοιρών που πραγματοποίησε σε επίπεδο στρατηγικής, άδειασε την παλιά αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ και διάφορους συνεργαζόμενους παράγοντες σαν τον κ. Βαρουφάκη.

Οι αδειασμένοι γνωρίζουν ότι τους προσφέρεται η τελευταία πολιτική ευκαιρία να ξαναμπούν πολιτικά στο παιχνίδι. Μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν να δημιουργήσουν θετική γι’ αυτούς δημοσκοπική και πολιτική δυναμική και τώρα κινούνται για να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που δημιουργεί γι’ αυτούς η ολοκλήρωση της μνημονιακής προσαρμογής της κυβέρνησης. Τους λείπει η πολιτική ενότητα, ενώ αρκετοί από τους παράγοντες του χώρου κινούνται στη βάση προσωπικής στρατηγικής.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι με τις παρεμβάσεις τους, σε ένα σκηνικό σκλήρυνσης της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης και διεύρυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων, φθείρουν τη δημόσια εικόνα της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.

Επιπλέον, ασκούν πίεση στη σημερινή αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εκφράζεται κυρίως από τον κ. Φίλη και τη λεγόμενη ομάδα των 53, να σηκώσει τους τόνους της κριτικής προς την κυβέρνηση για να μην ξεπεραστεί πλήρως από την παλαιά αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εκφράζεται σήμερα από τη Λαϊκή Ενότητα, από την Πλεύση Ελευθερίας και την ομάδα υποστηρικτών του κ. Βαρουφάκη, η οποία φιλοδοξεί να μετατραπεί σε κόμμα.

Οργή συνδικαλιστών

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε αυτή τη φάση αντιμέτωπος και με την οργή των συνδικαλιστών με τους οποίους συνεργάστηκε σε διάφορα ζητήματα και του επίσημου συνδικαλιστικού κινήματος, το οποίο μπορεί να παρακμάζει αλλά εξακολουθεί να έχει κάποια επιρροή στον κόσμο της Αριστεράς.

Οι συνδικαλιστές των ΔΕΚΟ, και ιδιαίτερα της ΔΕΗ, θεωρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τούς εξαπάτησε, εφόσον εγκατέλειψε την αντίθεσή του στην ιδιωτικοποίηση σημαντικών ΔΕΚΟ. Είχαν στηρίξει τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ θεωρώντας ότι θα τους εξασφάλιζε μόνιμη απασχόληση με ευνοϊκούς όρους και τώρα διαπιστώνουν ότι θα πρέπει να συνεννοηθούν με τους νέους ιδιοκτήτες σημαντικών μονάδων της ΔΕΗ για το επαγγελματικό τους μέλλον, το οποίο, αν υπάρξει, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο.

Σε ό,τι αφορά το επίσημο συνδικαλιστικό κίνημα, η κυβέρνηση απέφυγε να συνεργαστεί μαζί του, γιατί επηρεάζεται, κυρίως, από το τμήμα του παλιού ΠΑΣΟΚ που δεν συνεννοείται με την κυβέρνηση και από το ΚΚΕ. Για να περιορίσει τις συνδικαλιστικές αντιδράσεις, η κυβέρνηση είχε στήσει ένα σκηνικό σκληρής διαπραγμάτευσης με τους Ευρωπαίους εταίρους για να αποτραπεί η νομοθετική αυστηροποίηση των όρων πραγματοποίησης απεργιών στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και για να «ξεπαγώσουν» εδώ και τώρα τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και προνόμια, η εφαρμογή των οποίων ανεστάλη λόγω των Μνημονίων. Το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης του τρίτου προγράμματος-Μνημονίου σημαίνει ότι η κυβέρνηση εγκατέλειψε όλες τις κόκκινες γραμμές που η ίδια πρόβαλε στα θέματα των εργασιακών σχέσεων και εξαπάτησε το επίσημο συνδικαλιστικό κίνημα με μια ανύπαρκτη, όπως αποδείχτηκε, «αντίσταση» κατά των θεσμών.

Το συνδικαλιστικό κίνημα δεν έχει μεγάλη επιρροή στην Ελλάδα, εξαιτίας των συντεχνιακών υπερβολών του παρελθόντος και της εξαιρετικά δύσκολης οικονομικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει το μεγαλύτερο τμήμα του ιδιωτικού τομέα και οι περισσότεροι εργαζόμενοι σε αυτόν. Η κριτική όμως που ασκείται στην κυβερνητική πολιτική οδηγεί πολλούς αριστερούς συμπολίτες μας στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Τσίπρα κινείται συνήθως μεταξύ πολιτικής απάτης και αυταπάτης.

Συλλογικότητες

Την κατάσταση περιπλέκει και η δραστηριοποίηση των υπολειμμάτων του κινηματικού παρελθόντος του ΣΥΡΙΖΑ και των λεγόμενων συλλογικοτήτων που δεν ελέγχονται από την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο κ. Τσίπρας επένδυσε κατά το παρελθόν στο κίνημα της πλατείας και σε διάφορα κινήματα διαμαρτυρίας, για τη μη πληρωμή των διοδίων, τη μη καταβολή του ΕΝΦΙΑ, τη ματαίωση των πλειστηριασμών και τώρα βρίσκει μπροστά του τα απομεινάρια της κοινωνικής δυναμικής που είχε δημιουργήσει για προφανείς πολιτικούς λόγους.
Οι λεγόμενες συλλογικότητες έχουν χωριστεί στα δύο, με ένα τμήμα από αυτές να έχει ενταχθεί στον πολιτικό σχεδιασμό της κυβέρνησης και αρκετά από τα μέλη τους στον Κρατικό Προϋπολογισμό και ένα άλλο τμήμα να διατηρεί την αυτονομία του και να θέλει να επιβεβαιώσει, σε αυτή τη φάση, την επιρροή του στις εξελίξεις.
Με εξαίρεση το ΚΚΕ, που έχει να παρατάξει σημαντικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις για να αντιπαρατεθεί με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, η υπόλοιπη πολιτική και κοινωνική Αριστερά διεξάγει έναν πόλεμο φθοράς κατά της κυβέρνησης, ο οποίος έχει στην τωρινή συγκυρία και μεγάλο πολιτικό κόστος.

Η επιχειρηματολογία και η επιρροή όλων των παραπάνω ενισχύονται και από την ιδιαίτερα στενή συνεργασία μεταξύ Τσίπρα και Καμμένου, ακόμη και στη συγκάλυψη του σκανδάλου των εξαγωγών πολεμοφοδίων στη Σαουδική Αραβία, η οποία, όπως είναι φυσικό, ενισχύει τα ερωτηματικά για τις επιλογές του πρωθυπουργού και κάνει ακόμη λιγότερο ελκυστική την εικόνα της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ στην αντίληψη ενός σημαντικού τμήματος του κόσμου της Αριστεράς.

Ο Γιώργος Κύρτσος είναι Ευρωβουλευτής  της ΝΔ