Γράφει Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Συγκριτικά με την κρίση του 2014, η τωρινή είναι εντονότατη και χαρακτηρίζεται από στοιχεία που προκαλούν ευρύτερες ανησυχίες.

Ο αποκλεισμός του Κατάρ από σειρά αραβικών χωρών οφείλεται στην προσπάθεια της Σαουδικής Αραβίας να κυριαρχήσει στην ευρύτερη περιοχή επί κρατών που επίσης λόγω πλούτου έχουν παγκόσμια εμβέλεια. Το Κατάρ είναι μια εμφανής περίπτωση. Στηρίζεται στρατιωτικά στις ΗΠΑ αλλά προσπαθεί να διατηρήσει λόγω των πολύ πλούσιων ενεργειακών οικοπέδων που συνορεύουν με το Ιράν μια σχετικά καλή σχέση μαζί του. Είναι σύμμαχος των ΗΠΑ, ενώ φιλοξενεί το στρατηγείο της Κεντρικής Διοίκησης και από εκεί οι Αμερικανοί συντονίζουν τις επιχειρήσεις σε Ιράκ-Συρία-Υεμένη-Αφγανιστάν.

Οι Σαουδάραβες και οι σύμμαχοί τους σταδιακά προετοιμάζονται για την πιο έντονη αντιπαράθεσή τους με το Ιράν που μαζί με τη Βόρεια Κορέα είναι οι κύριοι εχθροί των ΗΠΑ. Συνεπώς, πιέζουν το Κατάρ σε θέματα ενεργειακά και αντιμετώπισης του βίαιου εξτρεμισμού -μετά την πρόσφατη Σύνοδο ΗΠΑ-αραβικών και μουσουλμανικών κρατών στο Ριάντ- να συγκλίνει σε κοινές θέσεις απέναντι στην Τεχεράνη.

Η Σαουδική Αραβία επιδιώκει να «μπαχρενοποιήσει» το Κατάρ, δηλαδή να το ελέγξει πλήρως. Τα κράτη που συμβάδισαν στον αποκλεισμό του Κατάρ με το Ριάντ είναι υποχρεωμένα για την επιβίωσή τους στη Σαουδική Αραβία. Π.χ. η νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης, ο Αιγύπτιος δικτάτορας Αλ Σίσι, οι Μαλδίβες, η Μαυριτανία ως και η κυβέρνηση του υποστρατήγου Χαφτάρ στην Ανατολική Λιβύη. Επίσης τα ΗΑΕ και η Σ. Αραβία έχουν προβλήματα με το Κατάρ γιατί το τελευταίο υποστηρίζει επί χρόνια τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ως και τη Χαμάς, καθώς και ορισμένες ριζοσπαστικές δυνάμεις σε Συρία, Ιράκ, Λίβανο και Αφγανιστάν.

Το ISIS, παρά την απώλεια εδαφών στη Μεσοποταμία, διατηρεί υπολογίσιμες δυνάμεις που είναι ικανές να πλήξουν στόχους σε ολόκληρη τη Μ. Ανατολή, Αφρική, καθώς και μέσα στην καρδιά των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων. Το Ισλαμικό Κράτος ως βαθύτατα σουνιτικό έχει έντονα εκδικητικές τάσεις κατά της Τεχεράνης λόγω της υποστήριξης που παρέχει στρατιωτικά και οικονομικά στο καθεστώς Ασαντ στη Δαμασκό, καθώς και σε εξτρεμιστικές σιιτικές μονάδες στο Ιράκ. Η επίθεση ήταν αναμενόμενη, αλλά από πλευράς στόχων έπληξε το γόητρο της Χομεϊνικής Επανάστασης, που αποδείχτηκε ότι παρά το σκληροπυρηνικό καθεστώς είναι τρωτή χώρα. Αναμένω και άλλες επιθέσεις από το Ισλαμικό Κράτος σε Ιρανικούς στόχους. Αυτοί που τη σχεδίασαν σίγουρα είχαν στο μυαλό τους ότι η ρίζα του κακού στην Υεμένη, στη Συρία, στο Ιράκ και τον Λίβανο είναι η Τεχεράνη.

Συμπερασματικά, η Μ. Ανατολή εισέρχεται σε μια νέα περίοδο αποσταθεροποίησης στην οποία θα κυριαρχήσει πολύ έντονα ο νέος γύρος αραβο-ιρανικού ανταγωνισμού, καθώς και η διευρυμένη δράση του Ισλαμικού Κράτους σε στόχους και σε εμπλουτισμό μεθόδων δράσης.

O Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι διεθνολόγος και στρατηγικός αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής