«Πρωταθλητές» των ανατιμήσεων, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., αναδείχθηκαν το ελαιόλαδο, η τιμή παραγωγού η οποία κατέγραψε άνοδο κατά 42,6%, ακολούθησαν οι πατάτες με 34,2%, τα δημητριακά με 33,7% και τα κρέατα (+24,2%) συγκριτικά με το 2021.Δυσβάσταχτο βέβαια παραμένει για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους το κόστος παραγωγής, καθώς όλες σχεδόν οι κατηγορίες εφοδίων παρουσίασαν διψήφια άνοδο.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εισροών αυξήθηκε τον Νοέμβριο κατά 19,7% σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Η άνοδος αυτή οφείλεται αφενός στην αύξηση κατά 24,2% του δείκτη τιμών ζωικής παραγωγής και κατά 19,1% του δείκτη τιμών της φυτικήςπαραγωγής και κυρίως στη μεταβολή του ελαιολάδου και των δημητριακών κι έπειτα στην αύξηση κατά 24,2% του δείκτη τιμών ζωικής παραγωγής. Στη ζωική παραγωγή, από τους επιμέρους δείκτες, τον τελευταίο χρόνο έχουν ανατιμηθεί κατά 28,7% τα ζωικά προϊόντα και κατά 21,1% το κρέας.

Σε επίπεδο διετίας (Νοέμβριος 2020-Νοέμβριος 2022), τα δημητριακά «αναρριχήθηκαν» στην πρώτη θέση με συνολική αύξηση 77%, το ελαιόλαδο βρέθηκε στη δεύτερη θέση με 73,6% και την πρώτη πεντάδα των «ακριβότερων» αγροτικών προϊόντων συμπλήρωσαν οι πατάτες με 56%, τα βιομηχανικά φυτά (όπως βαμβάκι) με 53,5% και τα κτηνοτροφικά φυτά με 34,6%.

Μεγάλη αύξηση του κόστους παραγωγής

Ακόμα μεγαλύτερη άνοδο παρουσίασε ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εκροών, δηλαδή το κόστος των εφοδίων, αγγίζοντας το 22,4% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι παραγωγοί καταβάλλουν προσπάθειες να απορροφήσουν μέρος των ανατιμήσεων. Η αύξηση του κόστους παραγωγής, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., συνδέεται με την περαιτέρω άνοδο του δείκτη τιμών αναλώσιμων μέσων κατά 24,2%, κυρίως της ενέργειας, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών. Αναλυτικά, τα λιπάσματα εκτοξεύτηκαν κατά 55,7%, η ενέργεια και τα λιπαντικά κατά 30% και οι ζωοτροφές κατά 23,3%, ενώ μικρότερες μεν, αλλά διόλου αμελητέες, ήταν οι ανατιμήσεις στα μηχανήματα καλλιέργειας (+20%) και στη συντήρηση και επισκευή των κτιριακών εγκαταστάσεων (+18,9%). Μάλιστα στα μηχανήματα, εντυπωσιακή είναι η αύξηση των τιμών και στις επιμέρους κατηγορίες: +15,8% στα περιστρεφόμενα αξονικά μηχανήματα, +14,7% σε μηχανήματα και εγκαταστάσεις, +13,1% σε γεωργικά μηχανήματα και εξοπλισμό, +11,9% στους γεωργικοί ελκυστήρες (τρακτέρ) και 10,1% στα λοιπά οχήματα. Την ίδια ώρα, σπόροι και φάρμακα κατέγραψαν ρυθμό αύξησης της τάξεως του 10%.

Στη διετία, ο γενικός δείκτης τιμών εκροών και κόστος παραγωγής (γενικός δείκτης τιμών εισροών) εμφανίζουν σχεδόν την ίδια άνοδο (40% οι εκροές και 40,3% οι εισροές), με τα εφόδια να περνούν μπροστά στο τελευταίο 12μηνο με 22,4% προς 19,7%.

Τι δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat

Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζουν οι τιμές των αγροτικών προϊόντων και των εφοδίων και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η μέση τιμή των προϊόντων ανέβηκε κατά 24% το 2022 συγκριτικά με το 2021, ενώ τις πρώτες θέσεις κατέλαβαν τα δημητριακά (+45%), τα αυγά (+43%) και το γάλα (+31%). Σε ό,τι αφορά στο κόστος παραγωγής, εκτινάχθηκε κατά 30% τον τελευταίο χρόνο, με την κούρσα των ανατιμήσεων να οδηγούν τα λιπάσματα (+87%), η ενέργεια (+59%) και οι ζωοτροφές (+30%).

Στην ανάλυσή της η Eurostat επισημαίνει ότι η εκτίναξη των τιμών τόσο των προϊόντων όσο και των εφοδίων οφείλεται σε τρεις παράγοντες. Αρχικά, στη διαταραχή που προκάλεσε στις αγορές η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δεδομένου ότι αμφότερες είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς δημητριακών, ελαιούχων σπόρων και λιπασμάτων. Σημαίνοντα ρόλο διαδραματίζει βέβαια και η κλιματική αλλαγή, καθώς η ξηρασία που έχει πλήξει μεγάλες χώρες, όπως για παράδειγμα την Ισπανία, τη Γαλλία κ.λπ., έχει οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και κυρίως των ζωοτροφών. Τέλος, καθοριστικές είναι οι πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως το κόστος ενέργειας, λόγω των μέτρων που λαμβάνει η Ε.Ε. για την ενεργειακή απεξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας.

Αναλυτικά, οι μέσες τιμές για τα δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, σίκαλη, βρώμη καθώς και άλλα είδη) αυξήθηκαν σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. μεταξύ 2021 και 2022, με ποσοστό που διαμορφώνεται στο 33% στην Αυστρία και την Ολλανδία, στο 34% στη Λετονία,στο 67% στην Ουγγαρία και 70% στη Φινλανδία.

Και οι τιμές των αυγών, όμως, αυξήθηκαν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, το τελευταίο έτος, με το ποσοστό της ανόδου να ξεκινά από το 6% στο Λουξεμβούργο και 7% στην Κύπρο και στην Ελλάδα και να εκτοξεύεται στο 68% στην Ολλανδία, στο 74% στο Βέλγιο και στο 76% στη Γαλλία.

Σύμφωνα με την έκθεση της Eurostat, εμφανή ήταν τα σημάδια που άφησε η ξηρασία σε ολόκληρη την Ευρώπη στον κτηνοτροφικό τομέα, καθώς περιορίστηκε η διαθεσιμότητα φρέσκου χόρτου ως τροφή, ιδιαίτερα για τις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής, ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές του γάλακτος. Ενδεικτικά, οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις, της τάξεως του 50%, καταγράφηκαν σε Βέλγιο, Λετονία, Λιθουανία και Ουγγαρία, ενώ στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 18%, σημαντικά χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που ανήλθε στο 31%.

Στον αντίποδα, τα φρούτα ήταν τα μοναδικά προϊόντα που όχι απλώς έμειναν εκτός ανατιμήσεων, αλλά μεσοσταθμικά οι τιμή τους υποχώρησε κατά 3%.

Ετήσιες συγκρίσεις Δεικτών Τιμών Εκροών στη Γεωργία-Κτηνοτροφία 

Ομάδες και υποομάδες προϊόντων	Μεταβολή(%) 2022/2021            2021/2020
ΓΕΝΙΚΟΣΔΕΙΚΤΗΣ ΕΚΡΟΩΝ	19,7	17,0
ΦΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ	19,1	19,4
Δημητριακά και σπόροι	33,7	32,4
Βιομηχανικά φυτά	9,4	40,3
Κτηνοτροφικάφυτά	19,6	12,6
Λαχανικά και κηπευτικά	13,0	4,5
Πατάτες και σπόροι	34,2	16,3
Φρούτα	3,8	8,7
Κρασί	6,4	2,4
Ελαιόλαδο	42,6	21,8
Λοιπά φυτικά προϊόντα	0,0	0,1
ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ	24,2	2,5
Κρέατα	21,1	4,2
Ζωικά προϊόντα	28,7	0,1

Ετήσιες συγκρίσεις Δεικτών Τιμών Εισροών στη Γεωργία-Κτηνοτροφία 

Ομάδες και υποομάδες προϊόντων	Μεταβολή(%) 2022/2021            2021/2020
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΣΡΟΩΝ	22,4	14,6
ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ ΜΕΣΑ	24,2	16,9
Σπόροι	9,8	3,2
Ενέργεια και λιπαντικά	30,0	32,0
Λιπάσματα	55,7	15,0
Γεωργικά φάρμακα	10,2	3,0
Κτηνιατρικά φάρμακα	6,5	3,0
Ζωοτροφές	23,3	15,1
Συντήρηση και επισκευή μηχανολογικού εξοπλισμού και εγκαταστάσεων	17,0	3,1
Συντήρηση και επισκευή κτιριακών εγκαταστάσεων	18,9	6,8
Λοιπά αγαθά και υπηρεσίες	5,7	9,0
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΓΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ	12,7	3,8
Γεωργικά μηχανήματα και εξοπλισμός	13,1	3,6
Περιστρεφόμενα μονοαξονικά μηχανήματα	15,8	5,1
Μηχανήματα καλλιέργειας	20,0	6,6
Μηχανήματα συγκομιδής	5,4	1,7
Μηχανήματα και εγκαταστάσεις	14,7	5,4
Γεωργικοί ελκυστήρες	11,9	1,7
Λοιπά οχήματα	10,1	0,8
Γεωργικά κτίρια	9,7	5,0

Ειδήσεις σήμερα

Μητσοτάκης: «Καταπέλτης» κατά ΣΥΡΙΖΑ ο πρωθυπουργός – «Θέλουν να κυλήσουν τη χώρα στη λάσπη»

Απόφαση Βερολίνου: Η Γερμανία θα στείλει άρματα μάχης Leopard 2 στην Ουκρανία

Καιρός-Μαρουσάκης: Προ των πυλών η επέλαση της κακοκαιρίας – Χιόνια και σε χαμηλά υψόμετρα, τι θα συμβεί τα επόμενα 24ωρα [βίντεο]

Συντάξεις: Αυξήσεις στην τσέπη για 500.000 νέους συνταξιούχους μετά το 2016 [πίνακες]