Επιπλέον, άλλο 1,5 εκατ. φορολογούμενοι στους οποίους περιλαμβάνονται αγρότες με πολύ χαμηλά εισοδήματα, άνεργοι, περιστασιακά απασχολούμενοι και λοιποί πολίτες με μηδενικά ή πενιχρά ετήσια εισοδήματα θα βρεθούν αντιμέτωποι με υποχρεώσεις για την καταβολή υπέρογκων ποσών φόρου εισοδήματος, από τη στιγμή που θα εφαρμοστεί το νέο μειωμένο αφορολόγητο.
Το σχέδιο
Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται πλέον με τους “θεσμούς” τη μείωση του αφορολογήτου ορίου εισοδήματος για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους αγρότες, από τα επίπεδα των 8.636 – 9.545 ευρώ, στα οποία βρίσκεται σήμερα, στα πολύ χαμηλότερα επίπεδα των 6.000 – 7.500 ευρώ. Η εφαρμογή του νέου μειωμένου αφορολογήτου θα ξεκινήσει από τα εισοδήματα του 2018. Από μια πρώτη «ανάγνωση» του μέτρου αυτού προκύπτει ότι όσοι μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες αποκτούν ετήσια εισοδήματα κάτω των 6.000 ευρώ θα εξακολουθούν να μην πληρώνουν φόρο εισοδήματος, επειδή το αφορολόγητο δεν θα πέσει κάτω από το όριο αυτό.
Ομως η πραγματικότητα θα είναι εντελώς διαφορετική και μάλιστα όχι μόνο για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους αγρότες με ετήσια εισοδήματα κάτω των 6.000 ευρώ αλλά και για άλλες κατηγορίες φορολογουμένων με πενιχρά ή ακόμη και μηδενικά εισοδήματα! Στην πραγματικότητα, η μείωση του αφορολογήτου ορίου στα επίπεδα των 6.000 – 7.500 ευρώ κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις για περίπου 3.000.000 φορολογούμενους πολλοί από τους οποίους ζουν αυτή τη στιγμή κάτω από το όριο της φτώχειας. Ο λόγος είναι ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι πολίτες αυτοί δεν φορολογούνται με βάση τα πραγματικά εισοδήματά τους, τα οποία είναι πολύ χαμηλά ή ακόμη και μηδενικά, αλλά με βάση εξωπραγματικά τεκμαρτά εισοδήματα, συνήθως μεγαλύτερα των 6.000 ή και των 7.000 ευρώ!
Θα εμφανιστούν με…
Συνεπώς, από τη στιγμή που το αφορολόγητο όριο θα μειωθεί στα επίπεδα των 6.000-7.500 ευρώ, περίπου 1,5 εκατ. χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι που λαμβάνουν μηνιαίως κάτω από 500 ευρώ, δηλαδή έχουν ετήσια πραγματικά εισοδήματα χαμηλότερα των 6.000-7.000 ευρώ, θα κληθούν να πληρώσουν φόρο εισοδήματος για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, καθώς τα τελικά φορολογητέα εισοδήματά τους υπερβαίνουν τις 6.000-7.000 ευρώ, επειδή καθένας από αυτούς βαρύνεται με τεκμαρτό εισόδημα το οποίο προσδιορίζεται αθροιστικά:
* από το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος ή των 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος.
* από το τεκμήριο διαβίωσης της κύριας κατοικίας (είτε αυτή είναι ιδιόκτητη, είτε ενοικιαζόμενη είτε δωρεάν παραχωρούμενη), το ποσό του οποίου στις περισσότερες των περιπτώσεων ξεπερνά κατά πολύ τα 2.000-2.500 ευρώ (υπολογίζεται με 40 ευρώ ανά τ.μ. μέχρι τα πρώτα 80 τ.μ. και με 65 ευρώ ανά τ.μ. για τα επόμενα 40 τ.μ., από 81 έως τα 120 τ.μ. κ.λπ.).
* από το τεκμήριο διαβίωσης για τη χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτου, το οποίο στις περισσότερες των περιπτώσεων ξεπερνά κατά πολύ τα 2.000 ευρώ.
Και οι άνεργοι
Παρόμοια τύχη θα έχουν και άλλο 1,5 εκατ. φορολογούμενοι στους οποίους περιλαμβάνονται αγρότες, άνεργοι και περιστασιακά απασχολούμενοι με ετήσια εισοδήματα μέχρι 6.000 ευρώ. Ολοι αυτοί οι πολίτες φορολογούνται με την κλίμακα φόρου εισοδήματος που ισχύει για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, δηλαδή δικαιούνται κι αυτοί σήμερα αφορολόγητο όριο από 8.636 έως και 9.545 ευρώ. Ως φορολογητέο εισόδημα λαμβάνεται στις περισσότερες περιπτώσεις και αυτών των φορολογουμένων το τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, κι όχι το πραγματικό εισόδημα το οποίο είναι πάρα πολύ χαμηλό.
Συνεπώς και αυτοί οι φορολογούμενοι που σήμερα δεν πληρώνουν καθόλου φόρο εισοδήματος θα υποχρεωθούν να καταβάλλουν τον φόρο αυτό, ο οποίος μάλιστα θα είναι και αρκετά βαρύς.
Παραδείγματα:
Φόρος 484 € για μηδενικό εισόδημα
1 Αγαμος χαμηλόμισθος με μηνιαίο μισθό 300 ευρώ, δηλαδή πραγματικό “ετήσιο εισόδημα” μόλις 4.200 ευρώ (300 ευρώ Χ 14 = 4.200 ευρώ), διαμένει σε δωρεάν παραχωρούμενο διαμέρισμα 80 τ.μ. και κατέχει ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο 1.300 κ.ε. 15ετίας. Το τεκμαρτό του εισόδημα ανέρχεται σε 8.500 ευρώ (ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης 3.000 ευρώ, τεκμήριο για κατοικία 3.200 ευρώ και τεκμήριο για Ι.Χ. 2.300 ευρώ, δηλαδή σύνολο 8.500 ευρώ). Συνεπώς, το ποσό φορολογητέου εισοδήματος που λαμβάνεται υπόψη δεν θα είναι 4.200 ευρώ, αλλά 8.500 ευρώ. Σήμερα για τον φορολογούμενο αυτό ισχύει αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ και έτσι δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος. Από τη στιγμή όμως που το αφορολόγητο όριο θα μειωθεί στις 6.000 ευρώ, τότε θα καλείται να πληρώνει κάθε χρόνο φόρο 550 ευρώ (8.500 ευρώ – 6.000 ευρώ = 2.500 ευρώ Χ 22% = 550 ευρώ). Αν το αφορολόγητο μειωθεί γι’ αυτόν στις 7.000 ευρώ θα κληθεί να καταβάλλει φόρο 330 ευρώ (8.500 – 7.000 ευρώ = 1.500 ευρώ Χ 22% = 330 ευρώ).
2 Απορος, άγαμος, με μηδενικό εισόδημα, διαμένει σε δωρεάν παραχωρηθέν διαμέρισμα 80 τ.μ. (όχι ως “φιλοξενούμενος”) κι έχει Ι.Χ. 1.200 κ.ε. 20ετίας. Το τεκμαρτό του εισόδημα ανέρχεται σε 8.200 ευρώ (ελάχιστο τεκμήριο 3.000 ευρώ, τεκμήριο σπιτιού 3.200 ευρώ και τεκμήριο Ι.Χ. 2.000 ευρώ). Σήμερα με το αφορολόγητο των 8.636 ευρώ δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος. Από τη στιγμή όμως που το αφορολόγητο όριο θα μειωθεί στις 6.000 ευρώ, θα καλείται να πληρώνει κάθε χρόνο φόρο 484 ευρώ (8.200 ευρώ – 6.000 ευρώ = 2.200 ευρώ Χ 22% = 484 ευρώ). Αν το αφορολόγητο μειωθεί γι’ αυτόν στις 7.000 ευρώ θα κληθεί να καταβάλλει φόρο 264 ευρώ (8.200 – 7.000 ευρώ = 1.200 ευρώ Χ 22% = 264 ευρώ).
3) Χήρα χαμηλοσυνταξιούχος του ΟΓΑ λαμβάνει μηνιαίως την ελάχιστη σύνταξη των 345 ευρώ που χορηγεί ο Οργανισμός. Διαμένει σε ιδιόκτητη μονοκατοικία 100 τ.μ. που έλαβε ως κληρονομιά από τον θανόντα σύζυγό της. Το ετήσιο πραγματικό της εισόδημα ανέρχεται σε 4.140 ευρώ (345 ευρώ Χ 12 μήνες = 4.140 ευρώ). Το τεκμαρτό εισόδημά της ανέρχεται σε 7.500 ευρώ (ελάχιστο τεκμήριο 3.000 ευρώ και τεκμήριο κατοικίας 4.500 ευρώ). Συνεπώς, η εν λόγω χήρα φορολογείται για ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα 7.500 ευρώ. Σήμερα με το αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος. Από τη στιγμή όμως που το αφορολόγητο όριο θα μειωθεί στις 6.000 ευρώ, τότε η συγκεκριμένη φορολογούμενη θα εμφανίζεται με τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα 7.500 ευρώ θα καλείται να πληρώνει κάθε χρόνο φόρο 330 ευρώ (7.500 ευρώ – 6.000 ευρώ = 1.500 ευρώ Χ 22% = 330 ευρώ). Αν το αφορολόγητο μειωθεί γι’ αυτήν στις 7.000 ευρώ θα κληθεί να καταβάλλει φόρο 110 ευρώ (7.500 – 7.000 ευρώ = 500 ευρώ Χ 22% = 110 ευρώ).
Γιώργος Παλαιτσάκης
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου