Προέλεγχος
Η υπερασπιστική και «πρώην κόκκινη» γραμμή που υποστηρίζει πλέον η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου είναι να υπάρχει «ένα στάδιο προέγκρισης, ένας προέλεγχος των αιτημάτων ομαδικών απολύσεων», ώστε να μην εγκαταλείπονται στην τύχη τους οι εργαζόμενοι, αλλά να έχουν έστω και ένα υποτυπώδες πλέγμα προστασίας, όπως καταβολή δεδουλευμένων, το δικαίωμα αποζημίωσης ή ακόμη και της προτίμησής τους σε επαναπρόσληψη, με εγγυήσεις που θα υποχρεώνονται να παράσχουν οι επιχειρήσεις προκειμένου να προχωρούν σε ομαδικές απολύσεις.
Αυτή η προέγκριση δεν θα έχει να κάνει σε καμία περίπτωση με εμπλοκή του κράτους ή του υπουργείου Εργασίας. Με απλά λόγια στο νέο καθεστώς απολύσεων, πέραν των ορίων που ορίζει ο νόμος ή αυτών που θα αποφασιστούν με το νέο εργασιακό νόμο, το υπουργικό βέτο που μέχρι σήμερα απαγόρευε τις μαζικές απολύσεις καταργείται οριστικά.
Η προέγκριση ή ο προέλεγχος των απολύσεων θα διενεργείται από ανεξάρτητο όργανο (ενδεχομένως από τον Οργανισμό Διαιτησίας – ΟΜΕΔ ή άλλη επιτροπή), όπως συνηθίζεται και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Το αν οι απολύσεις θα απαγορεύονται αν δεν τηρούνται κάποιες από τις εγγυήσεις που θα πρέπει να τις συνοδεύουν (και δεν υπάρχουν σήμερα) θα φανεί από το τελικό περιεχόμενο της συμφωνίας για τα εργασιακά.
Το θέμα αυτό ενδιαφέρει τους δανειστές γιατί στις επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις και αποκρατικοποιήσεις οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα το πλεονάζον προσωπικό που ενδεχομένως προκύψει θα χρειαστεί να απομακρυνθεί. Με το σημερινό καθεστώς οι μαζικές απολύσεις προσκρούουν σε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και στο τέλος απορρίπτονται γιατί καλείται να πάρει απόφαση πολιτικό πρόσωπο, (ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εργασίας) με τυπική έγκριση και του αρμόδιου υπουργού. Αυτή η διαδικασία δεν καταλήγει σε έγκριση αλλά… οι απολύσεις γίνονται με ξαφνικά λουκέτα όπως αυτά που έχουν βάλει μεγάλες επιχειρήσεις (Ηλεκτρονική, Sprider, Softex κ.ά.).
Ανέβασμα του πήχη
Ανοιχτό είναι και το θέμα να αυξηθούν τα όρια των νόμιμων απολύσεων καθώς η κ. Αχτσιόγλου περιορίστηκε χθες στο να επαναλάβει ότι διαφωνεί με τη θέση των δανειστών. Τα όρια των απολύσεων σήμερα είναι μέχρι 6 εργαζόμενοι το μήνα σε επιχειρήσεις που απασχολούν από 20 ως 150 άτομα και 5% και έως 30 άτομα κάθε μήνα για επιχειρήσεις που απασχολούν από 150 άτομα και άνω. Για επιχειρήσεις με προσωπικό ως 20 άτομα οι απολύσεις είναι ελεύθερες, που σημαίνει ότι μια μικρή και μεσαία επιχείρηση των 18 ατόμων έχει δικαίωμα «σήμερα» να τους διώξει όλους και «αύριο» να τους επαναπροσλάβει με άλλες συμβάσεις ή να τους αντικαταστήσει εν μέρει με νέο «αίμα».
Οι δανειστές, με πρώτο το ΔΝΤ, αλλά και τη σιωπηρή θέση των Ευρωπαίων, προτείνουν να αυξηθούν τα όρια των απολύσεων και το 5% να φτάσει ως και 10% που είναι το όριο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Ανατροπή
Αλλαγές έρχονται και στον κατώτατο μισθό. Από τη μια υπάρχουν οι προτάσεις της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για θέσπιση δυο υποκατώτατων μισθών (527 ευρώ για τον πρώτο χρόνο και 556 ευρώ για το δεύτερο χρόνο, ενώ τα 586 ευρώ θα καταβάλλονται με διετή προϋπηρεσία) και από την άλλη η άκαμπτη θέση της τρόικας να καθορίζεται ο κατώτατος μισθός από το κράτος με τη γνώμη (και όχι κατ’ ανάγκη τη συμφωνία) των κοινωνικών εταίρων. Αν περάσει η θέση των δανειστών, από την 1η/1/2017 θα έχουμε νέο καθορισμό του κατώτατου μισθού, που μπορεί να είναι 586 ευρώ, αλλά και πιο κάτω.
Η θέση της υπουργού είναι να περάσει ο καθορισμός του κατώτατου μισθού και όλων εν γένει των αποδοχών των συμβάσεων εργασίας στη δικαιοδοσία των κοινωνικών εταίρων έστω και αν μπουν περιορισμοί ως προς τα όρια των αυξήσεων ή των μειώσεων που θα διαραγματεύονται.
Για το λόγο αυτό και επιμένει στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων που όμως είναι δύσκολο να επιτευχθεί και σε κάθε περίπτωση δεν θα έχουν την ίδια ισχύ που είχαν στο παρελθόν.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τ’υπου