Σύμφωνα με την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο νόμος 4327/2015 της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. είναι αντίθετος στις συνταγματικές αρχές της ισότητας, της αξιοκρατίας και της ελεύθερης πρόσβασης και σταδιοδρομίας κάθε Ελληνα στις δημόσιες θέσεις. Υπενθυμίζεται ότι η ψηφοφορία αντιστοιχούσε στο 1/3 του συνόλου της συνολικής μοριοδότησης.
Η θητεία των διευθυντών σχολείων που εξελέγησαν με τον παραπάνω τρόπο λήγει στο τέλος της τρέχουσας σχολικής χρονιάς και το υπουργείο Παιδείας καλείται να φέρει νέο νομοθετικό πλαίσιο τους επόμενους μήνες για την επιλογή των νέων διευθυντών, πιθανότατα μέσα στον Ιούνιο. Η ηγεσία τον προηγούμενο καιρό είχε εξετάσει μια σειρά σεναρίων για το νέο πλαίσιο, εν αναμονή της απόφασης του ΣτΕ, και πλέον βάσει και του σκεπτικού θα κινηθεί αναλόγως στις νέες διαδικασίες επιλογής. Βέβαια η παραπάνω απόφαση ανοίγει το δικαστικό δρόμο για όλους τους υποψηφίους που δεν επιλέγησαν. Ειδικότερα, οι υποψήφιοι μπορούν να κάνουν αγωγή και να διεκδικήσουν, εφόσον αποδείξουν ότι η μοριοδότηση από τη μυστική ψηφοφορία τούς στέρησε τη θέση ευθύνης, το επίδομα του διευθυντή σχολείου (300-350 ευρώ).
Το σκεπτικό
Στο σκεπτικό των συμβούλων της Επικρατείας σημειώνεται ότι με την προβλεπόμενη διαδικασία επιλογής, μέσω του συλλόγου διδασκόντων, οι υποψήφιοι «δεν αξιολογούνται με αιτιολογία», καθώς η ψηφοφορία είναι μυστική. Παράλληλα, οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν ότι η διαδικασία της μυστικής ψηφοφορίας για την επιλογή των υποψήφιων διευθυντών που προβλέπεται «δεν διασφαλίζει την έγκυρη αξιολόγηση με αντικειμενική και αξιοκρατική διαδικασία, δηλαδή κατά τρόπο που καθίσταται ελέγξιμη η ουσιαστική αποτίμηση, και άρα δεν είναι πρόσφορη για αξιοκρατική επιλογή των ικανότερων».
Η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου μπλοκάρει οποιαδήποτε σχέδιο της νυν ηγεσίας για διατήρηση της ψηφοφορίας στις διαδικασίες επιλογής στελεχών εκπαίδευσης (διευθυντές σχολείων, διευθυντές εκπαίδευσης και σχολικοί σύμβουλοι) στο νομοσχέδιο που ετοιμάζει αυτές τις μέρες και αναμένεται να καταθέσει σύντομα. Είχε προηγηθεί η απόφαση του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ, μετά από προσφυγή της Πανελλήνιας Ενωσης Διευθυντών Εκπαίδευσης και 57 διευθυντών σχολείων κατά της υπουργικής απόφασης Κουράκη και των δύο εγκυκλίων με την ίδια υπογραφή, η οποία είχε κρίνει με τη σειρά της αντισυνταγματικό το νέο τρόπο επιλογής διευθυντών σχολείων.
Βάσει του τελευταίου νομοθετικού πλαισίου για την επιλογή στελεχών του πρώην αναπληρωτή υπουργού Παιδείας Τάσου Κουράκη, στην τελική μοριοδότηση θα προσετίθετο και το αποτέλεσμα της μυστικής ψηφοφορίας με βαρύτητα 33% επί του συνόλου. Η εμπειρία και τα ακαδημαϊκά του προσόντα αφορούσαν το υπόλοιπο 67%.
Το ιστορικό
Σε μία από τις πρώτες απόπειρες -σε επίπεδο εξαγγελιών- υπουργών της κυβέρνησης να «αποτινάξουν» από πάνω τους οποιαδήποτε πελατειακή πρακτική, ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Παιδείας Τάσος Κουράκης, την άνοιξη του 2015, είχε εξαγγείλει αλλαγή του τρόπου επιλογής διευθυντών σχολείων με αντικατάσταση της συνέντευξης (σ.σ.: η οποία οδηγούσε, κατά τα λεγόμενά του, «σε αρεστές επιλογές της εκάστοτε κυβέρνησης») με τη μυστική ψηφοφορία από το σύλλογο διδασκόντων. Ο σχετικός νόμος είχε προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων από τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι έκαναν λόγο για κομματικοποίηση της διαδικασίας.
Χαμένοι
Η απόφαση του ΣτΕ δεν ήταν το πρώτο «χαστούκι» που έφαγε ο ΣΥΡΙΖΑ στους πειραματισμούς του με τα στελέχη εκπαίδευσης. Η υπουργική απόφαση Κουράκη δεν έφερε τα «επιθυμητά» αποτελέσματα, καθώς η πλειοψηφία των διευθυντών σχολείων επανεξελέγη (στους δασκάλους το ποσοστό επανεκλογής έφτασε το 70%-80%). Οι «αρεστοί» του ΣΥΡΙΖΑ δεν αναδείχθηκαν τελικά από τις κάλπες, με τον επόμενο υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη να επαναφέρει τη συνέντευξη, που είχε επικριθεί ως πελατειακή από τον Τάσο Κουράκη, στη διαδικασία επιλογής διευθυντών εκπαίδευσης και να υποβαθμίζει σε μόρια την ψηφοφορία.
Η συνταγή της επιτυχίας δεν βρέθηκε ούτε στη δεύτερη προσπάθεια, με αποτέλεσμα η θητεία των σχολικών συμβούλων να παίρνει παράταση επ’ αόριστον, έως ότου η ηγεσία βρει τη «χρυσή τομή». Η απόφαση του ΣτΕ βάζει τέλος σε πειραματισμούς αλλά και στα σενάρια για παράταση της θητείας των διευθυντών σχολείων, θέτοντας ως προτεραιότητα της ηγεσίας την άμεση κατάθεση και ψήφιση νομοθετικού πλαισίου για την επιλογή νέων διευθυντών σχολείων.
Ελπίδα Οικονομίδη
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου