Με την πάροδο των χρόνων ο προστάτης, σε πολλούς άνδρες- άγνωστο για ποιο λόγο- διογκώνεται, με αποτέλεσμα να πιέζει την ουρήθρα και να δυσκολεύει την ούρηση. Τα ποσοστά υπερπλασίας του προστάτη στην πέμπτη δεκαετία της ζωής ενός άνδρα αγγίζουν το 40%, ενώ στην ένατη δεκαετία ανέρχονται στο 90%. Είναι μια παθολογική διαδικασία που συνεισφέρει, χωρίς να είναι η μόνη αιτία, στη δημιουργία συμπτωμάτων από το κατώτερο ουροποιητικό.
Δύο μορφές συμπτωμάτων
Τα συμπτώματα χωρίζονται σε αποφρακτικά και ερεθιστικά.
- Τα αποφρακτικά οφείλονται κυρίως στο μηχανικό κώλυμα που προκαλεί η διόγκωση του αδένα και περιλαμβάνουν την καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης, την επιμήκυνση του χρόνου της ούρησης, την ελάττωση της ακτίνας των ούρων, τη διακεκομμένη ούρηση, τη στάγδην αποβολή ούρων, την ακράτεια από υπερπλήρωση και την επίσχεση.
- Τα ερεθιστικά συμπτώματα, που μπορεί να οφείλονται σε απόφραξη, αλλά και σε διαταραχή της λειτουργίας της ουροδόχου κύστης, περιλαμβάνουν τη συχνουρία, την επιτακτική ούρηση, την επιτακτική ακράτεια, τη νυκτουρία, τον καύσο κατά την ούρηση και τον υπερηβικό πόνο.
Χειρουργική αντιμετώπιση της ΚΥΠ
Η χειρουργική αφαίρεση του αδενώματος συνιστάται σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα επίσχεση ούρων, με λιθίαση της ουροδόχου κύστης, με μεγάλο υπόλειμμα των ούρων στην κύστη μετά την ούρηση, με συχνές ουρολοιμώξεις και κυρίως σε ασθενείς με έντονα κλινικά και υποκειμενικά ενοχλήματα που δεν υποχωρούν με φαρμακευτική αγωγή και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής. Επίσης, η επαναλαμβανόμενη μακροσκοπική αιματουρία αποτελεί ένδειξη για την αφαίρεση του αδενώματος.
Κλασικές, καθιερωμένες επεμβάσεις
Οι κλασικές επεμβάσεις που καθιερώθηκαν εδώ και πολλές δεκαετίες είναι:
- η ανοικτή προστατεκτομή με διάνοιξη της ουροδόχου κύστης και εκπυρήνιση του αδενώματος και
- η εκπυρήνιση του αδενώματος μέσω της προστατικής κάψας.
- Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 άρχισε να χρησιμοποιείται η διουρηθρική προστατεκτομή (TURP), η οποία αποτελεί το «gold standard» στη χειρουργική θεραπεία της ΚΥΠ.
Τόσο η ανοικτή όσο και η TURP είναι αποτελεσματικές επεμβάσεις, αλλά υπάρχουν και σημαντικές επιπλοκές, όπως:
- αιματουρία που χρήζει μετάγγισης (5%-14%),
- ακράτεια ούρων (1%-2%),
- στυτική δυσλειτουργία (1%-3%),
- υποτροπιάζουσες και εμμένουσες ουρολοιμώξεις, κ.α. Η νοσηλεία στο νοσοκομείο κυμαίνεται από 3 έως 7 ημέρες και το κόστος είναι σημαντικό.
Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους τα τελευταία 20 χρόνια έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για την εύρεση άλλων, νέων χειρουργικών τεχνικών, οι οποίες για να καθιερωθούν θα πρέπει να προσφέρουν την ίδια αποτελεσματικότητα με την TURP, αλλά να έχουν λιγότερες επιπλοκές.
Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές για την αντιμετώπιση της ΚΥΠ
Οι σύγχρονες, ελάχιστα ή λιγότερο επεμβατικές μέθοδοι χειρουργικής αντιμετώπισης της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη περιλαμβάνουν:
- τη διουρηθρική εξάχνωση του αδενώματος με χρήση ακτίνων laser και
- τη διουρηθρική εξάχνωση του προστάτη με διπολική διαθερμία.
Διπολική διαθερμία
Η διουρηθρική εξάχνωση του προστάτη με τη χρήση της διπολικής διαθερμίας είναι μια νέα μέθοδος, που χαρακτηρίζεται από τη μεταφορά υψηλής συχνότητας ρεύματος (διπολικού) στον προστατικό ιστό. Σκοπός είναι ο τεμαχισμός και η εξάχνωση του προστατικού ιστού και αυτό επιτυγχάνεται με μια συσκευή γνωστή ως TURIS, η οποία εξασφαλίζει καλύτερη αιμόσταση την ώρα του τεμαχισμού. Τα βασικά πλεονεκτήματα της διπολικής διαθερμίας είναι η μειωμένη απώλεια αίματος και η αποφυγή της μετεγχειρητικής επίσχεσης ούρων από αιματοπήγματα.
Laser προστατεκτομή
Η χρήση των laser έφερε την επανάσταση στην ενδοουρολογία. Το μεγάλο πλεονέκτημα των laser είναι ότι η επέμβαση του προστάτη γίνεται σχεδόν αναίμακτα. Ο μηχανισμός της εξάχνωσης του προστατικού ιστού επιτυγχάνεται μέσω της απότομης αύξησης της θερμοκρασίας (80-100ο C) με την εφαρμογή ενός laser που εκπέμπει πράσινο φως (greenlight laser). Με το laser αυτό ο ιστός εξαχνώνεται άμεσα και τα αποτελέσματα φαίνονται με το που αφαιρείται ο καθετήρας. Η μέθοδος αυτή είναι πολύ φιλική για τον ασθενή μια και η παραμονή στο νοσοκομείο δεν ξεπερνά τις 24 ώρες και ο καθετηριασμός της κύστης διαρκεί λίγες ώρες, άρα ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του χωρίς καθετήρα. Η επέμβαση αυτή ενδείκνυται σε άνδρες υπό αντιπηκτική αγωγή, που δυσκολεύονται να τη διακόψουν, και έχει αποκτήσει πολλούς οπαδούς στην Ευρώπη και στην Αμερική.
Ένα μειονέκτημα της τεχνικής αυτής είναι ότι δεν υπάρχει ιστός για ιστολογική επιβεβαίωση, άρα, αν υφίσταται υπόνοια ύπαρξης προστατικού καρκίνου, θα πρέπει πριν από την επέμβαση να γίνεται βιοψία προστάτη. Επίσης, για πολύ μεγάλους προστάτες είναι αργή και κουραστική διαδικασία.
Άλλες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές
Σε αυτές ανήκουν:
- η τοποθέτηση νάρθηκα (στεντ) στο τελικό τμήμα της προστατικής ουρήθρας,
- η διουρηθρική εξάχνωση με βελόνα (μέθοδος TUNA) και
- οι υπέρηχοι υψηλής συχνότητας (μέθοδος HIFU).
Στις ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους για την αντιμετώπιση των συμπωμάτων της ΚΥΠ θα πρέπει να προσθέσουμε και την ακόλουθη:
- Διεύρυνση της προστατικής ουρήθρας δια ταινιών συγκράτησης (Urolift). Αποτελεί μια μέθοδο ενδοσκοπικής αποσυμπίεσης της ουρήθρας. Γίνεται με τοποθέτηση ειδικών ταινιών περιφερικής στήριξης ή αγκύρωσης των δύο προστατικών λοβών. Είναι γρήγορη, εντελώς αναίμακτη τεχνική και δεν διαταράσσει τη στύση, ούτε εμφανίζεται παλίνδρομη εκσπερμάτιση.