Τι είναι η πρωτεΐνη
Η πρωτεΐνη είναι ένα βασικό θρεπτικό συστατικό που βρίσκεται σε κάθε κύτταρο στο σώμα μας και στη ροή του αίματός μας. Το σώμα μας χρησιμοποιεί πρωτεΐνες για ανάπτυξη, συντήρηση, ενέργεια και χημικές αντιδράσεις.
Η πρωτεΐνη χτίζει και διατηρεί τα οστά, τα μαλλιά, τα νύχια και το δέρμα μας.
Η πρωτεΐνη βοηθά στη στήριξη του ανοσοποιητικού μας συστήματος και χρησιμοποιείται για την παραγωγή ορμονών, όπως η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη.
Η πρωτεΐνη αποτελείται από δομικά στοιχεία που ονομάζονται αμινοξέα. Υπάρχουν 20 διαφορετικοί τύποι αμινοξέων. Εννέα θεωρούνται απαραίτητα επειδή ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τα παράγει μόνος του.
Πλήρεις και ατελείς πρωτεΐνες
Η πρωτεΐνη ταξινομείται είτε ως πλήρης είτε ως ατελής, με βάση το αν περιέχει και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα.
Οι πρωτεΐνες από αβγά, κρέας, ψάρι, πουλερικά, τυρί και γάλα είναι πλήρεις πρωτεΐνες.
Οι περισσότερες φυτικές πρωτεΐνες, όπως ξηροί καρποί, σπόροι, φασόλια και κόκκοι, είναι ελλιπείς. Η πρωτεΐνη σόγιας είναι η εξαίρεση. Είναι φυτική πρωτεΐνη που παρέχει και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα.
Οπως οι υδατάνθρακες, έτσι και η πρωτεΐνη παρέχει ενέργεια για το σώμα. Κάθε γραμμάριο πρωτεΐνης περιέχει τέσσερις θερμίδες. Ωστόσο, η πρωτεΐνη δεν είναι η προτιμώμενη πηγή ενέργειας του σώματος. Στο σώμα αρέσει να χρησιμοποιεί πρωτεΐνη κυρίως για την επιδιόρθωση του ιστού του σώματος.
Πόση πρωτεΐνη χρειάζεστε;
Κατά μέσο όρο, τα άτομα με διαβήτη τρώνε περίπου την ίδια ποσότητα πρωτεΐνης με το ευρύ κοινό, που είναι το 15-20% των ημερήσιων θερμίδων τους. Η Αμερικανική Ενωση Διαβήτη (ADA) δεν συνιστά συγκεκριμένη ποσότητα πρωτεΐνης, αλλά εάν επί του παρόντος λαμβάνετε λιγότερο από το 15-20% των θερμίδων από πρωτεΐνες, το να έχετε αυτό τον στόχο είναι καλό. Εάν τρώτε 2.000 θερμίδες την ημέρα, τότε περίπου 300-400 από αυτές τις θερμίδες προέρχονται από πρωτεΐνες, που είναι περίπου 75-100 γραμμάρια πρωτεΐνης.
Ποιες είναι οι καλύτερες πηγές πρωτεΐνης
Οι πλούσιες σε πρωτεΐνες πηγές τροφίμων παρέχουν ποικιλία θρεπτικών συστατικών, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών Β, Ε, καθώς και σίδηρο, ψευδάργυρο και μαγνήσιο. Υπάρχουν πολλές πηγές διαιτητικής πρωτεΐνης, όπως:
Πουλερικά (κοτόπουλο ή γαλοπούλα)
Ψάρια και θαλασσινά
Αβγά
Γαλακτοκομικά (γάλα, τυρί, γιαούρτι)
Κόκκινο κρέας (βόειο, χοιρινό, αρνί κ.λπ.)
Φυτικές πρωτεΐνες όπως ξηροί καρποί, σπόροι, σόγια και φασόλια. Υπάρχει επίσης μικρή ποσότητα πρωτεΐνης σε ορισμένα δημητριακά (όπως η βρόμη) και στο ρύζι, αλλά αυτά τα ολόκληρα δημητριακά συνοδεύονται από υδατάνθρακες ταχείας δράσης. Προσέξτε επίσης για υπερβολικά επεξεργασμένα πρωτεϊνικά τρόφιμα και πρωτεΐνες με προσθήκη ζάχαρης (όπως πρωτεϊνικά σνακ, σκόνες πρωτεΐνης και γλυκό γιαούρτι). Οι προσιτές πηγές πρωτεΐνης περιλαμβάνουν κονσερβοποιημένα ψάρια, γιαούρτι, αποξηραμένα ή κονσερβοποιημένα φασόλια, φιστικοβούτυρο και γαλοπούλα.
Η κατανάλωση υπερβολικής πρωτεΐνης θα βλάψει τα νεφρά σας;
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι τα άτομα με διαβήτη πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη πρωτεϊνών. Η αλήθεια είναι ότι εάν έχετε πλήρη λειτουργία των νεφρών, δεν είναι απαραίτητο να περιορίσετε τις πρωτεΐνες. Η διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης και της αρτηριακής πίεσης εντός του εύρους στόχων σας είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της βλάβης των νεφρών.
Εάν, όμως, έχετε νεφρική νόσο και διαβήτη, τότε ρωτήστε τον γιατρό σας πόση πρωτεΐνη προτείνει να τρώτε.
Τα γεύματα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες χρειάζονται επιπλέον ινσουλίνη;
Οταν τρώτε υδατάνθρακες σε συνδυασμό με πρωτεΐνη (ή λίπος), μπορεί να πάρει περισσότερο χρόνο για να μετατρέψει το σώμα σας τους υδατάνθρακες σε γλυκόζη. Αυτό μπορεί να είναι καλό με σνακ, αλλά για μεγαλύτερα γεύματα το αποτέλεσμα είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Εξαρτάται από τον τύπο και την ποσότητα των υδατανθράκων και τη σχετική ποσότητα πρωτεΐνης και λίπους στο γεύμα.
Το τεστ της πίτσας
Το κλασικό παράδειγμα είναι η πίτσα, καθώς παίρνετε πολλούς υδατάνθρακες από την κρούστα μαζί με πρωτεΐνες και λίπος από το τυρί και τη γαρνιτούρα. Θα δείτε τα επίπεδα γλυκόζης να αυξάνονται μετά την κατανάλωση πίτσας, αλλά η γλυκόζη θα μπορούσε να παραμείνει αυξημένη για έως και έξι ώρες, ανάλογα με το πόσο φάγατε.
Πρέπει να χρησιμοποιείτε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες για τη θεραπεία της υπογλυκαιμίας;
Η Αμερικανική Ενωση Διαβήτη συνιστά καθαρή γλυκόζη ως την προτιμώμενη θεραπεία για την υπογλυκαιμία (χαμηλό σάκχαρο στο αίμα), αν και οποιαδήποτε μορφή υδατανθράκων που περιέχει γλυκόζη θα αυξήσει τα επίπεδα της γλυκόζης. Οι πηγές υδατανθράκων με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ή την πρόληψη της υπογλυκαιμίας.