Παρά τις προσπάθειες επιδημιολογικής επιτήρησης στην Ευρώπη – και στην Ελλάδα- η λοίμωξη με τον HCV εξακολουθεί να παραμένει σε μεγάλο ποσοστό αδιάγνωστη και να εξαπλώνεται ως «σιωπηλή πανδημία», αφού οι ασθενείς συνήθως δεν εμφανίζουν συμπτώματα κατά τα πρώτα 20-30 έτη. Επιπρόσθετα, ειδικά με την εξέλιξη της νόσου σε προχωρημένα στάδια όπως η κίρρωση και ο καρκίνος, προστίθεται και αξιοσημείωτη οικονομική επιβάρυνση λόγω του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης και της έμμεσης απώλειας παραγωγικότητας.
Στην Ελλάδα, 90.000 με 160.000 άτομα κατά προσέγγιση έχουν έρθει σε επαφή με τον HCV και 75.000 – 130.000 άτομα έχουν χρόνια ηπατίτιδα C. Πρόσφατη έρευνα καταδεικνύει ότι περίπου το 80% των ασθενών με ηπατίτιδα C δεν γνωρίζει ότι ζει με τη νόσο, ενώ υπολογίζεται ότι μόνο το 58% των διαγνωσμένων ασθενών έχει λάβει θεραπεία.
Σύμφωνα με προβλεπτικά μοντέλα, εκτιμάται ότι ο αριθμός των κιρρώσεων και των HCV σχετιζόμενων θανάτων στην Ελλάδα το 2030 θα αυξανόταν κατά 25% και 23%, αντίστοιχα, σε σχέση με το 2015, εφόσον χρησιμοποιούνταν παλαιότερα θεραπευτικά σχήματα με βάση την ιντερφερόνη. Αντίθετα, η ευρεία χορήγηση άμεσης δράσης αντιικών φαρμάκων (DAAs) αναμένεται να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των κιρρώσεων και των HCV σχετιζόμενων θανάτων στην Ελλάδα στο μέλλον.
Η εξάλειψη του «σιωπηλού ιού»
Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο στόχος της εξάλειψης της ηπατίτιδας C θα είναι εφικτός εφόσον στοχευμένες προσπάθειες επιτύχουν να μειωθεί μέχρι το 2030 κατά 90% η επίπτωση και κατά 65% η θνητότητα από την HCV λοίμωξη σε μία καθορισμένη γεωγραφική περιοχή.
Η εξάλειψη της ηπατίτιδας C θεωρείται ότι είναι πλέον δυνατή λόγω των πρόσφατων θεραπευτικών εξελίξεων, που μετέτρεψαν την HCV λοίμωξη σε ιάσιμη νόσο για την πλειονότητα των περιπτώσεων – τα ποσοστά ίασης σε ατομικό επίπεδο έχουν εξελιχθεί από <10% το 1991 (με την πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία για την ηπατίτιδα C, την ιντερφερόνη) σε >95% το 2017 και παράλληλα το ποσοστό των διαγνωσμένων ασθενών που μπορούν ή επιθυμούν να λάβουν τη θεραπεία αυξήθηκε από περίπου 50% σε σχεδόν 100%.
Η επίτευξη της εξάλειψης της ηπατίτιδας C όμως απαιτεί την ανάπτυξη ολιστικών προσεγγίσεων και στρατηγικών, με σκοπό τη βελτίωση της συνολικής ευαισθητοποίησης για τη νόσο, την αύξηση του προσυμπτωματικού ελέγχου και τη διασύνδεση των ανθρώπων που έχουν διαγνωστεί με το Σύστημα Υγείας.
Οι υπογράφοντες της Διακήρυξης «Hepatitis C Elimination Manifesto» δεσμεύονται:
-Να καταστήσουν την Ηπατίτιδα C και την εξάλειψή της στην Ευρώπη μία σαφή προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία, σε όλα τα επίπεδα.
-Να διασφαλίσουν ότι οι ασθενείς, οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και τα άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη συμμετέχουν απευθείας στην ανάπτυξη και την εφαρμογή στρατηγικών για την εξάλειψη της ηπατίτιδας C.
-Να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή στη σύνδεση ανάμεσα στην ηπατίτιδα C και στην κοινωνική περιθωριοποίηση.
-Να καθιερώσουν μία ευρωπαϊκή εβδομάδα ενημέρωσης για την ηπατίτιδα.