«Επιθυμούμε τον διάλογο και την καλή γειτονία, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, και δεν εκβιαζόμαστε από καμία χώρα», υπογραμμίζει, ενώ προσθέτει πως έχουμε καταστήσει σαφές ότι «δεν θα ανεχθούμε οποιαδήποτε παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων».

Κύριε Χατζηβασιλείου, τι περιεχόμενο έχει η στρατηγική σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ, το οποίο επισκέφθηκε ο πρωθυπουργός; Και τι σηματοδοτεί σε σχέση και με τη «μεγάλη εικόνα» στην Ανατολική Μεσόγειο που επηρεάζεται από τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας;

Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός, το Ισραήλ είναι ένας ισχυρός στρατηγικός εταίρος της χώρας μας. Οι σχέσεις μας δεν ετεροπροσδιορίζονται ούτε σχεδιάζονται σε συνάρτηση με τα Ελληνοτουρκικά. Η εμβάθυνση της σχέσης με το Ισραήλ αποτελεί στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης. Προχωρούμε σε νέα πεδία συνεργασίας, όπως η άμυνα, οι νέες τεχνολογίες, η κυβερνοασφάλεια, ο τουρισμός, ο πρωτογενής τομέας. Ολα αυτά συμπληρώνουν την πρόσφατη συμφωνία με το Ισραήλ για την κατασκευή του αγωγού EastMed, ενός μεγαλόπνοου ενεργειακού σχεδίου που αναδεικνύει την Ελλάδα σε πόλο ειρήνης και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τι σηματοδοτεί για την περιοχή η πρόσφατη υπογραφή της συμφωνίας για ΑΟΖ με την Ιταλία και πώς κρίνετε τις αντιδράσεις της Αγκυρας για την εξέλιξη αυτή;

Η υπογραφή της συμφωνίας με την Ιταλία εντάσσεται στη στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης για σχέσεις συνεργασίας, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Με τη σαφή οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών με τους γείτονές μας, στέλνουμε μήνυμα ότι η Ελλάδα επιδιώκει την εδραίωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή. Πρώτα, η συμφωνία με την Ιταλία και, τώρα, η κοινή αυστηρή δήλωση Μητσοτάκη-Νετανιάχου, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις Ευρωπαίων ηγετών, αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα ενισχύει τις συμμαχίες της και αναγνωρίζεται από όλους ως πάροχος ασφαλείας στην περιοχή. Η τουρκική ηγεσία ένιωσε άβολα από την υποδειγματική ελληνοϊταλική συμφωνία και γι’ αυτό αντέδρασε σπασμωδικά προσπαθώντας να την υποτιμήσει. Αν θα αντιπαραβάλουμε τη συμφωνία με την Ιταλία με το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, οι διαφορές είναι χαοτικές: Από τη μία, έχουμε ένα κείμενο διεθνώς αναγνωρισμένο και από την άλλη ένα νομικά αυθαίρετο και «έωλο» μνημόνιο.

Η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία δημιουργεί προσδοκίες και για τις συζητήσεις με την Αίγυπτο. Είναι, πιστεύετε, εφικτό να έχουμε ανάλογη εξέλιξη και με το Κάιρο σε σύντομο χρονικό διάστημα;

Πιστεύω ότι η συμφωνία με την Ιταλία διευκολύνει τις συζητήσεις με την Αίγυπτο. Φιλοδοξία της κυβέρνησης είναι να θεμελιώσει στις ίδιες αρχές, της ειρήνης και του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, το πλαίσιο της ευρύτερης συνεργασίας στην περιοχή. Βέβαια, η Αίγυπτος είναι διαφορετική περίπτωση από την Ιταλία. Η διαδικασία είναι πιο σύνθετη και λόγω της σχέσης της Αιγύπτου με την Τουρκία. Ομως, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η συμφωνία με την Ιταλία, υπόδειγμα καλής εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου, αποτελεί εχέγγυο διπλωματικής σοβαρότητας και έμπρακτη απόδειξη των σχέσεων καλής γειτονίας. Τα στοιχεία αυτά ενισχύουν το διεθνές brand name της Ελλάδας και θα επηρεάσουν, αναμφίβολα, τις θέσεις του Καΐρου στο πλαίσιο των συζητήσεων μας.

Τι θα σηματοδοτούσε στην πράξη μία συμφωνία με την Αίγυπτο; Πρέπει, κατά την άποψή σας, να αποτελεί επιλογή για τη χώρα μας και το ενδεχόμενο μερικής οριοθέτησης;

Μια συμφωνία με την Αίγυπτο θα τακτοποιήσει, πρωτίστως, πολλές από τις εκκρεμότητες που έχουμε με τους γείτονές μας για τα όρια των θαλάσσιων ζωνών. Επίσης, θα καταστήσει την Ελλάδα χώρα-υπόδειγμα στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου. Μια τέτοια εξέλιξη στη Μεσόγειο θα πιέσει την Τουρκία και ενδεχομένως να την οδηγήσει να προχωρήσει σε μια συμφωνία με την Ελλάδα για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στην ίδια βάση. Σε σχέση με τη συμφωνία με την Αίγυπτο προσερχόμαστε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με κεντρικό στόχο την πλήρη οριοθέτηση, αλλά θα αξιολογήσουμε όλα τα ενδεχόμενα. Σε κάθε περίπτωση, η οποιαδήποτε συμφωνία με την Αίγυπτο θα ακυρώσει στην πράξη το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Πρέπει, κατά τη γνώμη σας, η κυβέρνηση να εξετάσει το ενδεχόμενο σύγκλησης συμβουλίου πολιτικών αρχηγών, όπως ζητά η αντιπολίτευση;

Η σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του πρωθυπουργού και ο ίδιος θα το αποφασίσει, εφόσον κρίνει ότι οι εξελίξεις το απαιτούν. Νιώθω συχνά ότι η αντιπολίτευση ζητά τη σύγκληση του συμβουλίου για λόγους μικροπολιτικής, πράγμα που πρέπει να αποφεύγεται σε τέτοια σοβαρά ζητήματα. Aλλωστε, τα κόμματα της αντιπολίτευσης ενημερώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε βάθος από την κυβέρνηση.

Ποια πρέπει να είναι η πολιτική της χώρας μας για να αποτραπεί τυχόν απόπειρα της Τουρκίας για έρευνες σε ελληνική υφαλοκρηπίδα, αλλά και ποια η αντίδραση σε περίπτωση που η Aγκυρα επιχειρήσει κάτι τέτοιο;

Oπως σας ανέφερα, η χώρα μας είναι προσηλωμένη στη διασφάλιση της ειρήνης και στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Η Ελλάδα απέδειξε στον Εβρο ότι δεν εκβιάζεται. Επιθυμούμε τον διάλογο, επιθυμούμε την καλή γειτονία, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, και δεν εκβιαζόμαστε από καμία χώρα. Επίσης, μετά την κρίση στον Eβρο και με την έλευση της ευρωπαϊκής ηγεσίας στην περιοχή, έγινε σαφές σε όλους ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και ευρωπαϊκά. Eχουμε καταστήσει σαφές ότι δεν θα ανεχθούμε οποιαδήποτε παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Είμαστε έτοιμοι να αντιδράσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα. Δεν επιθυμούμε τη διπλωματία των κανονιοφόρων, αλλά δεν θα δεχτούμε και καμία παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας με την αναγκαία αποφασιστικότητα και αυστηρότητα; Πρέπει, κατά την άποψή σας, να συζητηθεί και η επέκταση των κυρώσεων για την Aγκυρα;

Δυστυχώς, η Ε.Ε. δεν αντιδρά πάντα με την ταχύτητα και την αποφασιστικότητα που επιθυμούμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις προκλήσεις της Aγκυρας. Πρόσφατα, ο Γάλλος πρόεδρος μίλησε σκληρά για την αθέτηση από την πλευρά της Τουρκίας της συμφωνίας του Βερολίνου για τη Λιβύη. Κι αυτό είναι ένα μόνο πρόσφατο παράδειγμα. Πιστεύω ότι, αργά ή γρήγορα, θα οδηγηθούμε σε μια πιο συγκεκριμένη συζήτηση για την επέκταση κυρώσεων κατά της Τουρκίας.

Από την έντυπη έκδοση