Οι τοποθετήσεις του Οσμπορν επί του ελληνικού διαχρονικού αιτήματος φαίνεται να σηματοδοτούν μια διάθεση για συζήτηση, αλλά για μια λύση «δανεισμού» που έχει επαναλάβει δογματικά το βρετανικό ίδρυμα και η ελληνική πλευρά το έχει απορρίψει ρητά, τονίζοντας την οριστική επιστροφή των Γλυπτών. Συγκεκριμένα, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, είχε δηλώσει πριν λίγους μήνες ότι «δεν τίθεται θέμα κυριότητας των Γλυπτών του Παρθενώνα», υπογραμμίζοντας πως «η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει την κυριότητα, δεν αναγνωρίζει νομή ή κατοχή στο Βρετανικό Μουσείο».
Κάλυψη
Εχει διατυπωθεί από την ελληνική πλευρά ότι σε περίπτωση επιστροφής των Γλυπτών, η χώρα μας είναι διατεθειμένη να καλύψει το κενό στην αίθουσα Ντουβίν Γκάλερι με μεγάλες περιοδικές εκθέσεις και σημαντικά εκθέματα από τη χώρα μας. Αυτό μάλιστα τόνισε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξή του το βράδυ της Τρίτης στην εκπομπή «Κέντρο» (ΕΡΤ1) και στον δημοσιογράφο Γιώργο Κουβαρά, στο Μουσείο της Ακρόπολης, αναφερόμενος στην επανένωση των Γλυπτών. Δήλωσε πως «η βρετανική κοινή γνώμη, σε συνδυασμό και με την πίεση η οποία ασκείται και από την UNESCO, μας δίνει τη δυνατότητα να μπορούμε να πιέσουμε τη βρετανική κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο. Και να μπορέσουμε να προσφέρουμε και στο Βρετανικό Μουσείο ένα πλαίσιο περιοδικών εκθέσεων, το οποίο και το ίδιο το Βρετανικό Μουσείο πιστεύω ότι θα βρει ως μια πολύ ελκυστική πρόταση, προκειμένου να υποκαταστήσει ένα αναμφισβήτητα σημαντικό κομμάτι της μόνιμης συλλογής του», ενώ υπογράμμισε ότι αυτή η συζήτηση ωριμάζει με μεγάλη ταχύτητα και αυτές είναι ιστορικές εκκρεμότητες, οι οποίες «δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη».
Διαμαρτυρία
Εν τω μεταξύ -υπό αυτές τις εξελίξεις-, Ελληνες πολίτες από όλο το Ηνωμένο Βασίλειο συγκεντρώνονται στο Βρετανικό Μουσείο στις 18 Ιουνίου για να υποστηρίξουν το εθνικό ζήτημα, την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα! Η διαμαρτυρία σηματοδοτεί τη 13η επέτειο από τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα…
Από την πλευρά της, η ιστοσελίδα του ραδιοφώνου όπου έγιναν οι σχετικές δηλώσεις παρουσιάζει άρθρο υπό τον τίτλο «Βρετανία και Ελλάδα θα μπορούσαν να συνάψουν “συμφωνία” για να μοιραστούν τα Ελγίνεια, λέει ο Τζ. Oσμπορν στο LBC». «Τα Ελγίνεια Μάρμαρα, τα Γλυπτά του Παρθενώνα, είναι μια καταπληκτική απόδειξη του ανθρώπινου πολιτισμού», ανέφερε αρχικά ο κ. Οσμπορν στη συνέντευξή του και σημείωσε πως «πιστεύω ότι πρέπει να γίνει μια συμφωνία, αλλά νομίζω πως πρέπει να γίνει μια συμφωνία όπου μπορούμε να πούμε και τις δύο “ιστορίες” στην Αθήνα και στο Λονδίνο», και πρόσθεσε ότι «οι δύο πλευρές να προσεγγίσουμε το ζήτημα απαλλαγμένες από φορτίο προϋποθέσεων, χωρίς φορτίο κόκκινων γραμμών…», ενώ υπογράμμισε πως «οι λογικοί άνθρωποι θα μπορούσαν να συνομιλήσουν, αλλά αν οποιαδήποτε πλευρά πει ότι δεν υπάρχει καμία προσφορά, τότε δεν θα υπάρξει συμφωνία».
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου Αντριου Μαρ εάν αυτό σημαίνει ότι «θα μεταφέρατε ορισμένα από τα Γλυπτά στην Ελλάδα για λίγο καιρό και μετά να επιστρέψουν στο Λονδίνο», ο κ. Οσμπορν απάντησε: «Αυτό θα είναι ένα είδος διευθέτησης», αν και όπως τόνισε δεν μπορεί «να μιλήσει εκ μέρους όλων των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου». Ωστόσο, το ελληνικό κράτος δεν αναγνωρίζει στο Βρετανικό Μουσείο οποιοδήποτε δικαίωμα ιδιοκτησίας και κατοχής, ενώ μην ξεχνάμε την άποψη της συντριπτικής πλειοψηφίας της παγκόσμιας κοινότητας που είναι η επανένωση των Γλυπτών στην γενέθλια γη τους.
Η UNESCO
Το Μάιο, στην 23η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Προώθηση της Επιστροφής Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης ή της Αποκατάστασής τους σε περίπτωση Παράνομης Οικειοποίησης (ICPRCP), στο Παρίσι, η δυναμική παρουσία της ελληνικής αντιπροσωπείας πέτυχε ακόμα μια σύσταση για συνέχιση των συζητήσεων ως προς τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Οπως ανακοίνωσε η UNESCO, η Ελλάδα και η Βρετανία ανταποκρίθηκαν στο αίτημα του Οργανισμού να εντείνουν τις προσπάθειές τους έτσι ώστε να βρεθούν στο ίδιο τραπέζι και να συνομιλήσουν με θέμα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα εκεί όπου ανήκουν, δηλαδή στην Αθήνα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον παγκόσμιο Οργανισμό, στις 29 Απριλίου, ο υπουργός Πολιτισμού της Βρετανίας, Στίβεν Πάρκινσον, απέστειλε αίτημα για να υπάρξει συνάντηση με την Ελληνίδα υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Η υπουργός αποδέχθηκε το αίτημα και σύμφωνα με την UNESCO η συνάντησή τους θα διευθετηθεί «εν ευθέτω χρόνω».
Σημειώνουμε ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο η UNESCO, με νέο κείμενο-«Απόφαση», κάλεσε σε διακρατικό διάλογο τη Βρετανία ώστε να επανεξετάσει τη στάση της. «Η Επιτροπή καλεί επιτακτικά το Ηνωμένο Βασίλειο να αναθεωρήσει τη στάση του και να συνομιλήσει με την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας ότι το θέμα έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα -σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει η βρετανική πλευρά, ότι η υπόθεση αφορά στο Βρετανικό Μουσείο- και κυρίως ότι η Ελλάδα διεκδικεί δικαίως και νομίμως την επιστροφή των Γλυπτών στη γενέθλια γη», είχε εξηγήσει σε ανακοίνωσή της η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Υπενθυμίζεται ότι το θέμα είχε θέσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον Νοέμβριο του 2021 στον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, με τον τελευταίο να παραπέμπει στο Μουσείο και τον Ελληνα πρωθυπουργό να επιμένει ότι το θέμα είναι πλέον ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις.
Διπλωματία
Οι εξελίξεις στο εθνικό πάγιο αίτημα συνεχίζονται σε διπλωματικό επίπεδο. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπάρχουν η ανάλυση, τα επιχειρήματα και οι θέσεις των δύο πλευρών. Η Ελλάδα συνεχίζει την εκστρατεία που μετράει τέσσερις δεκαετίες, από τη δεκαετία του 1980, από την τότε υπουργό Πολιτισμού, Μελίνα Μερκούρη. Σήμερα, η ελληνική κυβέρνηση, η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και οι διεθνείς επιτροπές εργάζονται συστηματικά και οργανωμένα προς τη θετική κατάληξη της ελληνικής προσπάθειας και όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης στην πρόσφατη συνέντευξή του στην ΕΡΤ, «θεωρώ βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψουν στην Ελλάδα» και εξέφρασε την πεποίθηση πως δεν υπάρχει επισκέπτης που να έρχεται στο Μουσείο της Ακρόπολης και να μη διαπιστώνει, κάνοντας τη σύγκριση μεταξύ των πρωτότυπων και των αντιγράφων, τον αυτονόητο χαρακτήρα του αιτήματος της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα.
ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
Διεθνής συζήτηση για το ζήτημα της επανένωσης
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται οι τοποθετήσεις του υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιου για θέματα σύγχρονου πολιτισμού, Νικόλα Γιατρομανωλάκη, στη σημερινή διεθνή συζήτηση με θέμα «Η Τέχνη της Διπλωματίας» στο Μουσείο της Ακρόπολης μαζί με τη σεΐχα Al Mayassa bint Hamad bin Κhalifa al Thani, πρόεδρο των Μουσείων του Κατάρ, και τον διευθυντή του Victoria and Albert Museum στο Λονδίνο, Tristram Hunt. Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου «Art for Tomorrow» που πραγματοποιείται σε συνεργασία με τους «New York Times».
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.», ο κ. Γιατρομανωλάκης θα μιλήσει για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα σε διεθνές ακροατήριο, σε μια διεθνή κοινότητα που δικαιούται να δει το αριστουργηματικής τέχνης δημιούργημα στο σύνολό του, επανενωμένο, εκεί, στο Μουσείο της Ακρόπολης, και όχι διαμελισμένο ανάμεσα στην Αθήνα και το Λονδίνο, στο πλαίσιο κι άλλων θεμάτων γύρω από το ρόλο της Δημοκρατίας, του κράτους και των υποδομών προσβασιμότητας και πώς η Τέχνη συνεισφέρει στη Δημοκρατία σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο.