Σύμφωνα με τον Βρετανό αρχαιολόγο σερ Κόλιν Ρένφριου, πρόκειται για «το αρχαιότερο νησιωτικό ιερό στον κόσμο». Ο γνωστός αρχαιολόγος ερευνά επί χρόνια την Κέρο, μάλιστα σε διαλέξεις που έχει δώσει στην Αθήνα έχει μιλήσει για τον σημαίνοντα ρόλο που διαδραμάτισε το νησί στον πολιτισμό των Κυκλάδων κατά την 3^η χιλιετία π.Χ. Οπως έχει επισημάνει, η ακτινοβολία του Ιερού της Κέρου μπορεί να συγκριθεί με αυτό της Δήλου των ιστορικών χρόνων. Στα νέα ευρήματα που αποκάλυψε στο νησί η αρχαιολογική σκαπάνη και «χρονολογούνται στην εποχή των Πυραμίδων» αναφέρεται δημοσίευμα των «Times».

Ο πετρώδης λόφος Κάβος της Κέρου συνδεόταν με τη βραχονησίδα Δασκαλιό με στενή λωρίδα γης που σήμερα έχει καταποντιστεί. Τμήμα του μονοπατιού που συνέδεε τα δύο νησιά εντοπίστηκε στις τελευταίες έρευνες, όπως και μια εντυπωσιακή σκάλα εκεί όπου το μονοπάτι συναντά την απότομη πλαγιά του Κάβου. Πριν από οκτώ χρόνια ο λόρδος Ρένφριου είχε αποκαλύψει ένα μεγάλο κτίριο από μάρμαρο Νάξου, μήκους 16 μέτρων, και ένα μικρότερο στην κορυφή του λόφου.

Τελετουργικές εναποθέσεις

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η σκάλα οδηγεί προς τις δύο περιοχές όπου γίνονταν οι «τελετουργικές εναποθέσεις». Οπως έχουν καταδείξει οι έρευνες, οι «εναποθέσεις» αυτές αφορούσαν εκατοντάδες σπασμένα κομμάτια από μαρμάρινα ειδώλια. Τα κομμάτια αυτά αποτελούν ένα από τα μυστήρια της Κέρου. Στις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 το άγονο νησάκι -ανάμεσα στη Νάξο και την Αμοργό- έγινε το πεδίο μεγάλης αρχαιοκαπηλικής δραστηριότητας. Ο «Θησαυρός της Κέρου», ένα αινιγματικό σύνολο σπαραγμάτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού (κορμοί, μέλη, κεφαλές ειδωλίων κατά κύριο λόγο), περί τα 350 αντικείμενα συνολικά, φημολογείται ότι προέρχεται από τη θέση Κάβος. «Τα αντικείμενα αυτά», μας πληροφορεί το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Γουλανδρή, «φυγαδεύτηκαν στο εξωτερικό κατά τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 και διασκορπίστηκαν σε διάφορα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές. Η τύχη πολλών εξ αυτών αγνοείται, όμως ένας σημαντικός αριθμός -81 συνολικά θραύσματα- έχει επαναπατριστεί και εκτίθεται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης». Τα περισσότερα από αυτά τα θραύσματα αποκτήθηκαν σε δημοπρασίες του οίκου Σόθμπις, στο Λονδίνο.

Σύμφωνα με τον Κόλιν Ρένφριου, ο κατακερματισμός των ειδωλίων γινόταν σκόπιμα, στο πλαίσιο θρησκευτικής τελετουργίας. Φαίνεται μάλιστα πως κατακερμάτιζαν τα ειδώλια σε άλλη περιοχή και στη συνέχεια οι πιστοί τα μετέφεραν στην Κέρο και εναπόθεταν τα σπαράγματα στο ιερό.

Αυτές οι τελετουργικές συνήθειες απαντούν ίσως και στο ερώτημα πώς σε ένα τόσο μικρό νησί βρέθηκαν τόσα πολλά σπαράγματα ειδωλίων. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, κανένα από τα 500 κομμάτια ειδωλίων που έχουν εντοπιστεί στο νησί ή τα 2.500 «περίεργα κομμάτια μαρμάρινων λεκανών» δεν έχει βρει το ταίρι του με κάποιο άλλο.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου