Είναι από τις μοναδικές περιοχές της Αττικής που συνδυάζει εδώ και αιώνες το φυσικό κάλλος με την κοσμικότητα κάθε εποχής, καθώς, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, η Κηφισιά υπήρξε τόπος παραθερισμού και αναψυχής ήδη από τα ρωμαϊκά χρόνια. Μπορεί οι εποχές να επιφέρουν αλλαγές στο τοπίο, αλλά κάποια πράγματα έχουν μείνει στις θέσεις τους. Οπως τα επιβλητικά κτίρια που κοσμούν το μέτωπο της Κηφισιάς και μεταφέρουν το άρωμα της ιστορίας στους σύγχρονους καιρούς.

Μια ξεχωριστή και άκρως ενδιαφέρουσα δράση με τίτλο «Ξαναζούν τα αρχοντικά της Κηφισιάς» που διοργανώνει ο Δήμος Κηφισιάς, σε συνεργασία με το Open House Athens, μας ταξιδεύει στο 1880, όπου η Αθήνα και τα προάστιά της απέκτησαν σταδιακά την εικόνα σύγχρονης ευρωπαϊκής μεγαλούπολης. Την Κυριακή 15 Οκτωβρίου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει από κοντά έξι αρχοντικά μοναδικής ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας στην Κηφισιά.

«Ενα όνειρο ετών, που συνδυάζει τη γνώση με την περιήγηση, πραγματοποιείται στην πόλη της Κηφισιάς. Θελήσαμε να δώσουμε στο προάστιό μας μια ήπια τουριστική ανάπτυξη, με κύριο άξονα τον πολιτισμό της», λέει στον «Ε.Τ.» η αντιδήμαρχος Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας, Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Τουρισμού και Εθελοντισμού, Ζέτη Κασιμάτη, η οποία μαζί με το δήμαρχο, Γιώργο Θ. Θωμάκο, είχαν την ιδέα για την υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας. «Στόχος μας οι πολιτιστικές περιηγήσεις να γίνουν θεσμός και να ξεναγήσουμε το κοινό στα 160 αρχοντικά που αριθμεί η Κηφισιά», συμπληρώνει η κ. Κασιμάτη, τονίζοντας πως η δράση πραγματοποιείται με την αμέριστη βοήθεια των 60 εθελοντών πολιτών της Κηφισιάς και της οργανωτικής επιτροπής η οποία αποτελείται μεταξύ άλλων από την αντιδήμαρχο, τον εντεταλμένο Μουσειακής Πολιτικής, Πάνο Ραυτόπουλο, και την αρχαιολόγο Μουσειολόγο Αθηνά Χιώτη.

Η διαδρομή

«Το ταξίδι στην ιστορία ξεκινάει από την Τατοΐου και την αρχή της Π. Τσαλδάρη, μεσολαβεί η οδός Στροφυλίου, συναντάμε την Πεσματζόγλου και μέσω της Εμμ. Μπενάκη καταλήγουμε στο τέλος του περιπάτου ανακαλύπτοντας μερικά από τα σημαντικότερα αρχοντικά της Κηφισιάς», περιγράφει η αντιδήμαρχος.

Η περιήγηση στον αρχιτεκτονικό ιστό της Κηφισιάς εστιάζει σε παραθεριστικές κατοικίες οι οποίες χρονολογούνται στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αι. και φωτίζει την ποικιλία αρχιτεκτονικών ρυθμών και επιρροών. Ενδεικτικό είναι ότι σε έντυπο της εποχής αναφέρεται ότι στην Κηφισιά υπάρχουν «λαμπραί οικοδομαί και επαύλεις».
Το σημείο συγκέντρωσης των επισκεπτών είναι η έπαυλη Σταθάτου, στην οδό Τατοΐου. Αρχιτεκτονικά διακρίνεται για το βυζαντινό χαρακτήρα και συνδυάζει ανομοιογενή στοιχεία, τα οποία, ωστόσο, παράγουν ένα κομψό και ισορροπημένο αποτέλεσμα, στοιχεία που εκτιμάται ότι πρόκειται για έργο του σπουδαίου Γερμανού αρχιτέκτονα, Ερνέστου Τσίλερ. Επόμενη στάση του περιπάτου είναι η κατοικία Ντέπρφελντ (Dörpfeld) που ανήκει στη κατηγορία των «γραφικών» κτισμάτων. Πρόκειται για άλλη μια κατηγορία σπιτιών πέρα από τα νεοκλασικά που υιοθέτησαν το πνεύμα του Ρομαντισμού. Χαρακτηρίζονται από τις ξύλινες, πλούσιες και περίπλοκες εξωτερικές διακοσμήσεις. Ο περίπατος συνεχίζεται στην έπαυλη Πρωτοπαπαδάκη, η οποία χτίστηκε το 1897. Το όνομά της οφείλεται στον Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδος σε ταραγμένα χρόνια και διέμενε εκεί με την οικογένειά του. Αρχιτεκτονικά η κατοικία αυτή ανήκει στην κατηγορία των ελάχιστων νεογοτθικών κτιρίων της Κηφισιάς.

Εξοχική κατοικία

Ενα κομψοτέχνημα αρχιτεκτονικής -έργο του Ερνέστου Τσίλερ- αποκαλύπτεται στην τρίτη στάση της περιήγησης. Η βίλα «Ατλαντίς» είναι μια παραθεριστικού τύπου εξοχική κατοικία, διώροφη, δηλαδή αποτελείται από ισόγειο και όροφο, ενώ η κάτοψή της είναι ορθογωνική. Στο κτίριο αυτό ο Τσίλερ πρωτοτυπεί σύμφωνα με τους ιστορικούς. Συνδυάζει μορφολογικά στοιχεία που παραπέμπουν στην Αναγέννηση, όπως οι πέτρινες καμάρες, με στοιχεία που δανείζονται ομορφιά και στιλ από την Κλασική Αρχαιότητα, όπως είναι τα αετώματα και τα αγάλματα.
Λίγα μέτρα πιο κάτω δεσπόζει η έπαυλη Ζούρα, η οποία κατατάσσεται στην κατηγορία των πυργοειδών-μεσαιωνικών επαύλεων με έντονα στοιχεία νεο-μπαρόκ. Το μαγικό αυτό ταξίδι στο χρόνο θα καταλήξει στην Κατοικία Βάρσου, η οποία συνιστά λιτή εκδοχή του τύπου του αθηναϊκού «αστικού μεγάρου» του τέλους του 19ου αιώνα.

Σημειώνουμε ότι η περιήγηση μπορεί να φιλοξενήσει 27 άτομα, χωρισμένα σε δύο ομάδες, με δύο ξεναγούς αντίστοιχα. Λόγω του περιορισμένου αριθμού συμμετεχόντων, οι ενδιαφερόμενοι που δεν θα μπορέσουν να την παρακολουθήσουν θα ενημερωθούν σύντομα για τον νέο περίπατο στα Αρχοντικά από το Δήμο της Κηφισιάς.

*Πληροφορίες: 213 2007100.

Ξένια Στούκα

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου