To φημισμένο ναυάγιο έχει συνδέσει το όνομά του με τεχνολογικά επιτεύγματα τόσο της αρχαιότητας όσο και της σύγχρονης επιστήμης. Ανάμεσα στους 378 θησαυρούς που έχουν ανασυρθεί από το καταποντισμένο σκαρί περιλαμβάνεται ο μυστηριώδης Μηχανισμός, η πρώτη γνωστή μορφή υπολογιστή, ενώ για την έρευνά του επιστρατεύονται κάθε τόσο οι πλέον εξελιγμένες μέθοδοι.

Αρωγός αυτήν τη φορά στις προσπάθειες των καταδυόμενων αρχαιολόγων είναι ένα καινούργιο drone (τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο). Το νέο τεχνολογικό επίτευγμα αναπτύχθηκε, όπως έχουμε γράψει, από την ελβετική εταιρία Hublot και παρουσιάστηκε στην εκδήλωση «Digital Award 2017», στη Γενεύη. Η Hublot αποτελεί βασικό υποστηρικτή των ερευνών στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων αλλά και της προβολής των ευρημάτων του μέσα από εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

«Κατά τη διάρκεια της φετινής έρευνας θα συνεχίσουμε τη διερεύνηση σε παλαιότερες τομές, θα ψάξουμε δηλαδή εκεί που βρήκαμε τα δόρατα και τα κομμάτια από τα αγάλματα με την ελπίδα να εντοπίσουμε σημαντικά ευρήματα όπως θα ήταν ένα άγαλμα», λέει στον «Ε.Τ.» η διευθύντρια της ανασκαφής και επικεφαλής στην υπηρεσία Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, Αγγελική Σίμωσι.

Τα υποβρύχια drone αναμένεται να προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στον τομέα της τρισδιάστατης ψηφιακής απεικόνισης και χαρτογράφησης του βυθού, ενδεχομένως να τεκμηριώσουν ή όχι την ύπαρξη και δεύτερου ναυαγίου δίπλα στο γνωστό. Το υποβρύχιο drone θα προσφέρει μια ακόμη υπηρεσία, που ίσως αποδειχτεί πολύτιμη στο βάθος των 55 μέτρων που διενεργείται η ανασκαφή.

«Τα drone θα αφαιρούν το πρώτο επιφανειακό χώμα της ανασκαφής πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι γίνεται με τα συμβατικά μέσα ούτως ώστε οι αρχαιολόγοι να μπορούν να προχωρήσουν ταχύτερα και σε βάθος την ανασκαφή, σε αυτό το δύσβατο περιβάλλον», σημειώνει η κ. Σίμωσι.

Κοντά στην ακτή

Το ναυάγιο δεν απέχει πολύ από την ακτή, στην πραγματικότητα «ξεκινάει σε μικρή απόσταση από τον κρημνώδη πυθμένα». Σύμφωνα με την επικεφαλής της ερευνητικής προσπάθειας, «τα υποβρύχια drone θα “διοχετεύονται” στον βυθό από εξέδρα που δημιουργείται στην ξηρά ενώ σε ειδικό όχημα θα υπάρχουν οι εγκαταστάσεις με τα μόνιτορ από τα οποία οι Ελβετοί θα παρακολουθούν τη δράση τους στον βυθό».

Η νέα ερευνητική περίοδος στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων θα διαρκέσει έως τις 24 Σεπτεμβρίου. Κατόπιν «θα αξιολογήσουμε το έργο που θα έχουν προσφέρει τα “ρομποτάκια” της Hublot ενώ τον Οκτώβριο θα ταξιδέψω στην Ελβετία όπου θα εξετάσουμε νέες εφαρμογές στον τομέα της ενάλιας έρευνας», σημειώνει η κ. Σίμωσι.
Η πρώτη συστηματική έρευνα του ναυαγίου, το 2015, όπως και εκείνες που ακολούθησαν πρόσφεραν σημαντικά ευρήματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται δύο χάλκινα δόρατα, τμήματα γλυπτών και για πρώτη φορά σκελετικά κατάλοιπα. Τμήματα οστών μεταφέρθηκαν σε ερευνητικό κέντρο της Κοπεγχάγης από τον συνεργάτη της ανασκαφής, Αμερικανό αρχαιολόγο Μπρένταν Φόλεϊ, ο οποίος ανήκει πλέον στο δυναμικό του Πανεπιστημίου της Λουντ στη Σουηδία. Ωστόσο «δεν υπάρχουν νεότερα από την ανάλυση των οστών», μας πληροφορεί η διευθύντρια της ανασκαφής. Στην έρευνα συμμετέχουν οι καταδυόμενοι αρχαιολόγοι Θεοτόκης Θεοδούλου και Δημήτρης Κουρκουμέλης.

Το διασημότερο

Το ναυάγιο -ο Φόλεϊ το χαρακτηρίζει ως «το διασημότερο της αρχαιότητας»- ανήκει σε ρωμαϊκό πλοίο που ναυάγησε το δεύτερο τέταρτο του 1ου αι. π.Χ. κατευθυνόμενο προς την Ιταλία, κατάφορτο με έργα τέχνης.

Aντώνης Καρατζαφέρης

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου