Τα ευρήματα της δημοσκόπησης της «Metron Analysis» συμπίπτουν με τα ευρήματα των κυλιόμενων δημοσκοπήσεων που διενεργούνται για λογαριασμό του Μ. Μαξίμου. Η δυσαρέσκεια και η φθορά της κυβέρνησης ποσοτικοποιούνται και γίνονται μετρήσιμο και όχι ασήμαντο μέγεθος. Η απώλεια 5 μονάδων σε έναν μήνα σήμανε συναγερμό στο κυβερνητικό επιτελείο.
«Δίδυμη βόμβα»
Τα Τέμπη σε συνδυασμό με την ακρίβεια φαίνεται πως έχουν δημιουργήσει μία «δίδυμη βόμβα» για την κυβέρνηση. Η οποία επί του παρόντος δεν απειλεί την καθαρή αριθμητική υπεροχή της, αλλά -εφόσον «εκραγεί» στις κάλπες του Ιουνίου- μπορεί να θέσει σε δοκιμασία την πολιτική κυριαρχία της. Δεν είναι τυχαίο ότι σημαίνοντα στελέχη του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος ανησυχούν ήδη, μήπως υπάρξει υπέρβαση του «ορίου θραύσης», με αποτέλεσμα, μετά από ένα κακό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, να αποδυναμωθεί η κυβερνησιμότητα της χώρας. Αλλά και να επικρατήσει κλίμα εσωστρέφειας στη Ν.Δ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι λάθος χειρισμοί για τα Τέμπη που οδήγησαν την κυβέρνηση, ενώ έχει λειτουργήσει θεσμικά, να βρίσκεται απέναντι από το 88% της κοινωνίας, το οποίο «κατανάλωσε» τις θεωρίες συγκάλυψης, απασχολούν έντονα το περιβάλλον του πρωθυπουργού.
Στα λάθη εντοπίζονται μεταξύ άλλων: Η υποτίμηση του θέματος μετά το θριαμβευτικό αποτέλεσμα των διπλών εκλογών του 2023, ο τρόπος λειτουργίας της εξεταστικής επιτροπής και η σχεδόν τρίμηνη απουσία οποιασδήποτε συγκροτημένης αντίδρασης στην εργαλειοποίηση της τραγωδίας και την οικειοποίηση των συγγενών των θυμάτων από τον ΣΥΡΙΖΑ. Εν προκειμένω το «προχωράμε» δεν λειτούργησε.
Τώρα διαπιστώνεται η ανάγκη μιας δραστικής παρέμβασης για την ανατροπή του σκηνικού. Ο Χρ. Σπίρτζης μπορεί να προσέφερε στη Ν.Δ. ένα μεγάλο δώρο, αποσυνδέοντας την εκτέλεση της σύμβασης 717 από το δυστύχημα των Τεμπών, ωστόσο δεν είναι βέβαιο ότι αυτό αρκεί.
Την κυβέρνηση απασχολούν πλέον άλλες κινήσεις, οι οποίες έως τώρα είχαν αποκλειστεί. Π.χ., αν πάει στη Βουλή δικογραφία με αναφορά σε πολιτικά πρόσωπα, πρέπει να συμφωνήσει στη συγκρότηση προανακριτικής επιτροπής; Ο Κ. Καραμανλής, παρότι δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής στοιχεία για ποινικές ευθύνες, πρέπει να κάνει κάποια κίνηση, η οποία να δείχνει ευαισθησία και βούληση να θέσει τον εαυτό του στη διάθεση της δικαιοσύνης, ώστε να μην υπάρχουν σκιές πάνω από τον ίδιο αλλά και την κυβέρνηση;
Ανησυχία
Από την άλλη, εκφράζεται ανησυχία αν ο πρώην υπουργός, κάνοντας κάποια κίνηση, θα σηκώσει όλο το βάρος μόνος του ή αν θα ανοίξει τη βεντάλια των προσώπων μεταξύ των οποίων μπορεί να διαχέονται ευθύνες. Στο μεταξύ, τα Τέμπη δημιουργούν παράπλευρες εσωτερικές παρενέργειες. Η δήλωση του βουλευτή Επικρατείας της Ν.Δ. Γ. Σταμάτη περί «αυτοκτονίας» αν ήταν σε τέτοια θέση -και παρά τις διευκρινίσεις που έδωσε- έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση γαλάζιων βουλευτών, οι οποίοι τη χαρακτηρίζουν «ηθικά και πολιτικά απαράδεκτη». Μάλιστα κάποιοι εξ αυτών φέρονται να τη συγκρίνουν με την παλαιότερη δήλωση του Κ. Μπογδάνου, που οδήγησε στη διαγραφή του.
Ο Κ. Μητσοτάκης, επιστρέφοντας από τα διαδοχικά ταξίδια του στις Βρυξέλλες και τον Καναδά, φέρεται αποφασισμένος να πάρει δραστικές αποφάσεις, όχι μόνο για τα Τέμπη, αλλά για την ευρύτερη κυβερνητική συμπεριφορά και λειτουργία. Εχοντας πάρει τα μηνύματα και χωρίς να αφήσει τον χρόνο να περνά, αναμένεται να διαφοροποιήσει την έως τώρα επικρατούσα αντίληψη του «προχωράμε». Η οποία υποκρύπτει εντέλει και το δόγμα «εμείς προχωράμε μεταρρυθμιστικά και η κοινωνία ακολουθεί». Τα δεδομένα παραπέμπουν στην ανάγκη αντιστροφής αυτού του δόγματος. «Αφουγκραζόμαστε την κοινωνία, προσαρμόζοντας την πολιτική μας και χωρίς να ανακόπτεται το μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης».
Συμπεράσματα
Οι διαπιστώσεις για τα λάθη που έχει προκαλέσει αυτή η αντίληψη δεν είναι λίγες. Εκτός από τα γνωστά διαπιστωμένα μέτωπα με σημαντικό τμήμα της εκλογικής βάσης της Ν.Δ. διαπιστώνεται και το εξής: Μια καταιγίδα μεταρρυθμίσεων, οι οποίες είτε μένουν στα χαρτιά είτε αργούν χαρακτηριστικά να εντοπιστούν στην καθημερινότητα των πολιτών. Π.χ. η αξιολόγηση, που ήταν και είναι σημαία της Ν.Δ. -και σχετίζεται και με τα Τέμπη-, δεν έχει αφήσει ακόμα αποτύπωμα στη λειτουργία του κράτους. Ή η πανεπιστημιακή αστυνομία που αγκαλιάστηκε από την κοινωνία, δεν έκανε ποτέ τη δουλειά για την οποία συγκροτήθηκε. Την ίδια ώρα ενισχύεται η κοινωνική δυσαρέσκεια για την έξαρση της εγκληματικότητας και για τις σχεδόν ανεμπόδιστες καταλήψεις των πανεπιστημίων. Η σύγκρουση με την Εκκλησία έγινε μετά την ψήφιση του αναγκαίου και εκσυγχρονιστικού νόμου για τον γάμο των ομοφύλων. Και προκλήθηκε από «αχρείαστες», όπως χαρακτηρίστηκαν, «πλειοδοσίες δικαιωματισμού». Δίνοντας τροφή στους σκοταδιστικούς κύκλους της Εκκλησίας να πολιτικοποιήσουν το θέμα και να αρχίσουν να πριμοδοτούν ανοιχτά την Ελληνική Λύση και τη Νίκη. Παράλληλα, εντείνονται οι αρρυθμίες σε σημαντικά υπουργεία.
ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ
ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΓΑΛΑΖΙΑ ΕΥΡΩΛΙΣΤΑ Ο ΦΡ. ΜΠΕΛΕΡΗΣ
Η κατάρτιση ψηφοδελτίου για τις ευρωεκλογές είναι ένα πρώτο crass test. Τα πρώτα 28 ονόματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα δίνουν ένα σαφές στίγμα. Ωστόσο το μεγαλύτερο ενδιαφέρον βρίσκεται ίσως σε αυτά που δεν ανακοινώθηκαν. Είναι κοινό μυστικό ότι αναζητείται ηχηρή υποψηφιότητα που να κάνει… γκελ στο πιο δεξιό ακροατήριο της Ν.Δ. Η υποψηφιότητα του Φρ. Μπελέρη θεωρείται ότι έχει τα αναγκαία χαρακτηριστικά. Ωστόσο δεν ανακοινώθηκε, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν ενστάσεις από το υπουργείο Εξωτερικών (Γ. Γεραπετρίτης, Αλ. Παπαδοπούλου), ότι ενδεχόμενη υποψηφιότητα του Φρ. Μπελέρη θα καταστήσει ακόμα πιο «διμερές» το πρόβλημα -το οποίο ουσιαστικά έχουν δημιουργήσει οι τυχοδιωκτικοί χειρισμοί του Ε. Ράμα– και θα επιδεινώσει τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Το πιο πιθανόν είναι ο Φρ. Μπελέρης τελικά να είναι στη γαλάζια λίστα. Ωστόσο οι ζυμώσεις που γίνονται στο Μ. Μαξίμου είναι ενδεικτικές των διαφορετικών προσεγγίσεων που υπάρχουν.
«Σέρβις»
Ολα κατατείνουν στο ότι το μοντέλο διακυβέρνησης που κυριάρχησε τα τελευταία 5 χρόνια απέδωσε σημαντικούς καρπούς σε πολλά επίπεδα, αλλά ζητάει «σέρβις». Αναψε το προειδοποιητικό λαμπάκι στο πρωθυπουργικό… καντράν. Πόσω μάλλον που δεν περνά απαρατήρητο το γεγονός ότι το ισχυρό όπλο της κυβέρνησης, που είναι η οικονομία, παρά τις συνεχιζόμενες επιτυχίες της (όπως η παγκόσμια πρωτιά που έδωσε το κορυφαίο οικονομικό περιοδικό «Economist» στην Ελλάδα για την τετραετία 2019-2023, ως προς την άνοδο του επιχειρηματικού περιβάλλοντος), εμφανίζει τις πρώτες αμυχές. Το πέρασμα του ρυθμού ανάπτυξης κάτω από τον πήχη του προϋπολογισμού (2% αντί 2,4%) μπορεί να είναι τετραπλάσιο του μέσου όρου του ρυθμού ανάπτυξης της Ε.Ε., αλλά δεν δημιουργεί βεβαιότητα πως η ανάπτυξη θα είναι ανθεκτική και δεν θα συνεχίσει να στηρίζεται βασικά στις «μονοκαλλιέργειες» του τουρισμού, της ναυτιλίας και του real estate.
Λίγες μέρες μετά ο οίκος Moody’s διατήρησε την ελληνική οικονομία ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Και παρά τις θετικές αναφορές στην ελληνική οικονομία, επεσήμανε τα προβλήματα του δημογραφικού, της καθυστέρησης απόδοσης δικαιοσύνης και του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου.
Αποφασισμένος
Ο Κ. Μητσοτάκης δείχνει αποφασισμένος να βάλει το στοίχημα των ευρωεκλογών, προκειμένου να μην ξεθωριάσει το αποτέλεσμα που το ίδιο εκλογικό σώμα έδωσε πριν από ένα χρόνο και να εγερθεί θέμα κυβερνησιμότητας. Σε αυτό βοηθά -ακόμα- το γεγονός ότι, παρά τη φθορά της κυβέρνησης, στον πολιτικό ορίζοντα δεν υπάρχει ίχνος εναλλακτικής κυβερνητικής λύσης. Αντίπαλοι του Κ. Μητσοτάκη δεν είναι ούτε ο Στ. Κασσελάκης ούτε ο Ν. Ανδρουλάκης ούτε πολύ περισσότερο ο απότομα «φουσκωμένος» Κ. Βελόπουλος.
Αντίπαλος της κυβέρνησης είναι ο εαυτός της. Κι αυτό είναι μειονέκτημα, αλλά παραμένει και πλεονέκτημα. Καθώς εξαρτάται από την ίδια τι θα κάνει και τι θα σταματήσει να κάνει. Μοιάζει ρεαλιστική η εκτίμηση που επικρατεί πλέον στο Μ. Μαξίμου: Στις κάλπες της 9ης Ιουνίου δεν κρίνεται ποιος θα κυβερνήσει τη χώρα, αλλά πώς θα την κυβερνήσει, τουλάχιστον για τα επόμενα τρία χρόνια.