της Δρος. Άννας Κωνσταντινίδου*
Μαζί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο είναι από τα κράτη, που χωρίς να έχουν κάποια υποχρέωση λόγω των δεσμεύσεων από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, μας έστειλαν βοήθεια για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, αποδεικνύοντας τα αισθήματα που τρέφουν για την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό, ειδικά σε έναν κόσμο που επικρατεί η θεωρία της Realpolitik (με εκφράζει περισσότερο το συγκεκριμένο όρο να τον αποδίδω στη γερμανική). Και εστιάζοντας στην Ιορδανία, η συγκεκριμένη στάση της αποδεικνύει ότι το Χασεμιτικό Βασίλειο, αν και εξισορροπώντας σε πολιτικό επίπεδο ακόμα και ανάμεσα σε αντιτιθέμενες μεταξύ τους δυνάμεις, εντούτοις η βαθιά γνώση της ιστορίας και ο σεβασμός των ηγητόρων του στην Ελλάδα (καθώς ας μην ξεχνάμε, εκτός των άλλων, ότι ο γαμπρός του Ιορδανού βασιλιά έχει ελληνική καταγωγή) είναι μία συνθήκη που οφείλουμε να τη δούμε με μεγάλη προσοχή.
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι οι Ιορδανοί προέρχονται από τον ιστορικό λαό των Ναβαταίων, οι οποίοι αναφέρονται από τον Στράβωνα ως εμπορικός λαός, γεγονός μάλιστα που βοήθησε, ώστε η αρχαία Πέτρα να καταστεί μία περιοχή διαμετακομιστικού εμπορίου με πολιτιστικές επιρροές τόσων άλλων ιστορικών φυλών της γύρω περιοχής όσο κυρίως των Ελλήνων.
Από εκεί και ύστερα, πρέπει να δηλώσουμε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από την στιγμή ανάληψης των καθηκόντων του ήδη κατά την πρώτη διακυβέρνηση του κράτους, κινήθηκε σε μια πιο ουσιαστική σύσφιξη των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, μάλιστα μεταβαίνοντας στο Αμάν ώστε να συναντηθεί με τον βασιλιά Αμπντάλα Β’, έναν Άραβα ηγέτη με σοβαρό αποτύπωμα όχι μόνο στον αραβικό Κόσμο, αλλά διεθνώς…
Είναι γεγονός ότι η Ιορδανία, επειδή είναι ένα κράτος το οποίο μεγάλο μέρος του πληθυσμού του είναι Παλαιστίνιοι στην καταγωγή, άλλωστε η βασίλισσα Ράνια είναι παλαιστινιακής καταγωγής, είναι και ήταν εύλογο να κρατά μία εξισορροπιστική στάση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, μια και το τουρκικό κράτος, όπως είναι γνωστό, για πάρα πολλές δεκαετίες καπηλεύτηκε (και συνεχίζει τα καπηλεύεται) το Παλαιστινιακό Ζήτημα, ενώ αποτελεί τον “τροφοδότη” του εξστρεμισμού όσον αφορά την Χαμάς. Όμως, όπως διαφαίνεται τόσο από την Ιορδανία που πλέον επιδιώκει μία μεγαλύτερη προσέγγιση με το ελληνικό κράτος και εν γένει με την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τον τρόπο που πλέον τα περισσότερα αραβικά κράτη αντιλαμβάνονται την Τουρκία, φανερώνει ότι οι Άραβες προσπαθούν να απεμπλακούν από την ταύτισή τους με τον αναθεωρητικό γείτονά μας. Βλέπουμε δε, και μετά τις πρόσφατες συμφωνίες ανάμεσα σε Τουρκία με τις τρεις μεγάλες οικονομίες του Κόλπου, ότι πλέον ο Αραβικός Κόσμος έχει το “καρπούζι και το μαχαίρι” στη σχέση του μαζί της.
Επανερχόμενη στην Ιορδανία, είναι αναγκαίο να ειπωθεί, ότι η χώρα φέρει όχι μόνο μία ιστορική ελληνική κοινότητα που άρχισε να οργανώνεται αφενός μετά τους πρώτους επαχθείς νόμους του Φουάτ Α’ για το αιγυπτιακό καπνεμπόριο και βαμβακεμπόριο (1924), αφετέρου το ίδιο διάστημα όταν Έλληνες μικρασιάτες έμποροι και κυρίως όσοι ασχολούνταν με την αλευροβιομηχανία μετοίκησαν στη συγκεκριμένη περιοχή, έχοντας μέχρι σήμερα παρουσία, ενώ υφίσταται σχολείο εκμάθησης ελληνικών και γενικά μία οργανωμένη ελληνική παροικία.
Η Ιορδανία αποτελεί ένα πολιτειακό, πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον που μετέρχεται σε κάθε επίπεδο τις αρχές του Δυτισμού, και ίσως περισσότερο για αυτό η ΕΕ μέσω της Επιτροπής τόσο το 2016, όσο και το 2022 διαμόρφωσε σε πιο στενό επίπεδο τις σχέσεις της με το συγκεκριμένο αραβικό κράτος, χρησιμοποιώντας το ως ένα αντίβαρο των ακραίων ισλαμιστικών κινημάτων που εκπορεύονται ή επικουρούνται από την Τουρκία, αλλά και ως μία χώρα που μπορεί να εξισορροπήσει τις αντικρουόμενες, αραβικές δυνάμεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.
Η Ιορδανία και το αποτύπωμα που φέρει για τη Δύση, φάνηκε, εκτός των άλλων, ήδη και κυρίως κατά την περίοδο των εξεγέρσεων της Αραβικής Άνοιξης, όταν στάθηκε ιδιαίτερα “ανοιχτή” να υιοθετήσει ακόμη πιο φιλελεύθερη πολιτική για το λαό της, αναδεικνύοντας δε, ότι μπορεί να ανήκει στην Ανατολή, αλλά το βλέμμα της είναι στραμμένο στη Δύση και στο πολιτιστικό και ιδεολογικό υπόβαθρό της τελευταίας.
Λοιπόν, η συγκεκριμένη χώρα, αν και είχαμε διπλωματικές σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού, ωστόσο και μέσω των ενεργειακών συμφωνιών μας (συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου), αλλά και της μεταξύ εμπορικο-οικονομικής διπλωματίας των τελευταίων τριών ετών σε σοβαρότερο επίπεδο, αναδεικνύει τις προθέσεις της να μας προσεγγίσει περισσότερο… Οφείλουμε να καταθέσουμε την στρατιωτική διπλωματία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, στρατηγού Φλώρου, ο οποίος με συνεχείς ενέργειές του εμβαθύνει σε στρατιωτικό επίπεδο τις σχέσεις της Ελλάδας με το Χασεμιτικό Βασίλειο, ανανεώνοντας το 2022 την ήδη υπογεγραμμένη και πάλι από τον ίδιο συνεργασία των δύο κρατών στα θέματα στρατιωτικής, ακαδημαϊκής και επιχειρησιακής εκπαίδευσης.
Τα δύο κράτη οφείλουν για το κοινό καλό της γεωγραφικής περιοχής τους να εμβαθύνουν ακόμη περισσότερο τη μεταξύ τους συνεργασία, ιδίως σε επίπεδο αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας (κάτι ανάλογο που έπραξε η χώρα μας με Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα)… Γιατί κυρίως αυτές οι συνεργασίες είναι που υποδηλώνουν σύσφιξη των σχέσεων σε ερείσματα σοβαρά και ακλόνητα.
Η Ελλάδα και η Ιορδανία, δύο κράτη που διαπνέονται από τις ίδιες Αρχές οφείλουν να αποτελέσουν ένα σύμπλεγμα που μαζί με την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, οι πέντε αυτές χώρες να δημιουργήσουν έναν “οργανισμό” εξισορρόπησης των κραδασμών της ευρύτερης περιοχής, επενδύοντας σε μία διαυλική σχέση ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Γιατί η Ιορδανία είναι χώρα κλειδί τόσο για τις σχέσεις της Δύσης με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα όσο και όσον αφορά το φλέγον θέμα της μετανάστευσης.
*Η Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα του ΑΠΘ, διδάσκουσα στην Ανώτερη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και τη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ).
Ειδήσεις σήμερα
Πτώση Καναντέρ στην Κάρυστο: Νεκροί οι δύο πιλότοι
Κάρυστος: Πώς έγινε η συντριβή του Καναντέρ – Βίντεο ντοκουμέντο
Καύσωνας: Νέο έκτακτο δελτίο επιδείνωσης – Έρχονται τα 46αρια, οι περιοχές που «θα ψηθούν» [βίντεο]