Ο ίδιος ο κ. Δένδιας αναμένεται να έχει επαφές με τον Αντονι Μπλίνκεν, αλλά και με τον ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου για την κλιματική αλλαγή, Τζον Κέρι, με τον οποίο αναμένεται να εξαγγείλουν κοινή πρωτοβουλία για την προστασία των θαλασσών.

Κύριε υπουργέ, τι σηματοδοτεί και ποιες είναι οι προσδοκίες της χώρας μας από την επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ και τη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν; Η συνάντηση στον Λευκό Οίκο θα γίνει σε μία συγκυρία αυξημένης τουρκικής προκλητικότητας. Ποιο το μήνυμα της ελληνικής κυβέρνησης προς την αμερικανική ηγεσία για το ζήτημα αυτό και πού αποδίδετε εσείς αυτήν την έξαρση σε μια περίοδο που το θετικό κλίμα στη συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν είχε δημιουργήσει προσδοκία για χαμηλούς τόνους και ήρεμο καλοκαίρι;

Δεν θα προκαταλάβω τα αποτελέσματα της επίσκεψης του πρωθυπουργού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα τονίσω, όμως, ότι είναι μία πολύ σημαντική επίσκεψη σε μια ιδιαίτερα σοβαρή συγκυρία, λόγω των δραματικών εξελίξεων στην περιοχή μας, καθώς και του ρόλου που η Ελλάδα καλείται να διαδραματίσει λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης, αλλά και λόγω της συνεισφοράς της στην προώθηση των κοινών αρχών και αξιών.

Η αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης, τόσο στον ενεργειακό τομέα, με την έναρξη κατασκευής πλωτού σταθμού αεριοποίησης φυσικού αερίου, όσο και σχετικά με το λιμάνι της πόλης, μέσω του οποίου μεταφέρονται δυνάμεις προς άλλες νατοϊκές χώρες, υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, την οποία υπέγραψα τον περασμένο Οκτώβριο και επικυρώθηκε από τη Βουλή πριν από λίγες ημέρες.

Η ομιλία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου, προνόμιο που δίδεται για πρώτη φορά σε Ελληνα πρωθυπουργό, αποτελεί, αναμφίβολα, ιστορική στιγμή στις σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ.

Αποτελεί σημαίνουσα συμβολική κίνηση από αμερικανικής πλευράς προκειμένου να τονιστεί η συμπόρευση Αθήνας και Ουάσιγκτον στο πεδίο των αξιών και αντιλήψεων.

Θεωρείται, δικαίως, ως η πιο αναβαθμισμένη επίσκεψη Ελληνα πρωθυπουργού τα τελευταία χρόνια. Βεβαίως, θα συμμετάσχω στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Αμερικανό πρόεδρο.

Παράλληλα, αναμένεται να έχω χωριστές επαφές με τον Αμερικανό ομόλογό μου Antony Blinken, με τον οποίο συνομίλησα πριν από λίγες ημέρες στο πλαίσιο του διαλόγου «3+1», καθώς και με τον πρώην ΥΠΕΞ και ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου για την κλιματική αλλαγή, John Kerry.

Με τον κύριο Kerry, μάλιστα, αναμένεται να εξαγγείλουμε κοινή πρωτοβουλία για την προστασία των θαλασσών, στη βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και του έμπρακτου και συνεχούς ενδιαφέροντος της ελληνικής κυβέρνησης για το περιβάλλον.

Αναφορικά με τις σχέσεις μας με την Τουρκία, το μήνυμα είναι διαχρονικό και σαφές: Είμαστε υπέρ ενός εποικοδομητικού διαλόγου στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Δικαίου της Θάλασσας.

Παραβιάσεις της εθνικής κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων, η συνεχής επανάληψη απειλής χρήσης βίας, ο αναθεωρητισμός δεν έχουν καμία θέση στις σχέσεις αυτές.

Οι πρακτικές αυτές είναι όχι μόνο απαράδεκτες, είναι καταδικαστέες. Και, βεβαίως, υπονομεύουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ σε μια κρίσιμη συγκυρία.

Οπως είπατε στο συνέδριο της Ν.Δ., η χώρα μας έχει υπογράψει επί αυτής της διακυβέρνησης πάνω από 200 διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες. Τι σημαίνει αυτό για τις συμμαχίες της χώρας και ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση;

Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, σε ένα εξαιρετικά αντίξοο και πολύπλοκο διεθνές περιβάλλον, έχει συνάψει με σοβαρότητα και υπευθυνότητα ένα πυκνό δίχτυ πολιτικο-διπλωματικών και αμυντικών συμφωνιών. Ανάμεσα σε αυτές είναι και συμφωνίες ύψιστης σημασίας, καθώς διασφαλίστηκαν ζητούμενα δεκαετιών, όπως με την Ιταλία και την Αίγυπτο.

Και, βεβαίως, πέρα από τις συμφωνίες με τις ΗΠΑ, να υπενθυμίσω τις συμφωνίες με ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής που υπογράψαμε πρώτα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μετά με τη Γαλλία. Παράλληλα έχουμε δημιουργήσει ένα ευρύτατο πλαίσιο συνεργασίας και με άλλες χώρες, σε όλες σχεδόν τις ηπείρους.

Για εμένα αυτό σημαίνει κάτι απλό. Η Ελλάδα έχει διευρύνει τους ορίζοντές της.

Εχει πάψει να ασκεί περιορισμένης εμβέλειας «τουρκοκεντρική» εξωτερική πολιτική.

Δεν είμαστε μια περιφερειακή βαλκανική χώρα. Βρισκόμαστε στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων. Είναι πασιφανές, πλέον, ότι η Ελλάδα έχει ρόλο και λόγο. Εχουμε αφήσει πίσω μας τους περιορισμούς που μας χαρακτήριζαν για δεκαετίες και χτίζουμε μεθοδικά συνεργασίες και συμμαχίες σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές του πλανήτη, πέρα από την Ευρώπη.

Αυτό σηματοδοτεί και η τεράστια αποδοχή που έχει η υποψηφιότητά μας για μια θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εχουμε ήδη ξεπεράσει τις 100 υποστηρίξεις.

Επίσης, θέτουμε τα θεμέλια για περαιτέρω ανοίγματα με την υποψηφιότητά μας για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2027-28 και για την προεδρία της Γενικής Συνέλευσης το 2035. Αισθανόμαστε περήφανοι και δικαιωμένοι για την εξωτερική μας πολιτική.

«Με τη συμφωνία οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν τον σημαίνοντα ρόλο της Ελλάδας»

Πριν από λίγες ημέρες κυρώθηκε από τη Βουλή και η αμυντική συνεργασία με τις ΗΠΑ και όλες οι πολιτικές δυνάμεις πήραν σαφή θέση ως προς αυτήν. Πώς είδατε αυτήν τη συζήτηση και τι σηματοδοτεί αυτή η συνεργασία μέσα και στη νέα, πλέον, γεωπολιτική συγκυρία μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία;

Κατ’ αρχάς, κύριε Χονδρόπουλε, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι κατά την τελευταία τριετία η στρατηγική συνεργασία της χώρας μας με τις ΗΠΑ έχει ενισχυθεί σε πρωτοφανή βαθμό.

Ειδικότερα, όσον αφορά στη δεύτερη τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ (MDCA), αυτή αποτυπώνει σε νομικό πλέον πλαίσιο τη βούληση των δύο χωρών να εμβαθύνουν περαιτέρω τους ιστορικούς δεσμούς φιλίας και τη μακραίωνη σχέση συνεργασίας τους.

Οι ΗΠΑ επέλεξαν την Ελλάδα για τη συγκεκριμένη αμυντική επένδυση, επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτόν τον σημαίνοντα στρατηγικό και σταθεροποιητικό ρόλο της χώρας στην ευρύτερη περιοχή.

Την στιγμή, μάλιστα, που το επίκεντρο της προσοχής τους ήταν ο Ινδο-Ειρηνικός.

Από την πλευρά μας, η θέση μας είναι σαφής όσον αφορά στο εθνικό συμφέρον: Επιθυμούμε την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα, με απώτερο στόχο να κεφαλαιοποιήσουμε τη συνεργασία αυτή υπέρ της Ελλάδας, υπέρ του ελληνικού λαού.

Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να επαναλάβω ότι η εν λόγω συμφωνία είναι αμιγώς αμυντική, δεν στρέφεται κατά οιουδήποτε τρίτου.

Ενισχύει περαιτέρω την αμυντική θωράκιση της χώρας μας από εξωτερικές απειλές.

Ωστόσο, το περιεχόμενο της στρατηγικής σχέσης της χώρας μας με τις ΗΠΑ δεν αποτυπώνεται αποκλειστικά στην MDCA.

Αποτυπώνεται, επίσης, στην επιστολή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Antony Blinken, προς τον πρωθυπουργό, που συνοδεύει το εν λόγω πρωτόκολλο τροποποίησης, αλλά και στον αμερικανικό νόμο «US-Greece Defense and Interparliamentary Partnership Act», ο οποίος ψηφίστηκε το 2021 από το Κογκρέσο και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, παραχωρήσεις υλικού, δάνεια, χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, συμμετοχή στο πρόγραμμα F35, αντικατάσταση υλικού, συνεργασία στο σχήμα «3+1».

«Πιστεύω ότι, όπως με την πανδημία, η Ε.Ε. θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων»

Πόσο σας ανησυχεί το ενδεχόμενο οι επιπτώσεις του πολέμου στον ενεργειακό τομέα να δοκιμάσουν, τελικά, τη συνοχή της Ε.Ε., δεδομένου ότι παρατηρούνται διαφορές στις προσεγγίσεις και αργά αντανακλαστικά όσον αφορά στη λήψη κοινών αποφάσεων για στήριξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών; Και πόσο σας ανησυχεί το ενδεχόμενο οι επιπτώσεις του πολέμου και ειδικά η ακρίβεια να οδηγήσουν σε νέα έξαρση του λαϊκισμού στην Ευρώπη;

Η εισβολή της Ρωσίας και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησε νέα και θα έλεγα πρωτόγνωρα δεδομένα για τις χώρες της Ευρώπης και στον ενεργειακό τομέα.

Μέχρι τώρα, ως Ε.Ε. έχουμε λάβει αποφάσεις για 5 πακέτα κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας. Οπως αντιλαμβάνεστε, η διαβούλευση μεταξύ των κρατών-μελών δεν είναι εύκολη, διότι δεν εξαρτώνται όλες οι χώρες κατά τον ίδιο τρόπο ή στον ίδιο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, επίσης, ότι το ήδη αυξημένο κόστος της ενέργειας έχει προκαλέσει δυσχέρειες και πληθωριστικές πιέσεις στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και οικονομίες.

Είναι βέβαιο ότι δεν είναι μια εύκολη απόφαση. Και οι κυβερνήσεις και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες πιέζονται. Ωστόσο, βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο για την Ε.Ε., όπου πρέπει να σταθμίσουμε, από τη μια μεριά, την ενδυνάμωση της ενότητας και αποφασιστικότητάς της στην υπεράσπιση των αρχών και αξιών της και, από την άλλη, τη μέριμνα για την εμπέδωση της ενεργειακής ασφάλειας των πολιτών.

Πιστεύω ότι, όπως με την πανδημία, έτσι και τώρα, η Ε.Ε., τα κράτη-μέλη θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα εξευρεθεί, τελικά, μια λύση που δεν θα αφήνει κανέναν πολίτη απροστάτευτο.

«Στόχος η ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας»

Πώς επιδρά, κατά την άποψή σας, ο ενεργειακός αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία στη στρατηγική για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και ευρύτερα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης; Θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές;

Ηδη τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα, ως Ευρώπη, λόγω της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια μας δείχνουν έναν δρόμο, αυτόν της εξασφάλισης της διαφοροποίησης των προμηθειών και της διαμόρφωσης ενός νέου ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη, με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Προς τούτο, στην Ελλάδα ήδη εργαζόμαστε εντατικά στην κατεύθυνση της σύμπηξης νέων συνεργασιών στον ενεργειακό τομέα με χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και, βεβαίως, η Κύπρος.

Να υπενθυμίσω τα έργα για τον Euro-Asia Interconnector (ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ), την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, τους σταθμούς υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα, τον υπό κατασκευή πλωτό τερματικό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη και, βεβαίως, τους αγωγούς φυσικού αερίου, όπως ο IGB, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία σε λίγους μήνες, καθώς και ο EastMed.

Ταυτόχρονα, η στρατηγική της πλήρους μετάβασης προς καθαρές μορφές ενέργειας αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη και αυτό δεν αλλάζει.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι μια «πράσινη κυβέρνηση» με την έννοια αυτή.

Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες της τρέχουσας συγκυρίας και προσαρμοζόμαστε.

Γι’ αυτό επιτρέψαμε την αύξηση της παραγωγής λιγνίτη για την επόμενη διετία, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από το φυσικό αέριο.

Πρόκειται, ωστόσο, για προσωρινό μέτρο, μιας και ο στόχος για μείωση των εκπομπών αερίων κατά 55% έως το 2030 παραμένει εν ισχύι.

Φιλοδοξία της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι να κάνει την Ελλάδα πρωταγωνίστρια στην ανάπτυξη πράσινων μορφών ενέργειας, κάτι που θα οδηγήσει και στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών και στην ανάπτυξη νέων θέσεων εργασίας, αναζωογονώντας την περιφέρεια.

Πέραν του μικρού ή και μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ΑΠΕ, η ανάπτυξή τους είναι και ένας από τους ασφαλείς δρόμους προς την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας μας μεσο-μακροπρόθεσμα, με τις γεωπολιτικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται.

«Η Ρωσία βρήκε απέναντί της το σύνολο των δημοκρατικών χωρών και κοινωνιών»

Είπατε ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άλλαξε τον κόσμο. Ποια θα είναι, πιστεύετε, τα χαρακτηριστικά της επόμενης ημέρας και πόσο ρεαλιστικό θεωρείτε, με βάση τα σημερινά δεδομένα, να τελειώσει σύντομα αυτός ο πόλεμος; Διακρίνετε «παράθυρα» ανοιχτά για τη διπλωματία;

Αυτήν τη στιγμή, κάθε πρόβλεψη για το πότε θα τελειώσει ο πόλεμος είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένη. Προφανώς, όλοι θα θέλαμε να υπάρξει μία διπλωματική λύση που θα σέβεται τις βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου, όπως την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Σε κάθε περίπτωση, οι σκηνές φρίκης, που όλοι βλέπουμε και όλοι καταδικάζουμε, επιβαρύνουν αναπόφευκτα το κλίμα. Η πιθανή διάπραξη εγκλημάτων πολέμου, στο σύνολο της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών όπου διαβιοί η ελληνική κοινότητα, θα πρέπει να διερευνηθούν.

Αυτό θα είναι το μήνυμα που θα μεταφέρω στους συνομιλητές μου στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στη Χάγη, την οποία θα επισκεφθώ σε λίγες ημέρες.

Τώρα, σε ό,τι αφορά την επόμενη ημέρα. Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία διαμορφώνει μία νέα διεθνή πραγματικότητα.

Η Ρωσία βρήκε απέναντί της το σύνολο των δημοκρατικών χωρών, αλλά και των δημοκρατικών κοινωνιών, που δείχνουν να αφυπνίζονται. Δείτε, για παράδειγμα, τη Φινλανδία. Πριν από έναν χρόνο λιγότερο από το 20% του πληθυσμού στήριζε την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Σήμερα το ποσοστό αυτό έχει ανέβει στο 76%.

Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Πρακτικές, που μπορεί να ήταν αποδεκτές στον 19ο αιώνα ή και για μέρος του 20ού, δεν είναι πλέον.

Εννοιες και αρχές, όπως ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών Συνθηκών, ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας των κρατών, η ειρηνική επίλυση των διαφορών, η αποφυγή χρήσης βίας ή απειλής χρήσης βίας, επανέρχονται, με δραματικό μάλιστα τρόπο, στον πυρήνα των διεθνών σχέσεων, απονομιμοποιώντας τα όποια αναθεωρητικά αφηγήματα. Με ό,τι αυτό σημαίνει για όλο τον κόσμο, αλλά και για την περιοχή μας.

Ειδήσεις σήμερα

Σταϊκούρας στον «Ε.Τ.»: Καταργείται για όλους η εισφορά αλληλεγγύης 

Ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις: Η νέα παγκόσμια απειλή – Τι λέει ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ στον «Ε.Τ.»

Επιδότηση ηλεκτρικών συσκευών: Πότε ανοίγει η πλατφόρμα – Ποιοι θα επιλεγούν πρώτοι – Πώς θα γίνει

Πυρκαγιές: Αλλαγή φιλοσοφίας για την αντιμετώπιση τους – Οι δασοκομάντος, το επιβραδυντικό υγρό και το «αντιπυρ»