Γράφει η ΓΩΓΩ ΚΑΤΣΕΛΗ

Οπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, στη συνάντηση, στην οποία μετείχε και ο αρμόδιος υπουργός, Γιώργος Γεωργαντάς, «η κυβέρνηση αναλύει συνεχώς τα νέα δεδομένα και την επικαιροποίηση της εργαλειοθήκης όπως προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αξιολογείται ως βάση για τις παρεμβάσεις που θα ακολουθήσουν».

Αποφάσεις Κομισιόν

Εξάλλου, τα δημοσιονομικά δεδομένα είναι περιορισμένα και οι αποφάσεις της Κομισιόν φαίνεται ότι δεν ικανοποίησαν την κυβέρνηση, η οποία πόνταρε στην αξιοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης για την άντληση ευρωπαϊκών πόρων, ώστε να δοθούν ως ενισχύσεις για τη στήριξη των αγροτών που πλήττονται από τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία.

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση εξετάζει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, τα οποία, ωστόσο, θα πρέπει να συμπληρώσει με εθνικούς πόρους. Οπως αναφέρουν στον Ε.Τ. κύκλοι του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, η ελληνική πλευρά μπορεί να αντλήσει πόρους μόνο από το Αποθεματικό Ταμείο Κρίσης, από το οποίο αντιστοιχούν στην Ελλάδα κονδύλια 26,3 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η Κομισιόν δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να συμπληρώσουν τη στήριξη αυτή με εθνικά κονδύλια έως και 200%, ποσό που για την Ελλάδα διαμορφώνεται περίπου σε 80 εκατ. ευρώ, εφόσον βέβαια το επιτρέπουν τα δημοσιονομικά της χώρας. Αυτό το ποσό μπορεί να διατεθεί είτε με τη μορφή απευθείας ενισχύσεων σε αγρότες και κτηνοτρόφους είτε με τη μορφή μείωσης του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα ή τρόφιμα.

Αλλωστε, η μείωση του ΦΠΑ, ειδικά σε ηλιέλαιο και άλευρα, είναι ένα ενδεχόμενο που τα κυβερνητικά στελέχη έχουν αφήσει ανοιχτό το τελευταίο διάστημα, δεδομένου ότι η Κομισιόν δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ και να ενθαρρύνουν τους οικονομικούς φορείς να περιορίσουν τις λιανικές τιμές.

Μέχρι στιγμής πάντως, βέβαιη πρέπει να θεωρείται μόνο η ενίσχυση των κτηνοτρόφων για την κάλυψη μέρους των ζωοτροφών με το ποσό των 40 εκατ. ευρώ, από τα υπόλοιπα του de minimis.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη συνεδρίαση της 23^ης Μαρτίου ενέκρινε και το προσωρινό πλαίσιο κρίσης, ώστε τα κράτη-μέλη να μπορούν να κάνουν χρήση της ευελιξίας που προβλέπουν οι κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Το εν λόγω πλαίσιο επιτρέπει τη χορήγηση ενισχύσεων, συμπεριλαμβανομένων άμεσων επιχορηγήσεων, σε παραγωγούς που πλήττονται από την κρίση, όπως από τις αυξήσεις στο κόστος των εισροών (ζωοτροφές και λιπάσματα), καθώς και σε επιχειρήσεις έντασης ενέργειας, όπως οι παραγωγοί λιπασμάτων και οι μεταποιητικές μονάδες.

Ειδικότερα, τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να θεσπίσουν μηχανισμούς για τη χορήγηση έως 35.000 ευρώ σε πληττόμενες από την κρίση επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και έως 400.000 ευρώ ανά επιχείρηση που πλήττεται από την κρίση σε όλους τους άλλους τομείς.

Ενα ακόμα εργαλείο που βρίσκεται στο τραπέζι της κυβέρνησης είναι – σύμφωνα με πληροφορίες του Ε.Τ.- η αξιοποίηση του νεοσυσταθέντος Ταμείου Μικροπιστώσεων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, για τη χορήγηση δανείων επιμερισμένου κινδύνου ύψους από 3.000 έως 25.000 ευρώ, με επιδοτούμενο επιτόκιο, αλλά και άτοκη χρηματοδότηση του 50% του κεφαλαίου. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η διεύρυνση των δικαιούχων, χωρίς τραπεζικά κριτήρια. Ωστόσο, η αποπληρωμή των δανείων θα συνδέεται με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, ώστε να κρατείται μέρος των επιδοτήσεων που λαμβάνουν οι αγρότες.

Ομαλή ροή

Σε ό,τι αφορά στην επισιτιστική επάρκεια της χώρας, στη σύσκεψη επιβεβαιώθηκε η ομαλή ροή της αγοράς και λειτουργίας των παραγόντων της εφοδιαστικής αλυσίδας. «Υπάρχει καθημερινή επαφή των αρμοδίων υπουργών με όλους τους συντελεστές της αγοράς μέσω της οποίας επιβεβαιώνεται η απόλυτη επάρκεια αγαθών», αναφέρει στην ανακοίνωσή του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Ειδικά δε για το ηλιέλαιο, επισημάνθηκε ότι δεν υπάρχει θέμα ελλείψεων, ο εφοδιασμός είναι επαρκής, ενώ σε ό,τι αφορά την κίνηση ορισμένων εφοδιαστικών αλυσίδων να προχωρήσουν σε προληπτικό πλαφόν, αυτή έγινε προκειμένου να αποφευχθεί η άσκοπη αποθεματοποίηση του συγκεκριμένου προϊόντος.

Πάντως, ο κ. Γεωργαντάς επισήμανε ότι «πάντα υπάρχει η δυνατότητα αύξησης της εγχώριας παραγωγής, ενώ η βελτίωση της κατανομής μεταξύ χρήσης βιοκαυσίμου και οικιακής χρήσης μπορεί να βοηθήσει περαιτέρω στην αύξηση των διαθεσίμων ποσοτήτων για κατανάλωση».

Σχετικά με την εισαγωγή δημητριακών, υπογραμμίστηκε ότι η Ουκρανία δεν συγκαταλέγεται στους βασικούς προμηθευτές και ο εφοδιασμός της αγοράς από τους βασικούς προμηθευτές συνεχίζεται απρόσκοπτα.

Τέλος, στην κυβερνητική σύσκεψη αποφασίστηκε η εντατικοποίηση των ελέγχων για την αντιμετώπιση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και πιθανών φαινομένων κερδοσκοπίας. Στην κατεύθυνση αυτή, η κυβέρνηση κατέστησε υποχρεωτική την καταγραφή αποθεμάτων για επτά κατηγορίες προϊόντων μέσω ειδικής πλατφόρμας, για την οποία αν και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης είχε προαναγγείλει ότι θα ανοίξει τη Δευτέρα, τελικά θα λάβει παράταση 2-3 ημερών. Μάλιστα, σύμφωνα με οδηγίες της Κομισιόν, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να κοινοποιούν δεδομένα για τα αποθέματά τους σε βασικά προϊόντα σχετικά με τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές σε μηνιαία βάση για να υπάρχει έγκαιρη και ακριβής επισκόπηση της διαθεσιμότητάς τους.