Στη διάρκεια της τελετής παράδοσης στον κ. Τσίπρα, ο οποίος αναλάμβανε για μία περίοδο και το ΥΠΕΞ, με αναπληρωτή τον Γιώργο Κατρούγκαλο, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για «επέκταση της κυριαρχίας της χώρας, πρώτη φορά μετά από 70 χρόνια, από τότε που πήραμε τη Δωδεκάνησο», ανακοινώνοντας ότι «είναι έτοιμα τα Προεδρικά Διατάγματα και η χώρα επεκτείνει, σ’ ένα πρώτο βήμα, από τους Οθωνούς, τα Διαπόντια νησιά μέχρι τα Αντικύθηρα, την αιγιαλίτιδά της ζώνη».

Οπως είχε αναφέρει, έχουν ολοκληρωθεί και τα τρία βήματα, να κλείσουν οι κόλποι, να φτιαχτούν παντού, μαζί με τους κόλπους, οι γραμμές βάσης και με βάση αυτά να γίνει επέκταση από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια.

Λίγες ημέρες αργότερα, σε σύσκεψη υπό τον κ. Τσίπρα, ο τότε πρωθυπουργός έδωσε ωστόσο εντολή η διαδικασία να προχωρήσει όχι με Προεδρικό Διάταγμα, αλλά με την κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή, ενώ αποφασίστηκε να υπάρξει ενημέρωση και διάλογος με τα πολιτικά κόμματα για την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει συντεταγμένα στην άσκηση του κυριαρχικού δικαιώματος της χώρας. Στην πορεία η κατάθεση του νομοσχεδίου παραπέμφθηκε για μετά τις ευρωεκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων πυροδότησε τις γνωστές πολιτικές εξελίξεις που οδήγησαν και στην πολιτική αλλαγή του Ιουλίου 2019.

[fwduvp preset_id=”test” playlist_id=”Test”]

Κατά την περίοδο που έγινε η εξαγγελία από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ασκήθηκε πάντως κριτική από πλευράς Ν.Δ., κριτική που επικαλείται άλλωστε σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ για να της καταλογίσει διπλή γλώσσα, καταγγέλλοντας ότι στελέχη της που επικροτούν την ανακοίνωση του κ. Μητσοτάκη, άλλα έλεγαν το 2018. Οι ενστάσεις της Ν.Δ., αλλά και άλλων κομμάτων της τότε αντιπολίτευσης, σχετίζονταν σε σημαντικό βαθμό με τον τρόπο που είχε γίνει η συγκεκριμένη εξαγγελία για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Δηλαδή από τον απερχόμενο υπουργό Εξωτερικών, στην τελετή παράδοσης- παραλαβής.

Το γεγονός αυτό τροφοδότησε την επιφυλακτικότητα, η οποία εκφράστηκε από την αντιπολίτευση, ότι επρόκειτο για εξαγγελία «επικοινωνιακού εντυπωσιασμού» και για «προχειρότητες». Η θέση που διατύπωσε τότε το Ποτάμι, αναφέροντας ότι πρέπει «να εντάσσεται σε μια εθνική στρατηγική η οποία διαμορφώνεται ύστερα από συνεννόηση και να μην ανακοινώνεται “στο πόδι” στη διάρκεια μιας τελετής παράδοσης – παραλαβής ενός υπουργείου», ήταν χαρακτηριστική.

Από την άλλη πλευρά, αντιδράσεις εκείνης της περιόδου συνδέονταν και με την άποψη που σταθερά διατυπωνόταν ενάντια στην προοπτική μερικής επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης, θεωρώντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να εκληφθεί ως έμμεση αναγνώριση του τουρκικού ισχυρισμού περί «ειδικών συνθηκών» στο Αιγαίο. Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, τόνισε άλλωστε και κατά την ομιλία του στη Βουλή ότι σταθμίστηκαν από την κυβέρνηση για τη λήψη των αποφάσεων στο θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων όλες οι απόψεις και αυτές που λένε «ότι με αυτό τον έμμεσο τρόπο αναγνωρίζεται ίσως ειδικό καθεστώς στο Αιγαίο».

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι πρόκειται για άσκηση ενός αδιαμφισβήτητου κυριαρχικού δικαιώματος, σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας και ξεκαθάρισε ότι η χώρα μας επιφυλάσσεται να το ασκήσει μελλοντικά και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές, ενώ ο Νίκος Δένδιας γνωστοποίησε επίσης ότι έχει αρχίσει η εργασία των ωκεανογράφων ώστε να κάνουμε επέκταση χωρικών υδάτων στο πλαίσιο της ΑΟΖ που συνήψαμε με την Αίγυπτο.

Ουσιαστική διαφορά πάντως ανάμεσα στην περίοδο εκείνη, που και η Ν.Δ. ήταν επιφυλακτική, ως αξιωματική αντιπολίτευση, απέναντι στην εξαγγελία της τότε κυβέρνησης και στη σημερινή – που η ίδια προχωρά στην επέκταση στο Ιόνιο- αποτελεί το γεγονός ότι τότε δεν είχαν καρποφορήσει οι συζητήσεις και δεν υπήρχε η συμφωνία με την Ιταλία για οριοθέτηση ΑΟΖ. Και δεν υπήρχε, φυσικά, το άκυρο «τουρκολιβυκό μνημόνιο» που τροφοδοτεί τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, επιβάλλοντας στη χώρα μας να εντείνει – επιτυχώς, όπως απεδείχθη και στην περίπτωση της συμφωνίας με την Αίγυπτο- τις πρωτοβουλίες της στο διπλωματικό πεδίο.

Εστω και αν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν προχώρησε τελικά στην υλοποίηση της προαναγγελίας που είχε κάνει διαβεβαιώνοντας στην πορεία ότι πρόκειται για ειλημμένη πολιτική απόφαση, ο Αλ. Τσιπρας συνέχισε και από τη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης να τάσσεται υπέρ της επέκτασης στο Ιόνιο. Από το βήμα του Φόρουμ των Δελφών είχε προτείνει, μετά την επίτευξη συμφωνίας με την Ιταλία για οριοθέτηση ΑΟΖ, να προχωρήσει η χώρα και στην επέκταση των 12 μιλίων στο Ιόνιο, κάτι που είχε ζητήσει και από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στην κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαν, στις 23 Ιουλίου, στο γραφείο του πρωθυπουργού στη Βουλή.

Από την έντυπη έκδοση