Η συνάντηση των «27» στην πρωτεύουσα της Σλοβακίας μπορεί να μην κατέληξε σε ανοιχτή κόντρα γιατί δεν ήταν προγραμματισμένο να ληφθούν αποφάσεις, ωστόσο οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να εμφανιστούν προς τα έξω ενωμένοι, παρά την κοινή δήλωση που εξέδωσαν.

Η Μπρατισλάβα επιβεβαίωσε αυτό που υποστηρίζουν και προβλέπουν οι περισσότεροι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες, ότι δηλαδή οι επόμενοι μήνες θα είναι εξαιρετικά δύσκολοι γιατί πλέον δεν βρισκόμαστε απλά απέναντι σε μια πολιτική ή οικονομική κρίση, αλλά διακυβεύεται η ύπαρξη της Ε.Ε.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, αλλά και ο ομόλογός του της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που κατέβαλαν, δεν μπόρεσαν ούτε καν να κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί.

Οι τέσσερις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) με σκληρές θέσεις στο προσφυγικό ήρθαν με δική τους ατζέντα στη Σύνοδο, επιχειρώντας να αποδομήσουν την Κομισιόν, από τη μία, μέσω του περιορισμού των αρμοδιοτήτων της, ενώ επανέλαβαν σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να πάρουν πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία. Εκαναν επίδειξη δύναμης χωρίς κανένας να τους αντικρούσει, παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι ηγέτες έχουν συμφωνήσει από το φθινόπωρο του 2015 στη μετεγκατάσταση προσφύγων από τις δύο χώρες.

Στη διάρκεια της πρόσφατης Συνόδου των ηγετών των 7 χωρών του Νότου (Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Κύπρος, Μάλτα, Πορτογαλία, Ισπανία), στην Αθήνα, ο Ελληνας πρωθυπουργός και η κυβέρνηση επιχείρησαν να περάσουν το μήνυμα στην κοινή γνώμη ότι έχει σχηματιστεί ένα «μέτωπο» χωρών με κοινά συμφέροντα, το οποίο αντιτίθεται στη λιτότητα και ζητάει αλληλεγγύη στο προσφυγικό.

Το «μέτωπο» ήταν ανύπαρκτο και οι έξι ηγέτες «πούλησαν» τον έβδομο στην Μπρατισλάβα, τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι, ο οποίος επιχείρησε όντως να αλλάξει την ατζέντα της Συνόδου προωθώντας ζωτικής σημασίας ζητήματα στην οικονομία και στο προσφυγικό.

Ο κ. Ρέντσι ζήτησε αυτά ακριβώς που δεν ζήτησε ο κ. Τσίπρας, ο οποίος προφανώς δεν ήθελε να δυσαρεστήσει την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τους άλλους σκληρούς της ευρωζώνης. Ο Ιταλός πρωθυπουργός τα έθεσε και όταν οι εταίροι δεν τον εισάκουσαν να συμπεριλάβουν στη δήλωση της Συνόδου και τις δικές του ανησυχίες για την Ευρώπη, δεν πήγε καν στην τελική συνέντευξη Τύπου με τη Ανγκελα Μέρκελ και τον Φρανσουά Ολάντ, παρότι ήταν προγραμματισμένη.

Αυτή η Σύνοδος ήταν μια «χαμένη ευκαιρία, δεν βρήκα ούτε μια σειρά (στη δήλωση που εγκρίθηκε) η οποία να αφορά στην Αφρική και τη μετανάστευση, αλλά ούτε την Ευρώπη και την κοινωνική ανάπτυξη», είπε, προσθέτοντας ότι για να δοθεί νέα ώθηση, πρέπει να αλλάξουμε την πορεία την οποία ακολουθεί η Ευρώπη. «Κάποιοι κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν πως το μεταναστευτικό δεν εξαντλείται στη συμφωνία με την Τουρκία και, από την άλλη, πρέπει και να αναγνωρίσουμε ότι η ευρωπαϊκή λιτότητα απέτυχε, ενώ η αμερικανική πολιτική επενδύσεων έκανε την προεδρία Ομπάμα να πετύχει ρεκόρ σε θέσεις εργασίας και αυτό δεν είναι επίθεση, αλλά μια καταγραφή της πραγματικότητας», τόνισε.

Ο κ. Ρέντσι είχε ζητήσει να αντιμετωπιστεί το προσφυγικό στη ρίζα του, υπογράφοντας οικονομικές συμφωνίες με τις χώρες της Αφρικής, ώστε με τη βοήθεια της Ε.Ε. να στηριχθούν και να σταματήσει η φυγή των πολιτών τους προς την Ευρώπη. Από την άλλη, θέλησε να καταστήσει σαφές ότι το περιβόητο Σύμφωνο Σταθερότητας, που ελέγχει ασφυκτικά υπό την απειλή προστίμων τα ελλείμματα των χωρών της ευρωζώνης, πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να απελευθερωθούν δημόσιοι πόροι για επενδύσεις.

Αυτονόητα πράγματα έθεσε ο Ιταλός πρωθυπουργός, ο οποίος είναι συνεπής με αυτά που πιστεύει και λέει προς τα έξω. Ο δικός μας πρωθυπουργός δεν στήριξε τον ομόλογό του, όπως και οι άλλες ηγέτες των χωρών του Νότου, τον εγκατέλειψαν.

Κι όμως, τα θέματα που έθεσε ο κ. Ρέντσι όσο επίκαιρα είναι στην Ιταλία, άλλο τόσο είναι και στην Ελλάδα.
Στο προσφυγικό, η χώρα μας εξελίσσεται σε ανάχωμα, ακόμη κι αν δεν καταρρεύσει η συμφωνία με την Τουρκία. Ο αριθμός των προσφύγων αυξάνεται συνεχώς, έχουν φτάσει τις 60.000 και συνεχίζουν να καταφθάνουν, ενώ οι εταίροι μας έχουν σφραγίσει τα βόρεια σύνορα της χώρας μας εγκλωβίζοντας τους αιτούντες ασύλου εντός της ελληνικής επικράτειας. Γιατί ο πρωθυπουργός δεν χτύπησε το χέρι στο τραπέζι ζητώντας από τους εταίρους να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους; Γιατί από τους 30.000 πρόσφυγες που είχαν δεσμευθεί να πάρουν το 2016 μέχρι τώρα δεν έχουν πάρει ούτε τους 5.000 πρόσφυγες;

Στον οικονομικό τομέα, σήμερα αν μια χώρα θα έπρεπε να ζητάει χαλάρωση της λιτότητας και εξαιτίας του προσφυγικού, αυτή είναι η Ελλάδα. Γιατί δεν έθεσε θέμα χαλάρωσης του Συμφώνου Σταθερότητας ο κ. Τσίπρας ή ακόμη γιατί δεν στήριξε τον Ιταλό πρωθυπουργό στο θέμα αυτό;

Στα ερωτήματα αυτά πρέπει να απαντήσει ο πρωθυπουργός, γιατί τα θέματα πρέπει να τα θέτει εκεί όπου πρέπει, στις Συνόδους Κορυφής και όχι στα ακροατήρια και στις συνεντεύξεις για εσωτερική κατανάλωση.

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής