Μια ακόμη παρτίδα σκληρών διαπραγματεύσεων στον άξονα Βερολίνου, Βρυξελλών, Ουάσιγκτον και Αθήνας αρχίζει με πρώτο σταθμό το έκτακτο Eurogroup της 9ης Μάιου και τελικό (;) το τακτικό Eurogroup της 24ης Μαίου.

Για τον κίνδυνο να υποχωρήσει σε δύο μέτωπα προετοιμάζεται η κυβέρνηση, προκειμένου να πάρει άμεσα τέλος (ως τις 24 Μαΐου) το μαρτύριο της συνεχιζόμενης επί εξάμηνο ήδη διαπραγμάτευσης, για την πρώτη αξιολόγηση:

α) να βάλει την υπογραφή της για μέτρα περικοπής μισθών και συντάξεων

β) να αρκεστεί σε μια …«υποσχετική» των Ευρωπαίων για ελάφρυνση του χρέους, η συζήτηση για την οποία όμως μπορεί να πάρει και μήνες ακόμη, μέχρι να οδηγήσει σε τελικές αποφάσεις –που ούτως ή άλλως αφορούν στην μετά το 2023 εποχή.

Για πρώτη φορά στο τραπέζι των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης την προσεχή Δευτέρα θα τεθεί επισήμως προς συζήτηση και η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους που αποτελεί «απαράβατο» όρο του ΔΝΤ για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα και να προσφέρει με την παρουσία του την «ασφάλεια» που επιζητεί ο Σόιμπλε και άλλοι σκληροί της Ε.Ε.

Οι διαβεβαιώσεις των Ευρωπαίων για το χρέος δεν φαίνεται να πείθουν την Κριστίν Λαγκάρντ, την οποία αξιωματούχοι του ΔΝΤ, εμφανίζουν αποφασισμένη να μην ρίξει κι άλλο νερό στο κρασί της.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο χθεσινό euroworking group διαπιστώθηκε ότι η διαπραγμάτευση για τα νέα μέτρα των 9 δισ. βρίσκεται σε οριακό σημείο. Εκείνο που απομένει προκειμένου να κλείσει η συμφωνία ως προς αυτά σε κάποιο από τα επόμενα Eurogroup (με πιθανότερο της 24ης Μαΐου) είναι να κριθεί αν θα οριστικοποιηθούν από τώρα τα πρόσθετα προληπτικά μέτρα των 3,6 δισ. με αναλυτική λίστα που θα ψηφιστεί από τώρα, ή αν η κυβέρνηση θα θέσει απλώς το περίγραμμα των περικοπών. Οι δανειστές δεν δέχονται να δώσουν «λευκή επιταγή» στην (εκάστοτε) κυβέρνηση για το ποια μέτρα θα ενεργοποιήσει και πότε, αλλά ζητούν να περικοπούν και «ανελαστικές» δαπάνες, όπως μισθοί και συντάξεις.

Τι σημαίνει η αναφορά του Eurogroup στη βιωσιμότητα του χρέους

Στην ανακοίνωση της ατζέντας του προσεχούς Eurogroup αναφέρεται συγκεκριμένα ότι θα συζητηθούν η πορεία του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας και οι συζητήσεις «θα καλύψουν μια συνολική δέσμη μεταρρυθμίσεων πολιτικής, καθώς και τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους της Ελλάδας».

«Και τα δύο στοιχεία», συνεχίζει η ανακοίνωση και εδώ κρύβεται η ουσία «πρέπει να συνυπάρχουν προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος και να αποδεσμευθεί περαιτέρω χρηματοδοτική στήριξη στην Ελλάδα».

Η διατύπωση του Eurogroup επιδέχεται πολλές αναγνώσεις κυρίως από πλευράς Αθήνας καθώς ομολογουμένως είναι η πρώτη πρώτη φορά που οι υπουργοί της ευρωζώνης θα συζητήσουν για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Ωστόσο εκτιμάται ότι είναι μια ένδειξη καλής θέλησης των ευρωπαίων προς το ΔΝΤ ότι επιθυμούν να ικανοποιήσουν τους «όρους» που θέτει για τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα.

Τι θα πρέπει να γίνει μετά το Eurogroup της Δευτέρας με ορίζοντα την 24η Μαϊου

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ αμέσως μετά το Europgroup της Δευτέρας οι επικεφαλής των θεσμών θα επιστρέψουν στην Αθήνα με στόχο ένα «Staff Level Agreement» το οποίο, αν επιτευχθεί, θα επικυρώσει το επόμενο Eurogroup στα τέλη Μαΐου, κλείνοντας με αυτόν τον τρόπο την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος-μνημονίου που συμφωνήθηκε τον περασμένο Ιούλιο.

Είναι προφανές ότι πλέον τα χρονοδιαγράμματα είναι κάτι παραπάνω από ασφυκτικά για όλες τις πλευρές αφού η κυβέρνηση στην Αθήνα θα φτάσει, χωρίς συμφωνία, στα τέλη Μαΐου με την πλάτη στον τοίχο, όλο και πιο κοντά στον κρίσιμο Ιούλιο με τη λήξη του ομολόγου «μαμούθ» προς την ΕΚΤ, ενώ και οι Βρυξέλλες με «ανοιχτό» ακόμη το ελληνικό ζήτημα θα πρέπει να διαχειριστούν στις 23 Ιουλίου το δημοψήφισμα στα Βρετανικά νησιά για το ενδεχόμενο brexit και τρεις ημέρες μετά τις εκλογές στην Ισπανία.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τούσκ ανέφερε ως ευχή και προσδοκία «ως το τέλος του Μαΐου, οπότε θα συναντηθούμε για τη Σύνοδο των G7 η εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος θα έχει αξιολογηθεί θετικά».

Προς το παρόν, μόνον φόροι

Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση θέλει να περάσει το 2016 χωρίς μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, ευελπιστώντας ότι δεν θα χρειαστεί να καταφύγει στα πρόσθετα μέτρα των 3,6 δισ. Για το λόγο αυτό, επικαλείται και την άποψη της Κομισιόν ή και άλλων ευρωπαϊκών κρατών (Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία) που δεν θέλουν να υπάρξει «κακό προηγούμενο» προληπτικές νομοθέτησης χωρών με πρόβλημα όπως η Ελλάδα (αφού και οι ίδιες θεωρούνται εν δυνάμει τέτοιες).

Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση προβάλει ως επαρκή τα φοροεισπρακτικά μέτρα όπως οι αυξήσεις ΦΠΑ και οι αυξήσεις έμμεσων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αν και δεν μπορεί να αποφύγει πως στο βασικό πακέτο των 5,4 δισ. ευρώ θα περιληφθούν και μέτρα που αγγίζουν τα μισθολόγια του δημοσίου.