Το Ταμείο έχει ήδη διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι αν δεν έχει λύση για την ελάφρυνση του χρέους ως το Eurogroup -ή το πολύ μέχρι και το τέλος του μήνα-, θα ακυρώσει το πρόγραμμά του με την Ελλάδα. Σχεδόν δεδομένο θα πρέπει να θεωρείται, πλέον, ότι οι αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους δεν θα υπάρχουν τόσο νωρίς. Συνεπώς, το Ταμείο θα επιστρέψει στο ρόλο του παρεμβατικού τεχνικού συμβούλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) για το τρίτο Μνημόνιο μέχρι την ολοκλήρωσή του. Στελέχη του Ταμείου εντός και εκτός Ελλάδας τόνιζαν ότι ακόμη και χωρίς πρόγραμμα το Ταμείο έχει κάθε δικαίωμα εκ του ρόλου του (η Ελλάδα κάλεσε το Ταμείο, όπως τόνιζαν) να είναι παρόν και μετά το πρόγραμμα, όπως συμβαίνει και στη μεταμνημονιακή εποπτεία χωρών όπως η Πορτογαλία, η Κύπρος και η Ιρλανδία. Σαφές είναι ότι κάτι τέτοιο διαγράφει οριστικά τις κυβερνητικές… κορόνες για ακύρωση των περικοπών σε συντάξεις και αφορολόγητο για τη διετία 2019-2020.

Με το ΔΝΤ σε νέο ρόλο, το θέμα της Ελλάδας θα περάσει στην ουσία στα χέρια του γαλλογερμανικού άξονα, με τους δανειστές να έχουν συμβουλευτικό ρόλο. Πριν από αυτό η τεχνική συμφωνία του Σαββατοκύριακου θα πρέπει να μετουσιωθεί σε οριστική υλοποίηση και των 88 προαπαιτούμενων.

Στην κατεύθυνση αυτή ο μήνας που θα μεσολαβήσει ως τις 21 Ιουνίου θα είναι καθοριστικός. Η γερμανική πλευρά θα επικυρώσει μεν την τεχνική συμφωνία, αλλά θα οχυρωθεί πίσω από τη θέση ότι η συζήτηση για το χρέος και οι λεπτομέρειες της ενισχυμένης εποπτείας θα συζητηθούν αφού πιστοποιηθεί η επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος. Οσο καθυστερεί έστω και ένα προαπαιτούμενο η συζήτηση για το χρέος θα αναβάλλεται με βασικό επιχείρημα ότι η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους «δεν επείγει».

Με δεδομένο, όμως, ότι θα υπάρχουν προαπαιτούμενα που θα υλοποιηθούν μετά το τέλος του προγράμματος (π.χ. αλλαγές στο Δημόσιο, Ελληνικό κ.ά.), θα καθυστερήσει ανάλογα και η συζήτηση για τις τελικές αποφάσεις για το χρέος. Η δε εφαρμογή της  αναβολής πληρωμών για τα χρόνια με χαμηλή ανάπτυξη (η λεγόμενη «γαλλική λύση»), ειδικά σε ό,τι αφορά το μηχανισμό, θα είναι ένα ακόμη θέμα διαπραγμάτευσης. Μέχρι στιγμής, η συμβιβαστική λύση ανάμεσα στη θέση της Γερμανίας (με τη λειτουργία του «γαλλικού κλειδιού» να κρίνεται σε ετήσια βάση) και τη θέση της Γαλλίας (που θέλει αυτόματη εφαρμογή του μέτρου) ακόμη αναζητείται από την Ε.Ε., αλλά σίγουρα θα φέρνει αρκετά σε… Μνημόνιο.

Νέο σοκ

Ενα δεύτερο αφήγημα που έχει αρχίσει να κλονίζεται είναι αυτό που θέλει την κυβέρνηση να ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους ότι δεν χρειάζεται να σκεφτεί καν το ενδεχόμενο της προληπτικής πιστωτικής γραμμής μετά το τέλος του προγράμματος.

Πριν από λίγες μέρες ο επικεφαλής της ομάδας της ΕΚΤ στην Ελλάδα Φραντσέσκο Ντρούντι επανήλθε στο θέμα, θεωρώντας ότι με μια προληπτική πιστωτική γραμμή η Ελλάδα, εκτός από τη διατήρηση του waiver για τα ελληνικά ομόλογα και την ένταξη στο QE, θα είχε ένα επιπλέον «δίχτυ ασφαλείας» κατά την έξοδό της στις αγορές. Οπως ήταν φυσικό, το ενδεχόμενο διαψεύστηκε -άλλη μια φορά- από κυβερνητικούς αξιωματούχους, με πρώτο τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο.

Την ίδια ώρα η σκέψη για νέα έξοδο στις αγορές μετά την ολοκλήρωση των stress tests των εμπορικών τραπεζών αναβλήθηκε επ’ αόριστον λόγω συγκυρίας. Τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων άρχισαν και πάλι να ανεβαίνουν. Η απόδοση του 10ετούς είχε φτάσει την Παρασκευή στο 4,5% από 3,6% και του πενταετούς στο 3,75% από 3% πέρσι το καλοκαίρι. Το χειρότερο είναι ότι η αγορά και οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων ομολόγων θεωρούν ότι οι τιμές και οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών τίτλων είναι σήμερα στην πραγματική τους τιμή (fair value). Αρα έως και πριν από ένα μήνα θεωρούνταν -λίγο ως πολύ- υπερτιμημένα.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι η πτώση των αποδόσεων θα εξαρτηθεί τόσο από το χρόνο και τους όρους της ελάφρυνσης του χρέους όσο και από τις αναβαθμίσεις που θα δώσουν οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης Fitch, Moody’s και Standard & Poor’s. Αν όμως η συζήτηση για το χρέος αναβληθεί, θα αναβληθούν και οι αναβαθμίσεις.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

[email protected] 

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]