Ο κ. Κοτζιάς μίλησε για τη σημασία της θέσης που έλαβε η ΕΕ για τις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ την οποία εξέφρασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ καλώντας επειγόντως την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες και αφήνοντας να εννοηθεί ότι από τη στάση της θα εξαρτηθεί η πραγματοποίηση της επικείμενης συνόδου κορυφής ΕΕ-Τουρκίας.

Ήταν «μία πολύ πιο αυστηρή δήλωση από αυτή του 1996 για τα Ίμια», «η ισχυρότερη που έχει γίνει ποτέ από την ΕΕ για την Τουρκία» τόνισε ο κ. Κοτζιάς. Σημείωσε ότι η ΕΕ είναι «ο πρώτος εμπορικός-οικονομικός εταίρος της γειτονικής χώρας και ότι η Τουρκία έχει πάρα πολλά οικονομικά συμφέροντα που συνδέονται με την Ευρώπη». Παράλληλα διαμήνυσε προς την Άγκυρα ότι δεν μπορεί να κάνει στην Ελλάδα παραβιάσεις όπως αυτές που κάνει στη Μέση Ανατολή καθώς έχει απέναντί της «μία οργανωμένη χώρα και διαθέτει όλα τα μέσα για να υπερασπιστεί τα σύνορα και τα εδάφη της».

Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε λεπτομερώς στις πολλαπλές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία σχετικά με τις πρόσφατες ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ, επισημαίνοντας κατά κύριο λόγο ότι η Τουρκία παρενέβη παρανόμως με ναυτικές ασκήσεις σε ξένη προς αυτή ΑΟΖ, ένα θέμα για το οποίο υπάρχουν δύο αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Ερωτηθείς αν μπορεί η γειτονική χώρα να ανατρέψει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην περιοχή με αυτή της τη στάση ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «η Τουρκία γνωρίζει ότι οι επόμενοι ενεργεριακοί σχεδιασμοί της Κύπρου συνδέονται με την Γαλλία και τις ΗΠΑ και ξέρει ότι σε αυτές τις δύο περιπτώσεις, μόλις εμφανιστούν οι γαλλικές και αμερικανικές πλατφόρμες εξόρυξης, δεν μπορεί να πουλά αυτού του είδους τους τσαμπουκάδες».

Ερωτηθείς ειδικότερα για τη σύνδεση που επιχειρεί η Τουρκία του Κυπριακού με την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας ο κ. Κοτζιάς ανέδειξε τις επιτυχημένες προσπάθειες τις ελληνικής διπλωματίας, ότι δηλαδή, έχει μπει επισήμως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων του Κυπριακού, και, για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του ΄70, αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα, η ουσία του προβλήματος που είναι η κατοχή και τα παρεμβατικά «δικαιώματα» της Τουρκίας. Σε αντίθεση, όπως εξήγησε, με την προηγούμενη κατάσταση όπου είχε εξελιχθεί το Κυπριακό από θέμα κατοχής σε ένα πρόβλημα διαχείρισης ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Ένα πολιτικό πρόβλημα για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις έναντι αλλήλων των δύο κοινοτήτων, της Τουρκοκυπριακής και ελληνοκυπριακής πλευράς.

Ως προς την σημερινή συγκυρία με την κατάσταση που επικράτησε τις τελευταίες ημέρες στην κυπριακή ΑΟΖ, σχολίασε: «Νομίζω ότι υπάρχει το πρόβλημα της κατανομής των πόρων, μπορεί να το συζητάνε οι δύο κοινότητες, όταν συζητάνε, αλλά αυτό είναι μία επιμέρους πλευρά του Κυπριακού». Ωστόσο προσέθεσε ότι «στην διαπραγμάτευση που κάναμε στο Κραν Μοντανά, αυτό που επετεύχθη ήταν ότι μπήκε πάνω στο τραπέζι η ουσία του Κυπριακού προβλήματος, και δεν ξαναφεύγει, που είναι η κατοχή και τα “εγγυητικά” δικαιώματα της Τουρκίας».

Σχετικά με το θέμα του εμβολισμού του ελληνικού σκάφους από τουρκικό και τις πρόσφατες ενέργειες έντασης στο Αιγαίο ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι «οι επιδείξεις δύναμης δεν καταλήγουν σε καλό ούτε για αυτόν που τις κάνει». Επισήμανε ότι «εμείς δεν έχουμε κανέναν λόγο να συνδράμουμε σε αυτήν την συνεχή προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει εντάσεις στο Αιγαίο, στην ανατολική Μεσόγειο». Και συμπλήρωσε: «Αν η Τουρκία θέλει να προκαλέσει εντάσεις, το χειρότερο που μπορεί να κάνει η Ελλάδα είναι να την ακολουθήσει, διότι την εποχή και τον τρόπο αυτής της έντασης τον έχει επιλέξει η Τουρκία. Εμείς πρέπει να αποδεικνύουμε σε όλη τη διεθνή κοινότητα ποια είναι η φιλειρηνική δύναμη που είμαστε πράγματι εμείς, να προσπαθούμε να κατεβάσουμε τους τόνους από πλευράς Τουρκίας και να μην εξάγει πάνω στο κορμί της Ελλάδος την κρίση».

Ο κ. Κοτζιάς κάλεσε την Τουρκία «να συνέλθει, να κατανοήσει ότι η Ελλάδα δεν είναι καμιά χώρα στην οποία μπορεί να κάνει διάφορους περιπάτους, που έχουν στο μυαλό τους, ούτε διάφορες καταλήψεις».

Αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο θέμα της ονομασίας της πΓΔΜ, ο κ. Κοτζιάς είπε ότι το προσχέδιο Συμφώνου που έχει συντάξει η ελληνική πλευρά έχει ολοκληρωθεί σε πρώτη φάση, και έχει μεταβιβαστεί από το υπουργείο Εξωτερικών στην κυβέρνηση. Άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να το στείλει στα Σκόπια πριν από την επίσκεψή του εκεί, τον Μάρτιο, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία μετονομασίας του αεροδρομίου και ξηλώματος της οδικής σήμανσης από την εθνική οδό.

«Έχουμε σκεφθεί» είπε ο κ. Κοτζιάς «ότι θα ήταν καλό, κατά κάποιον τρόπο, να κάνουμε, όχι γιορτή, αλλά μια μικρή συμβολική εκδήλωση, που να υπογραμμίζουμε το γεγονός ότι αντιστρέφεται η φορά των πραγμάτων. Αντί να έχουμε μια κλιμακούμενη “εθνικιστική επίθεση”, συμβολισμών και αλυτρωτισμών έναντι της Ελλάδας, έχουμε έναν περιορισμό και μια αποδόμηση των αλυτρωτικών συμβόλων, που έχουν κατακλύσει τα Σκόπια. Έχουν αρχίσει να κατεβάζουν και διάφορα άλλα σύμβολα όπως είναι αγάλματα».

Ερωτηθείς σχετικά με το θέμα του Συντάγματος και τις δηλώσεις του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ ο κ. Κοτζιάς διευκρίνισε ότι αφενός «το τι λέει η άλλη πλευρά δεν είναι καθόλου η συμφωνία ή το τι λέμε εμείς» και αφετέρου ότι «οι κύριοι εκπρόσωποι του φιλικού, στο βορρά μας, κράτους, πρέπει να μη διατυπώνουν με τέτοιους κατηγορηματικούς τρόπους αντικείμενα της διαπραγμάτευσης».

Κατέστησε σαφές ότι «ο τρόπος για να διασφαλιστεί η σταθερότητα του ονόματος που θα συμφωνηθεί είναι να περάσει μέσα από το Σύνταγμα», διότι «αν υπάρχει διάσταση ονομάτων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, θα προκαλεί επί έναν αιώνα τουλάχιστον καθημερινές δεκάδες τριβές, αν όχι συγκρούσεις. Κατά συνέπεια, καλό θα είναι να τις αποφύγουμε. Εμείς επιμένουμε ότι θέλουμε μια συμφωνία που να στέκει μέσα στο χρόνο, μια συμφωνία που να λύνει προβλήματα και όχι να δημιουργεί καινούρια».

Στο πλαίσιο αυτό άσκησε κριτική στις προηγούμενες κυβερνήσεις, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Ο Ζάεφ έχει ένα δίκιο -πρέπει να το πω- που λέει, “μα δε μας ζήτησε ποτέ κανείς Σύνταγμα”. Γιατί όλοι αυτοί που κουνάνε το χέρι στην κυβέρνηση και λένε, “χωρίς Σύνταγμα δεν στηρίζουμε μια συμφωνία”, διαπραγματεύθηκαν επί 25 χρόνια το θέμα -και κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, και κυβερνήσεις ΝΔ, και συγκυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ- και τέτοια θέματα και πολλά άλλα, που δεν θέλω να τα πω δημόσια, δεν τα έθεσαν ποτέ. Για αυτό, τους έχω διαμηνύσει ότι καλό είναι να είναι πιο σεμνοί. Και τους εκνευρίζει αυτό. Δεν μπορούν να λένε ό,τι τους κατέβει, διότι έχουν διαπραγματευθεί και υπάρχουν οι διαπραγματεύσεις και εκεί αποδεικνύεται τι πραγματικά ζήταγαν, όταν είχαν την κυβερνητική ευθύνη. Εμείς ζητάμε πολλά περισσότερα με πολύ μεγαλύτερη σοβαρότητα και μελέτη».

Καυστικός ήταν ο υπουργός Εξωτερικών και προς την ΝΔ κάνοντας λόγο για fake news και διαστρεβλώσεις γύρω από τα τρέχοντα θέματα εξωτερικής πολιτικής, ανύπαρκτα γεγονότα και το άτομό του, όπως είπε. Αναφερόμενος ειδικότερα στην Αλβανία και τις κατηγορίες εναντίον του ότι έχει παραδώσει το Ιόνιο, ο κ. Κοτζιας τόνισε ότι «ενώ ακόμα υπάρχει μία θεσμική διαδικασία σε εξέλιξη στην Αλβανία σχετικά με τη διαπραγμάτευση ήδη κατηγορούμαι εγώ για το περιεχόμενο αυτής της συμφωνίας που θα διαπραγματευτούμε για τις λεπτομέρειες της». Παράλληλα εξέφρασε την «ελπίδα» ότι από τη ΝΔ θα επιλέξουν κάποια στιγμή τι ακριβώς θέλουν να του προσάψουν, το γεγονός «ότι δεν είναι ενημερωμένοι για το τι γίνεται σε αυτές τις διαδικασίες» ή «για το περιεχόμενο αυτών των διαδικασιών»;

«Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα από εξωτερική πολιτική και ασχολούνται με αυτήν», είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στον τομεάρχη Άμυνας της ΝΔ Βασίλη Κικίλια και την ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή σχετικά με τις διαπραγματεύσεις με την Αλβανία.