Το κλίμα των πανηγυρισμών έδωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που έσπευσε στο Προεδρικό Μέγαρο για να ενημερώσει τον Προκόπη Παυλόπουλο για τα επιτεύγματα της διαπραγμάτευσης που έκανε η κυβέρνησή του.

«Αυτό που αφορά και τον ελληνικό λαό που έχει υποστεί με ιώβεια υπομονή και ψυχραιμία μεγάλες θυσίες, δόθηκε μία σαφής δέσμευση για το οριστικό τέλος των προγραμμάτων, των μνημονίων, με το τέλος του τρίτου προγράμματος, σε ένα χρόνο από σήμερα», είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως «τώρα πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και όχι να χαλαρώσουμε». Ωστόσο η πραγματικότητα είναι διαφορετική!

Το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, που οδήγησε σε περικοπές συντάξεων και μείωση του αφορολογήτου, δεν φέρνει κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα στη χώρα μας, πέραν της εκταμίευσης της επόμενης δόσης, κάτι που αποτελούσε υποχρέωση των δανειστών.

Η ελάφρυνση του χρέους πάει για το καλοκαίρι του 2018 και βλέπουμε, ενώ δεν διασφαλίστηκε ούτε η ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Σόιμπλε: Είναι ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης το πως θα «ανορθώσει» την χώρα

«Βρισκόμαστε και στην Ελλάδα στον δρόμο της οικονομική ανάκαμψης και αυτό συνετέλεσε στο να κλείσουμε την αξιολόγηση του δεύτερου προγράμματος επιτυχώς» ανέφερε ο… πρωταγωνιστής του χθεσινού Eurogroup, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, απαντώντας σε ερωτήσεις, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, στο Λουξεμβούργο, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Ecofin.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών χαρακτήρισε τη διαπραγμάτευση δύσκολη και μεγάλης διάρκειας και τόνισε πως «τελικά έχει θετική επίπτωση για την Ελλάδα, διότι βρίσκεται σε καλύτερο δρόμο και, αν τον συνεχίσει, τότε θα είμαστε όλοι ικανοποιημένοι».

Επιπλέον, ανέφερε ότι ο στόχος του προγράμματος είναι στα μέσα της επόμενης χρονιάς να μπορέσει η Ελλάδα να βγει στις αγορές, επισημαίνοντας ότι «εάν επιτύχει, πράγμα για το οποίο συνηγορούν πολλά ότι μπορεί να συμβεί, τότε είμαστε σε καλό δρόμο».

Παραδέχθηκε ότι «ζητάμε από τους πολίτες στην Ελλάδα πολλά», προσθέτοντας ότι «το ερώτημα είναι πώς θα βρει η Ελλάδα το δρόμο της, πώς θα προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές, ώστε να καταστεί ανταγωνιστική, για να μπορέσει να σταθεί στα δικά της πόδια» και σημείωσε πως αυτό «είναι μια απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης, είναι ένα θέμα εθνικής κυριαρχίας, όπως επίσης είναι θέμα του ελληνικού Κοινοβουλίου και της ελληνικής κυβέρνησης».

Μην δίνουμε στους Έλληνες την εντύπωση πως όλα τελείωσαν

Νωρίτερα, σε συνέντευξή του προς τη DW μετά το πέρας του Eurogroup ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εμφανίστηκε αρκετά ικανοποιημένος με τη συμφωνία που επετεύχθη στο Λουξεμβούργο.

«Η Ελλάδα αποφάσισε τώρα βαθιές μεταρρυθμίσεις και υπό αυτή την έννοια επέδρασε θετικά η σκληρότητα την οποία επιδείξαμε και για την οποία κατηγορηθήκαμε από πολλούς. Όλα αυτά είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας, ώστε να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της», είπε ο κ. Σόιμπλε σε συνέντευξή του προς τη Deutsche Welle, προσθέτοντας: «Πέραν αυτού αποφασίσαμε τώρα έπειτα από δική μας πρωτοβουλία και ένα πρόσθετο πρόγραμμα για να τονωθεί η ανάπτυξη».

Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα να οδηγήσουν όλα αυτά στο να επιτευχθεί ο στόχος του τρέχοντος προγράμματος, να έχει δηλαδή η Ελλάδα την επόμενη χρονιά ένα βιώσιμο χρέος και να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές. Εμμέσως ο κ. Σόιμπλε επανέλαβε δηλαδή την πάγια θέση του ότι οι αποφάσεις για το χρέος θα ληφθούν μετά το 2018 και εφόσον κριθεί αναγκαίο. Ο ίδιος βέβαια εκτιμά και ελπίζει ότι δεν θα χρειαστεί ούτε ελάφρυνση του χρέους, αλλά ούτε και νέο πρόγραμμα στήριξης. «Αυτός είναι ο στόχος, να σταθεί και πάλι η Ελλάδα στα πόδια της από τα μέσα του επόμενου χρόνου», όπως είπε.

Η Ελλάδα έχει δρόμο μπροστά της

Ο κ. Σόιμπλε εκτιμά όμως ότι θα πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά και ότι η Ελλάδα συνεχίζει να έχει δύσκολο δρόμο μπροστά της. «Γι΄αυτό», όπως χαρακτηριστικά λέει, «δεν θα πρέπει να δίνουμε στους Έλληνες πολίτες την ψευδαίσθηση ότι όλα έχουν τελειώσει και ότι δεν χρειάζεται να συνεχίσουν στο δρόμο της εξυγίανσης». Η Ελλάδα, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει δρόμο μπροστά της για να οικοδομήσει μια λειτουργική διοίκηση και να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της.

Εκτίμησε πάντως ότι παρότι το ΔΝΤ δεν θα έχει καταρχήν πλήρη συμμετοχή, η γερμανική Βουλή δεν θα πρέπει να αποφασίσει εκ νέου για τη βοήθεια προς την Ελλάδα. Και αυτό διότι αφενός δεν πρόκειται για θεμελιώδη αλλαγή του προγράμματος και αφετέρου η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρειαστεί καν το σύνολο των 86 δισ. ευρώ που προβλέπει το πακέτο βοήθειας. Το ερώτημα εάν οι αποφάσεις συνιστούν ουσιαστική αλλαγή ή όχι καλείται να απαντήσει τώρα η επιτροπή Προϋπολογισμού της Bundestag.

Ο Σκουρλέτης βλέπει λιτότητα

Το κλίμα των αντιφάσεων ανέδειξε -άθελά του ίσως- και ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης τονίζοντας ότι «για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι μια αντίφαση που είναι “καταδικασμένος” να πορεύεται να επιβάλει λιτότητα αλλά παράλληλα να υπόσχεται ότι θα προσφέρει έξοδο από αυτή. Κι αυτό γιατί έχει μια αβέβαιη έκφανση όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για τη χώρα».

«Υπήρξε μια ήττα για το λαό μας όταν με απόλυτη συνείδηση του τι κάνουμε κάναμε τη συμφωνία του καλοκαιριού του 2015 που ήταν όμως σαφώς προτιμότερη από την εναλλακτική της τυφλής σύγκρουσης που θα άφηνε την κοινωνία έρμαιο των ακραίων απόψεων του κ. Σόιμπλε και των οπαδών του» παραδέχθηκε ο Πάνος Σκουρλέτης.

Η συμφωνία επί της ουσίας

Η κυβέρνηση έχασε την μπάλα και όχι μόνο αυτό αλλά την «άδειασε» και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος αποκάλυψε στους δημοσιογράφους χθες προσερχόμενος στη συνεδρίαση ότι η ίδια συμφωνία είχε επιτευχθεί και στο προηγούμενο Εurogroup, στις 22 Μαΐου, αλλά η ελληνική πλευρά είχε ζητήσει αναβολή μέχρι χθες για «επικοινωνιακούς λόγους». Δηλαδή ήθελε να παίζει το θέατρο της δήθεν σκληρής διαπραγμάτευσης στο εσωτερικό της χώρας.

Υπενθυμίζεται ότι στις 22 Μαΐου η κυβέρνηση μέσω διαρροών είχε μιλήσει για απόρριψη της συμφωνίας εκείνης από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο επειδή δεν κρίθηκε ικανοποιητική.

Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης που γίνεται με πολύμηνη καθυστέρηση θα φέρει μέσα στις επόμενες εβδομάδες την επόμενη δόση η οποία θα ανέλθει στα 8,5 δισ. ευρώ, ίσως και λίγο παραπάνω, χρήματα τα οποία θα διατεθούν για αποπληρωμή χρέους, αλλά και μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.

Πάντως, το Eurogroup ενέκρινε τη γαλλική πρόταση να συνδεθεί η αποπληρωμή του χρέους με την ανάπτυξη. Οπως διευκρίνισε ο κ. Ντάισελμπλουμ, όταν η ανάπτυξη είναι μεγαλύτερη των προβλέψεων η Ελλάδα θα αποπληρώνει ταχύτερα το χρέος, ενώ όταν είναι μικρότερη θα αποπληρώνει με βραδύτερο ρυθμό. Οι κοινοτικές υπηρεσίες θα προετοιμάσουν τον μηχανισμό ενώ οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν παράλληλα με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.

Πού θα πάνε τα χρήματα

Αναφορικά με τη δόση των 8,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 7,7 δισ. ευρώ θα δοθούν αρχές Ιουλίου (6,9 αφορούν την αποπληρωμή χρέους και τα υπόλοιπα 0,8 για ληξιπρόθεσμες οφειλές στο εσωτερικό). Αλλα 0,8 δισ. θα εκταμιευθούν για ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά το καλοκαίρι, αρκεί και η Ελλάδα να συμβάλει και αυτή με δικά της μέσα στην εκκαθάριση των οφειλών αυτών.

Για το χρέος η χώρα μας πήρε μια ανανεωμένη υπόσχεση ότι το όλο θέμα θα εξεταστεί με τη λήξη του προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018 και αν χρειαστεί θα ληφθούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης. Τα όποια μέτρα ληφθούν θα βασίζονται στην απόφαση του Εurogroup της 25ης Μαΐου 2016, που αναφερόταν σε βραχυπρόθεσμες (υλοποιούνται ήδη), μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις στο χρέος.

Εξειδίκευση παρεμβάσεων

Χθες έγινε μια συζήτηση σε συνέχεια της προηγούμενης του περασμένου μήνα, ενώ εξειδικεύθηκαν και κάποιες μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις όπως η επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων της δεύτερης διάσωσης κατά 15 έτη και η επιστροφή των κερδών της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν. Αυτά είναι ορισμένα από τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, υπάρχουν και άλλα στον σχετικό κατάλογο, όπως η πρόωρη εξαγορά των δανείων του ΔΝΤ από τους Ευρωπαίους ή ακόμη η διασφάλιση των επιτοκίων σε χαμηλά επίπεδα.

Ο κ. Σόιμπλε ξεκαθάρισε χθες ότι τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους θα συζητηθούν στο τέλος του προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018.

Το ΔΝΤ, το οποίο εκπροσωπήθηκε χθες από την επικεφαλής του, Κριστίν Λαγκάρντ, δέχθηκε αυτό που είχε ήδη δεχθεί από τον προηγούμενο μήνα, δηλαδή να παραμείνει στο πρόγραμμα, παρά το γεγονός ότι δεν υπήρξε ελάφρυνση του χρέους. Εδώ υπάρχει μια σημαντική υποχώρηση του διεθνούς οργανισμού προς τους Γερμανούς γιατί τους τελευταίους μήνες έλεγε συνεχώς ότι χωρίς ελάφρυνση του χρέους δεν μπαίνει στο πρόγραμμα. Τελικά μπαίνει χωρίς χρηματοδότηση, μέχρι να ληφθούν τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, ωστόσο το πιθανότερο σενάριο είναι πως τελικά δεν θα βάλει καθόλου χρήματα, δεδομένου ότι η ελάφρυνση του χρέους θα γίνει με τη λήξη του προγράμματος, εκτός κι αν υπάρξει και τέταρτο μνημόνιο.

Σύμφωνα με την κυρία Λαγκάρντ, χθες δεν επιτεύχθηκε συμφωνία για την ελάφρυνση γιατί οι Ευρωπαίοι δεν ήταν έτοιμοι να δεσμευθούν με αριθμούς, δηλαδή να ποσοτικοποιήσουν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα.

Η κ. Λαγκάρντ δήλωσε για το θέμα αυτό ότι η ίδια θα εισηγηθεί στο διοικητικό συμβούλιο τη συμμετοχή στο πρόγραμμα με μια προληπτική πιστωτική γραμμή 2 δισ. δολαρίων, η χρηματοδότηση θα εγκριθεί τώρα, ωστόσο χρήματα το ΔΝΤ θα δώσει μόνον εφόσον προσδιοριστούν τα μέτρα ελάφρυνσης. Αναγνώρισε ότι δεν είναι η ιδανική λύση γιατί η Ελλάδα τήρησε όλες τις δεσμεύσεις της.

Τέλος, το τοπίο παραμένει θολό και σε σχέση με το άλλο μείζον θέμα για τη χώρα που είναι η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έχει πει πολλές φορές, την τελευταία φορά στην αρχή του μήνα, στην Ευρωβουλή ότι θέλει ξεκάθαρη απόφαση για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους. Ωστόσο, η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη, το διοικητικό της συμβούλιο αποφασίζει χωρίς να δίνει λόγο σε κανέναν. Θεωρητικά ο κ. Ντράγκι μπορεί να παρακάμψει το πρόβλημα της βιωσιμότητας και να βασιστεί στην πολιτική δέσμευση των Ευρωπαίων ότι θα καταστήσουν το χρέος βιώσιμο.

Πάντως, το θέμα δεν έκλεισε, το παράθυρο μένει ανοικτό, αλλά το πιθανότερο είναι πως δεν θα πρέπει να αναμένεται απόφαση άμεσα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τόσο η Κομισιόν όσο και η Γαλλία προσπάθησαν πολύ τις τελευταίες ημέρες να πετύχουν μια συνολική απόφαση, ωστόσο φάνηκε και χθες ότι το όλο θέμα είχε κριθεί από τον προηγούμενο μήνα, με τους Γερμανούς να καθορίζουν τα όριά τους.

Η καθυστέρηση της ελάφρυνσης του χρέους και της ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης φέρνει πίσω τον στόχο της κυβέρνησης να βγει στις αγορές μέσα στο καλοκαίρι.

Μας έβαλαν φέσι άλλα 5,4 δισ. ευρώ και πανηγυρίζουν!

Ψηφισμένα μέτρα 5,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μείωση συντάξεων. Τσεκούρωμα αφορολογήτου. Διαπραγματεύσεις επί διαπραγματεύσεων για μια αξιολόγηση που θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί εδώ και δεκαέξι μήνες.

Η συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων πέρασε τη χώρα διά πυρός και σιδήρου, για να λάβει στο τέλος του χθεσινού συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης το ελάχιστο, σε σύγκριση με τις… ηρωικές επιδιώξεις της.

Το κυβερνητικό στρατόπεδο, παρά το κλίμα της σύγκρουσης που καλλιεργούσε τα τελευταία εικοσιτετράωρα, όταν και εμφανιζόταν έτοιμο να απορρίψει μια συμφωνία που δεν θα ήταν στα μέτρα του, τελικά αποδέχθηκε όλα όσα είχε απορρίψει και πλέον πορεύεται με υποσχέσεις για το χρέος, οι οποίες έχουν ορίζοντα το τέλος του προγράμματος (δηλαδή, τον Αύγουστο του 2018) και χαρακτηρίζονταν μη ικανοποιητικές από τον ίδιο τον κεντρικό διαπραγματευτή, Ευκλείδη Τσακαλώτο. Παράλληλα, η Κουμουνδούρου και το κόμμα Καμμένου δεσμεύουν την Ελλάδα σε δυσθεώρητα πρωτογενή πλεονάσματα, που φτάνουν μέχρι και το 2060, μετατρέποντας τη λιτότητα και την υπερφορολόγηση σε… δεύτερη φύση.

Με βάση όσα πλέον έχει στα χέρια του το Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, πρέπει να αφήσει για καιρό στην… πολιτική ναφθαλίνη τη γραβάτα που ο ίδιος είχε διαμηνύσει πως θα φορέσει την ημέρα που ήρθαν προς ψήφιση στη Βουλή τα μέτρα-λαιμητόμος για την ελληνική κοινωνία. Πέρα από το χρέος, που παραμένει ακόμα σε πεδίο ασαφές και γενικόλογο, το τοπίο είναι εξαιρετικά θολό γύρω από το μείζον αφήγημα της κυβέρνησης για την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης.

Οπως είπε και η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, τα μέτρα αυτά δεν αρκούν για το Ταμείο προκειμένου να κρίνει το χρέος βιώσιμο. Συνεπώς, άγνωστος παραμένει και ο χρόνος εξόδου της Ελλάδας στις αγορές.

ΣΥΡΙΖΑ και Ανεξάρτητοι Ελληνες, πάντως, παρουσίασαν το… πέρασμα κάτω από τον ήδη χαμηλωμένο πήχυ ως success story. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν πως η ελληνική πλευρά όχι μόνο «πήρε αυτά που ήθελε», αλλά και ότι «υπήρξαν ριζικές αλλαγές σε σχέση με την απόφαση του Eurogroup της 22ας Μαΐου», με το… πανηγυρικό κλίμα να φτάνει μέχρι και τα πρωτογενή πλεονάσματα.

«Καθορίστηκαν τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 2% από το 2023 και κατά μέσο όρο περίπου στο 2% ως το 2060. Επομένως, προβλέπεται η σταδιακή μείωση των πλεονασμάτων και κάτω από το 2%. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική δέσμευση, καθώς προσδιορίζει το ύψος της απαιτούμενης απομείωσης χρέους, η οποία πλέον μπορεί να υπολογισθεί από αγορές και θεσμούς», υποστήριξαν πηγές της κυβέρνησης.

Ταυτόχρονα, στο ανεπίσημο απολογιστικό σημείωμα οι ίδιες πηγές χαρακτήρισαν ως κυριότερο σημείο της απόφασης «τη σαφή δέσμευση του Eurogroup ότι θα υποστηριχθεί η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές και η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος», στάθηκαν στο γεγονός πως έγινε δεκτή η γαλλική πρόταση για ρήτρα ανάπτυξης, ενώ την ώρα που έχει κηρυχθεί στάση πληρωμών του κράτους προς τους ιδιώτες ανέφεραν πως η μεγαλύτερη από τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Ελληνικού Δημοσίου δόση θα ανοίξει το δρόμο για πληρωμές ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους περίπου 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ.