Το κόστος για ένα τυπικό καλάθι με 44 προϊόντα διαμορφώνεται περίπου στα 130 ευρώ για την Ελλάδα, στα 137 ευρώ για τη Ρουμανία, στα 139 ευρώ για την Πορτογαλία και στα 141 ευρώ για την Ισπανία, ενώ στον αντίποδα για τα ίδια αγαθά οι Γερμανοί καλούνται να πληρώσουν 181 ευρώ.
Ωστόσο, από χώρα σε χώρα παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις στις τιμές, ανάλογα με το προϊόν. Στην Ελλάδα, τα φρούτα, τα λαχανικά, η φέτα, τα ζυμαρικά και το ψωμί είναι φθηνά, ωστόσο είναι μια από τις ακριβότερες χώρες στα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γάλα και το γιαούρτι, στο ρύζι, στους χυμούς και τα αβγά, παρά το γεγονός ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι χαμηλότερο συγκριτικά με τις περισσότερες χώρες.
Λόγοι απόκλισης
Οπως αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου, Λευτέρης Κιοσές, η «ψαλίδα» των τιμών αποδίδεται τόσο στην εγχώρια παραγωγή και τις καταναλωτικές συνήθειες όσο και στη βιομηχανική παραγωγή, σε τυχόν ειδικούς φόρους, αλλά και στην ικανότητα που έχει κάθε χώρα να διανέμει τα προϊόντα της.
Για παράδειγμα η φέτα (500 γραμμ.), που είναι το εθνικό μας προϊόν, στην Ελλάδα κοστίζει 6,02 ευρώ, στη Γερμανία 7,04, στο Ηνωμένο Βασίλειο 8,04 ευρώ, στη Γαλλία 8,85 και στη Ρουμανία 8,95 ευρώ. Στην Ιταλία, στην Ισπανία και την Πορτογαλία η τιμή της ξεπερνά τα 9 ευρώ, με τη διαφορά της τιμής να αγγίζει ακόμα και το 52%.
Αντίστοιχα, τα μήλα πωλούνται στην τιμή των 1,92 ευρώ το κιλό, ακριβότερα από τη Ρουμανία που η τιμή τους διαμορφώνεται στο 1,23 ευρώ, αλλά σημαντικά φθηνότερα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες που συμμετέχουν στην έρευνα. Το ίδιο φρούτο στην Πορτογαλία στοιχίζει 2,24 ευρώ το κιλό, στη Γαλλία 2,42 ευρώ, στην Ιταλία και την Ισπανία 2,53 ευρώ, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γερμανία διατίθεται πάνω από τα 3 ευρώ το κιλό.
Χαμηλό εισόδημα
Εκπρόσωποι του λιανεμπορίου τροφίμων αποδίδουν τις χαμηλότερες τιμές που καταγράφονται στην Ελλάδα στο χαμηλό διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, που αναγκάζει τις αλυσίδες να πωλούν φθηνότερα, αλλά και στον έντονο ανταγωνισμό. «Η Ελλάδα έχει 10 εθνικές αλυσίδες και πολλές ακόμα τοπικές αλυσίδες. Καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν έχει τόσο μεγάλο αριθμό», αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια πηγή.
Ωστόσο, σε κάποια προϊόντα η Ελλάδα παρουσιάζει από τις υψηλότερες τιμές. Ενδεικτικά, το αγελαδινό γάλα μακράς διάρκειας (1 λίτρο) στην Πορτογαλία κοστίζει μόλις 0,97 ευρώ, στην Ισπανία 1,09 ευρώ, στη Γαλλία και την Ιταλία 1,32 και 1,34 ευρώ αντίστοιχα και στη Μεγάλη Βρετανία στα 1,56 ευρώ, όταν στην Ελλάδα η τιμή του αγγίζει τα 1,41 ευρώ. Μόνο η Ρουμανία και η Γερμανία είναι ακριβότερες από τη χώρα μας.
Παράλληλα, στο ρύζι -συσκευασία 500 γραμμαρίων- η χώρα μας αναδεικνύεται «πρωταθλήτρια» ακρίβειας, καθώς πωλείται 2,46 ευρώ, όταν στην Πορτογαλία κοστίζει 0,79 ευρώ, στη Ρουμανία 0,96 ευρώ, στην Ισπανία 1,11 ευρώ, στη Γαλλία 1,31 ευρώ και στην Ιταλία 1,72 ευρώ, ενώ οριακά πάνω από τα 2 ευρώ διατίθεται σε Αγγλία και Γερμανία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το καλάθι των νοικοκυριών είναι ακόμα φθηνότερο αν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ, ο οποίος είναι διαφορετικός από χώρα σε χώρα (για τρόφιμα και ποτά), με την Ελλάδα να έχει τον υψηλότερο (13%) συγκριτικά με τις άλλες χώρες.
Σύγκριση τιμών σε 7 χώρες
Ελλάδα | Η.Β. | Ισπανία | Πορτογαλία | Γαλλία | Ιταλία | Γερμανία | Ρουμανία | |
Αλεύρι 1 κιλό | 1.06 | 2.08 | 1.11 | 0.79 | 1.22 | 1.11 | 1.45 | 0.57 |
Αναψυκτικά τύπου cola 1,5 λίτρο | 1.57 | 2.09 | 1.38 | 1.62 | 1.86 | 1.38 | 2.31 | 1.61 |
Απορρυπαντικό πιάτων (πλύσιμο στο χέρι) 500 ml | 1.78 | 2.09 | 2.30 | 1.60 | 1.43 | 2.30 | 1.49 | 1.67 |
Απορρυπαντικό πλυντ. ρούχων 40 μεζ. | 6.21 | 8.22 | 8.38 | 5.10 | 8.07 | 8.38 | 7.73 | 8.42 |
Γάλα αγελαδινό νωπό (παστ.) 1 λίτρο | 1.61 | 1.71 | 1.07 | 1.14 | 1.84 | 1.07 | 1.83 | 1.66 |
Ηλιέλαιο 1 λίτρο | 2.42 | 3.22 | 2.03 | 1.78 | 3.11 | 2.03 | 3.08 | 1.56 |
Καφές στιγμιαίος 200 γρ. | 6.74 | 6.10 | 5.87 | 7.54 | 6.08 | 5.87 | 10.69 | 6.66 |
Κοτόπουλο νωπό ολόκληρο 1 κιλό | 4.44 | 4.41 | 4.19 | 3.91 | 7.57 | 4.19 | 6.21 | 4.04 |
Κρεμμύδια (ξερά) 1 κιλό | 1.05 | 2.04 | 1.96 | 2.42 | 2.67 | 1.96 | 4.08 | 1.23 |
Μακαρόνια 2×500 γρ. | 1.78 | 2.95 | 2.46 | 2.44 | 2.58 | 2.46 | 4.38 | 2.12 |
Μαρμελάδα 500 γρ. | 2.52 | 2.75 | 1.73 | 3.73 | 3.10 | 1.73 | 3.94 | 5.32 |
Μεταλλικό νερό 6×1,5 Λίτρα | 1.92 | 5.67 | 3.63 | 2.92 | 3.22 | 3.63 | 6.57 | 4.00 |
Μήλα 1 κιλό | 1.92 | 3.13 | 2.53 | 2.24 | 2.42 | 2.53 | 3.37 | 1.23 |
Πατάτες νωπές 5×1 κιλό | 7.40 | 7.77 | 10.38 | 9.10 | 8.23 | 10.38 | 10.98 | 4.38 |
Πατάτες τσιπς 100 γρ. | 1.13 | 1.63 | 1.08 | 1.00 | 1.13 | 1.08 | 1.98 | 1.36 |
Σοκολάτα 100 γρ. | 1.52 | 1.60 | 1.77 | 1.94 | 1.31 | 1.77 | 1.82 | 1.08 |
Χαρτί υγείας 10 τεμάχια | 3.94 | 6.28 | 4.20 | 3.62 | 4.14 | 4.20 | 4.01 | 3.64 |
Χυμός πορτοκάλι ψυγείου 1 λτ | 3.01 | 2.71 | 2.78 | 3.39 | 2.99 | 2.78 | 3.07 | 2.36 |
Χυμός ντομάτας (πασάτα) 500 γρ. | 0.85 | 1.64 | 1.21 | 1.48 | 1.47 | 1.21 | 2.32 | 1.52 |
Ψωμί σταρένιο για τοστ 700 γρ. | 1.48 | 1.80 | 1.94 | 2.54 | 2.27 | 1.94 | 2.66 | 1.84 |
Ρύζι μακρύκοκκο 500 γρ. | 2.46 | 2.08 | 1.11 | 0.79 | 1.31 | 1.72 | 2.09 | 0.96 |
Φρυγανιές 500 γρ. | 2.07 | 3.27 | 2.10 | 2.05 | 2.79 | 2.40 | 2.51 | 1.56 |
Φακές 500 γρ. | 1.58 | 2.30 | 1.60 | 1.76 | 2.41 | 2.22 | 2.88 | 2.18 |
Γαλοπούλα αλλαντικό 100 γρ. | 1.61 | 2.75 | 1.89 | 1.71 | 1.61 | 2.43 | 2.58 | 2.10 |
Γιαούρτι αγελάδος πλήρες 200 γρ. | 1.05 | 1.13 | 0.81 | 0.92 | 1.30 | 0.96 | 0.77 | 0.88 |
Τυρί Γκούντα 200 γρ. | 2.12 | 2.76 | 2.43 | 2.76 | 3.03 | 2.17 | 3.18 | 2.92 |
Φέτα 500 γρ. | 6.02 | 8.04 | 9.16 | 9.18 | 8.85 | 9.06 | 7.04 | 8.95 |
Αβγά 6 τεμάχια | 2.56 | 2.95 | 2.05 | 2.13 | 2.19 | 2.24 | 1.97 | 1.91 |
Ελαιόλαδο 1 λίτρο | 10.88 | 13.67 | 10.04 | 8.51 | 12.90 | 10.04 | 16.37 | 13.64 |
Λευκή Κρυσταλλική Ζάχαρη 1 κιλό | 0.86 | 1.96 | 1.20 | 1.44 | 2.07 | 1.56 | 2.67 | 0.94 |
Αρακάς/μπιζέλι κατεψυγμένος 1 κιλό | 2.87 | 3.06 | 3.28 | 3.79 | 3.73 | 3.87 | 4.84 | 3.31 |
Χαρτί κουζίνας 2 τεμάχια (500 γρ.) | 3.19 | 4.22 | 3.25 | 2.45 | 3.81 | 3.03 | 2.98 | 2.32 |
Οδοντόκρεμα απλή 100 γρ. | 1.90 | 2.41 | 2.51 | 2.46 | 2.25 | 1.74 | 3.93 | 3.24 |
Σερβιέτες 10 τεμάχια | 2.08 | 2.67 | 2.39 | 2.61 | 2.52 | 2.49 | 2.69 | 2.09 |
Σαπούνι πλάκα 1 τεμάχιο | 0.99 | 2.61 | 1.62 | 1.95 | 1.96 | 1.75 | 1.95 | 1.16 |
Σαμπουάν γυναικείο 500 ml | 3.66 | 3.75 | 2.66 | 4.51 | 3.72 | 4.19 | 2.05 | 4.83 |
Πάνες Νο4 30 τεμάχια | 9.13 | 8.50 | 8.75 | 8.51 | 14.04 | 6.38 | 7.86 | 9.91 |
Μωρομάντιλα 60 τεμάχια | 1.49 | 1.65 | 1.92 | 1.89 | 2.42 | 2.51 | 2.93 | 1.37 |
Φασόλια όσπρια απλά 500 gr | 1.82 | 2.13 | 1.83 | 1.68 | 3.48 | 2.16 | 2.71 | 1.72 |
Φρέσκο μοσχάρι 1 κιλό | 13.65 | 14.15 | 15.25 | 14.47 | 18.43 | 15.98 | 19.70 | 10.95 |
Κουάκερ βρόμη 500 γρ. | 1.98 | 1.52 | 1.76 | 1.86 | 1.79 | 2.34 | 1.32 | 1.68 |
Γάλα αγελαδινό μακριάς διαρκείας 1 λτ. | 1.59 | 1.56 | 1.09 | 0.97 | 1.34 | 1.32 | 1.88 | 1.63 |