Οπως προβλέπει πρόσφατος νόμος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θα δημιουργηθεί από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας διαδικτυακή πλατφόρμα και ο εντοπισμός θα γίνεται με χρήση δορυφορικών εικόνων και drones, τα οποία θα μπορούν να λαμβάνουν ταχύτατες εγκρίσεις για τις πτήσεις τους από τους αρμόδιους φορείς.

Οπως εξήγησε στον «Ελεύθερο Τύπο» ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, «μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες διαδικασίες – όπως το να περάσει από το Ελεγκτικό Συνέδριο, να βγει στον αέρα ο διαγωνισμός κ.τ.λ., προκειμένου στις αρχές του 2025 να ξεκινήσει να υλοποιείται η πλατφόρμα, η οποία θα έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα 18 μηνών».

Ειδικότερα, με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα (δορυφόρους, drones, Τεχνητή Νοημοσύνη κ.λπ.), τη διασύνδεση συστήματος με το σύστημα ηλεκτρονικής έκδοσης αδειών (e-Adeies) και την πλατφόρμα καταγγελιών θα προχωρήσει η διαδικασία εντοπισμού και καταγραφής της αυθαίρετης δόμησης.

Αναλυτικότερα, μέσω των απεικονίσεων αυτών και ενός ειδικού λογισμικού, θα αποκαλύπτονται αρχικά ποια κτίσματα επιχειρείται να αναγερθούν και δεν διαθέτουν καν οικοδομική άδεια. Αν ένα κτίσμα έχει άδεια, αυτή θα ελέγχεται άμεσα από ελεγκτή δόμησης. Αν δεν έχει, αυτόματα θα ενεργοποιείται το σύστημα και η υπόθεση θα οδηγείται χωρίς καθυστερήσεις στην οικεία Υπηρεσία Δόμησης. Ετσι, θα εντοπίζονται νέα αυθαίρετα εν τη γενέσει τους από το σύστημα.

Να σημειωθεί ότι η νομοθεσία προβλέπει ότι από τον Ιούλιο του 2011 και έπειτα κανείς δεν μπορεί να τακτοποιήσει το αυθαίρετο που έχει ανεγείρει και θα πρέπει είτε να πληρώνει πρόστιμο διατήρησης ή να προχωρήσει σε οριστική κατεδάφιση. Με το νόμο, λοιπόν, όσα κτίσματα έχουν χτιστεί μετά το 2011 θα εντοπίζονται από αεροφωτογραφίες και drones και είτε θα προχωρούν οι ιδιοκτήτες τους σε διαδικασία ρύθμισης για να τα διατηρήσουν πληρώνοντας ωστόσο τσουχτερά πρόστιμα είτε θα προχωρούν σε οικειοθελή κατεδάφιση κατόπιν συνεννόησης με τους αρμόδιους φορείς.

Υπενθυμίζεται ότι για αυθαίρετα κατηγορίας 1-4 που χτίστηκαν πριν το 2011 και οι ιδιοκτήτες τους μπήκαν στην τότε ρύθμιση, η διαδικασία τακτοποίησης μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου θα «τρέχει» μέχρι τον Μάρτιο του 2026.

Ο προϋπολογισμός του έργου που εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης ανέρχεται στα 123.988.840 ευρώ, εκ των οποίων τα 23.997.840 ευρώ θα χρηματοδοτηθούν από το Εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Τι περιλαμβάνει το έργο

1. Προμήθεια δορυφορικών εικόνων: Από όλη την ελληνική επικράτεια για την περίοδο 6/2011-12/2011 και παραγωγή ψηφιακού ορθοφωτοχάρτη αναφοράς για 100.000 τετρ. χλμ.
2. Παραγωγή ψηφιακού ορθοφωτοχάρτη ακρίβειας έως 20 cm: Από αεροφωτογράφηση με επανδρωμένο αεροσκάφος και LIDAR, με μέγεθος εδαφοψηφίδας 10 cm για την κάλυψη 52.100 τετρ. χλμ. της χώρας (εκτός περιοχών που καλύπτονται από άλλα έργα του ΤΕΕ) κατά προτεραιότητα σε περιοχές με αυξημένα προβλήματα αυθαίρετης δόμησης.
3. Δημιουργία Ψηφιακού Μοντέλου Εδάφους (DTM) και Επιφανείας (DSM): Ψηφιοποίηση περίπου 2.020.000 κτισμάτων, υπολογισμός κάλυψης και συνολικής δομημένης επιφάνειας, χαρακτηριστικού υψομέτρου βάσης και κορυφής κάθε κτίσματος και κατασκευής, και δημιουργία 3D μητρώου κτιρίων. Ενσωμάτωση των δεδομένων στη βάση δεδομένων και στο Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη για συνδυαστική επεξεργασία με άλλα δεδομένα.
4. Ανάπτυξη εφαρμογής για τον «Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη»: Για την αξιολόγηση της ύπαρξης αυθαίρετης δόμησης και τον γεωγραφικό εντοπισμό των εν δυνάμει αυθαίρετων κατασκευών πανελλαδικά, με συνδυασμό χωρικής ανάλυσης, πολυ-κριτηριακής επεξεργασίας δεδομένων και χρήσης μηχανικής μάθησης και προσαρμοσμένων αλγορίθμων AI.
5. Χωρική επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων: Μητρώο κτιρίων, ψηφιοποιημένες και γεωκωδικοποιημένες άδειες οικοδομών, και πολεοδομικό καθεστώς με τη χρήση της αναπτυγμένης εφαρμογής, πανελλαδικά.
6. Δημιουργία Γραφείου Συντονισμού: Περιλαμβάνει τις εξής υπηρεσίες:

– Λειτουργία ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για τον έλεγχο, εντοπισμό, υπολογισμό και παρακολούθηση της αυθαίρετης δόμησης, είτε μέσω των ανωτέρω ελέγχων είτε μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταγγελιών που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του έργου.

– Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για την παρακολούθηση της αυθαίρετης δόμησης κατά το διάστημα υλοποίησης του έργου και για περίοδο 8 ετών από έμπειρους μηχανικούς, για να εξασφαλιστεί η επιχειρησιακή και οργανωτική επάρκεια και ενσωμάτωση των διοικητικών διαδικασιών από τις αρμόδιες κρατικές αρχές.

– Εγκατάσταση και λειτουργία UAV σταθμών σε κρίσιμες περιοχές με σκοπό τη συχνή περιοδική φωτοληψία και προγραμματισμός νέων επιλεκτικών πτήσεων (της τάξης των 450 τετρ. χλμ. ανά έτος), επεξεργασία νέων δεδομένων και εντοπισμό νέων αυθαιρέτων.

ΘΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ, ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

«Δίνουμε απόλυτη προτεραιότητα στην κατεδάφιση»

«Με την ένταξη του έργου “Εντοπισμός αυθαίρετης δόμησης με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα” στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας γίνεται ακόμη ένα καθοριστικό βήμα για την υλοποίηση της σημαντικής μεταρρύθμισης που σχεδιάσαμε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε σχέση με το σύστημα παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος. Αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες (drones, δορυφορικές λήψεις, αεροφωτογραφίες κ.λπ.), κεντρική υπηρεσία του υπουργείου θα εντοπίζει τις αυθαίρετες κατασκευές. Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης, που αποτυπώθηκε σε νόμο του κράτους την περασμένη άνοιξη, προβλέπεται, για πρώτη φορά, η προτεραιοποίηση των κατεδαφίσεων. Δίνουμε απόλυτη προτεραιότητα στην κατεδάφιση των νέων αυθαίρετων κτισμάτων, για να μηδενίσουμε τη δημιουργία νέων αυθαιρέτων και να θέσουμε έτσι τέλος σε πρακτικές δεκαετιών, που υπονομεύουν διαχρονικά την άσκηση πολεοδομικής πολιτικής. Παράλληλα, θα επιλέγεται κάθε χρόνο και σημαντικός αριθμός παλαιότερων αυθαίρετων προς κατεδάφιση με πολεοδομικά, χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια», σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης.