Ουσιαστικά, η ηγεσία του υπουργείου επιδιώκει να τερματίσει την ταλαιπωρία χιλιάδων πολιτών που σύρονται στα δικαστήρια για πολλά χρόνια, ερχόμενοι αντιμέτωποι με αμφισβήτηση των περιουσιακών τους στοιχείων από το Δημόσιο, αν και εντέλει δικαιώνονται. Η κατάσταση αυτή αποτελεί πρόβλημα και για τις υπηρεσίες του Δημοσίου, που από τη μία πλευρά είναι υποχρεωμένες να εξαντλούν ολα τα διαθέσιμα νόμιμα μέσα για να υπερασπιστούν τα συμφέροντα του Δημοσίου και, από την άλλη, σπαταλούν εκατομμύρια εργατοώρες σε υποθέσεις που στη συντριπτική τους πλειονότητα κρίνονται τελικά υπέρ των ιδιωτών.

Η ρύθμιση που θα προωθήσει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα αποτελέσει ανάσα για πάνω από 200.000 πολίτες που αυτή τη στιγμή έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με αμφισβήτηση της κυριότητας των ακινήτων τους μέσω των διεκδικήσεων που εγείρει το Δημόσιο στο πλαίσιο της οριστικοποίησης των δηλώσεων του Εθνικού Κτηματολογίου.

Συγκεκριμένα, το Δημόσιο με αγωγές διεκδικεί την ιδιοκτησία ακινήτων ή και ολόκληρων περιοχών με βάση έγγραφα ακόμη και της Τουρκοκρατίας. Οι αγωγές πολλαπλασιάστηκαν τους τελευταίους μήνες, εν όψει της ολοκλήρωσης του Κτηματολογίου και της λήξης των προθεσμιών για την άσκηση αγωγών διόρθωσης των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι αγωγές αυτές απορρίπτονται ως αβάσιμες, καθώς ο Αρειος Πάγος έχει κρίνει πως δεν αρκούν τα έγγραφα της εποχής της Τουρκοκρατίας, αλλά προκειμένου να γίνει δεκτή η αγωγή χρειάζεται τίτλος ή πραγματική νομή ή κατοχή εκ μέρους του Δημοσίου. Ωστόσο, αγωγές εξακολουθούν να κατατίθενται επειδή δεν έχουν διαμορφωθεί ακόμη συνολικά κριτήρια για το πότε θα ασκούνται και πότε όχι, τα οποία να καθοδηγούν τη Διοίκηση και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

Εν όψει της συνολικής αντιμετώπισης του μείζονος αυτού ζητήματος και μέχρι να καταρτιστεί, να ψηφιστεί και να γίνει νόμος του κράτους η επικείμενη ρύθμιση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αποφασίστηκε να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή τροπολογία που θα προβλέπει αναστολή για έξι μήνες (μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2025) της άσκησης αγωγών από το Δημόσιο για τη διεκδίκηση ιδιωτικών ακινήτων, καθώς και της συζήτησης των αγωγών του Δημοσίου κατά ιδιωτών που έχουν ήδη κατατεθεί και εκκρεμούν.

Δηλαδή έως την ψήφιση της συνολικής ρύθμισης μεσολαβεί η ρύθμιση για την εξάμηνη αναστολή, η οποία προβλέπει ότι δεν θα κατατίθενται νέες αγωγές και ότι για αγωγές που έχουν κατατεθεί θα διακόπτεται προσωρινά, για έξι μήνες, η πρόοδος της διαδικασίας. Σχετικά με το θέμα θα υπάρξει άμεσα ενημέρωση από τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας σε όλες τις αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες του Δημοσίου.

Οσον αφορά στη συνολική ρύθμιση που θα ακολουθήσει σε δεύτερο χρόνο, το υπουργείο προαναγγέλλει ότι θα θεσπιστούν κριτήρια με γνώμονα τη νομολογία του Αρείου Πάγου. Η ρύθμιση αυτή θα παρέχει, δηλαδή, στη Διοίκηση και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους τις κατευθύνσεις για τις διεκδικήσεις που θα προβάλλει το Δημόσιο και για τις περιπτώσεις στις οποίες δεν θα αντιδικεί με τους πολίτες. Κατ’ αποτέλεσμα, πολλές από τις εκκρεμείς δίκες, των οποίων η πρόοδος αναστέλλεται, θα λήξουν με την παραίτηση εκ μέρους του Δημοσίου και θα αποφευχθούν η περιττή ταλαιπωρία των πολιτών, η ενασχόληση των υπηρεσιών και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους με υποθέσεις που δεν ωφελούν το Δημόσιο, καθώς και ο φόρτος των δικαστηρίων.

Το υπουργείο σημειώνει, πάντως, ότι πολίτες που επιθυμούν να μην καθυστερήσει η πρόοδος της δίκης τους μπορούν να ζητήσουν την κανονική πρόοδο της δίκης με αίτησή τους στον πρόεδρο του αρμόδιου τριμελούς συμβουλίου. Ετσι, πολίτες που δεν επιθυμούν να αναμένουν τη συνολική νομοθετική ρύθμιση, αλλά προσδοκούν την άμεση δικαστική δικαίωσή τους, δεν θα θίγονται από τη ρύθμιση της τροπολογίας.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΥΡΑΝΑΚΗΣ

Τέλος στην ταλαιπωρία των πολιτών

Oπως εξήγησε στον «Ελεύθερο Τύπο» ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, τον Σεπτέμβριο αναμένεται να κατατεθεί η ρύθμιση για τον Κώδικα Ακινήτων Δημοσίου.

Ερωτηθείς για το πόσες περιπτώσεις αφορά η προσωρινή απόσταση από τα δικαστήρια, εκτίμησε ότι ανέρχονται περί τις 40.000-50.000, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι στο τέλος του έτους, όπου θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία κτηματογράφησης, θα υπάρχει πιο σαφής εικόνα.

Στο διαδικαστικό κομμάτι πάντως, όπως είπε ο υφυπουργός, «όταν έχουμε ένα αγνώστου, ένα ακίνητο δηλαδή που δεν έχει δηλωθεί καθόλου στην κτηματογράφηση και το συνειδητοποιεί ο απόγονος αυτού που έπρεπε να το δηλώσει, έχει την επιλογή να κάνει δύο πράγματα. Πρώτον, να κάνει μια αγωγή διεκδίκησης στο δικαστήριο και, δεύτερον, με τον νέο νόμο που ψηφίσαμε τον Σεπτέμβρη, να το διορθώσει και εξωδικαστικά. Και στις δύο περιπτώσεις όμως είναι υποχρεωτικό να κινητοποιηθεί το Δημόσιο», επισημαίνει και προσθέτει πως έτσι «ξυπνούσαν και ξυπνούν οι δημόσιες υπηρεσίες και αρχίζουν και σκέφτονται και ζητούν παράλογα πράγματα και έχουν παράλογες διεκδικήσεις χωρίς καν να έχουν τίτλους».

Οπως είπε, «από τον περασμένο Σεπτέμβριο είναι ένα θέμα που το συζητούσαμε με τον κ. Χατζηδάκη, αναγνωρίζουμε τον παραλογισμό των φοβικών δημόσιων υπηρεσιών που φοβούνται να βάλουν την υπογραφή τους και λένε ας το διεκδικήσω και ας το χάσω, με αποτέλεσμα η μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων που διεκδικεί το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με αγωγές και εφέσεις να τις χάνει το Δημόσιο και ο πολίτης που έχει δίκιο και έχει τίτλο να ταλαιπωρείται επί πολλά χρόνια, να είναι όμηρος των δικαστηρίων και όταν κερδίζει το ένα δικαστήριο μετά να του έρχεται και η έφεση».