Το καλάθι
Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, λαμβάνοντας τιμές βασικών επώνυμων ειδών από το παρατηρητήριο τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης, e-katanalotis, και από μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ με private label προϊόντα, προκύπτει ότι ένα καλάθι με 11 προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας καθημερινής χρήσης είναι κατά 52,2% φθηνότερο σε σχέση με ένα καλάθι που ο καταναλωτής έχει επιλέξει γνωστές μάρκες.
Η μεγαλύτερη αύξηση της τάξεως του 170,7% καταγράφεται στο ρύζι για πιλάφι, με το επώνυμο να κοστίζει 2,22 ευρώ έναντι 0,82 ευρώ του private label, και ακολουθούν τα φασόλια σε συσκευασία 500 γραμμαρίων, με τη διαφορά της τιμής τους να αγγίζει το 86,4%. Το επώνυμο αλεύρι για όλες τις χρήσεις είναι κατά 82,3% ακριβότερο από το αντίστοιχο προϊόν που παράγεται για λογαριασμό της αλυσίδας σούπερ μάρκετ, ενώ 80,6% φθηνότερα πωλείται το απορρυπαντικό πιάτων ιδιωτικής ετικέτας. Αντίστοιχα, ο στιγμιαίος καφές γνωστής εταιρίας πωλείται 1,81 ευρώ ακριβότερα (+75,4%), ενώ οι καταναλωτές μπορούν να αγοράσουν κατά 66,4% φθηνότερα μια συσκευασία φακές 500 γραμμαρίων αν επιλέξουν private label.
Μεγάλη είναι η «ψαλίδα» και στο ηλιέλαιο, καθώς, παρά το γεγονός ότι στην αγορά καταγράφονται ελλείψεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, που είναι βασική παραγωγός χώρα, το ιδιωτικής ετικέτας κοστίζει 3,25 ευρώ το λίτρο έναντι 5,24 ευρώ που διατίθεται το επώνυμο (+61,2%), ενώ αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα ζυμαρικά. Ενδεικτικά, ο καταναλωτής μπορεί να αγοράσει μια συσκευασία σπαγκέτι των 500 γραμμαρίων με μόλις 0,62 ευρώ, ενώ τα φθηνότερα επώνυμα πωλούνται έναντι 0,99 ευρώ (+59,7%), ενώ στις περισσότερες μάρκες οι τιμές τους ξεπερνούν το 1,10 ευρώ.
Αρκετά ακριβότερα όμως είναι και τα χαρτιά υγείας (συσκευασία 12 ρολών), με το προϊόν που φέρει το σήμα της αλυσίδας να κοστίζει 5,28 ευρώ έναντι 7,35 ευρώ που στοιχίζει γνωστό brand (+39,2%). Τέλος, κατά 31,4% ακριβότερο πωλείται το επώνυμο φρέσκο γάλα (1 λίτρο) στα 1,63 ευρώ συγκριτικά με το private label, η τιμή του οποίου διαμορφώνεται στο 1,24 ευρώ. Ετσι, ένα καλάθι με τα παραπάνω προϊόντα, αν κάποιος επιλέξει επώνυμα, θα κληθεί να πληρώσει 36,29 ευρώ, ενώ, αν επιλέξει το brand που παράγεται για λογαριασμό της αλυσίδας, θα δαπανήσει 23,85 ευρώ.
Αντέχουν…
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι οι τιμές των ειδών ιδιωτικής ετικέτας παραμένουν χαμηλότερες, παρά το γεγονός ότι οι αυξήσεις στις τιμές τους λόγω του πληθωρισμού είναι μεγαλύτερες σε σχέση με αυτά των μεγάλων εταιριών, καθώς στα τελευταία μέρος των ανατιμήσεων μπορεί να καλυφθεί από τη μείωση της έντασης των προσφορών. Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρίας ερευνών IRI, σε βασικά προϊόντα private label οι ανατιμήσεις άγγιζαν το 7,99%, όταν στα αντίστοιχα επώνυμα διαμορφώνονταν στο 6,84%. Παρά ταύτα, το καλάθι με αυτά τα προϊόντα εξακολουθεί να είναι σημαντικά «ελαφρύτερο» από οικονομικής άποψης.
Αλλωστε, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό, ο οποίος τον Αύγουστο διαμορφώθηκε στο 11,4%, οι πολύ μεγάλες αυξήσεις στα τρόφιμα δεν λένε να σταματήσουν αδειάζοντας το πορτοφόλι του καταναλωτή. Ενδεικτικά, τα βρώσιμα έλαια και λίπη ανατιμήθηκαν κατά 25,5%, το ψωμί και τα δημητριακά κατά 18,5%, τα γαλακτοκομικά και τα αβγά κατά 18%, τα κρέατα κατά 17,1%, ο καφές, το κακάο και το τσάι κατά 12,5% και η κατηγορία λοιπά τρόφιμα κατά 11,4%. Τον ίδιο μήνα, τα λαχανικά παρουσίασαν αύξηση των τιμών τους κατά 7,9%, η ζάχαρη, οι σοκολάτες και τα παγωτά κατά 6,3%, τα μεταλλικά νερά κατά 5,5% και τα ψάρια κατά 3,7%.
Αύξηση 16%
Στο πλαίσιο αυτό, οι καταναλωτές στρέφονται σε πιο φθηνά προϊόντα για να μπορέσουν να γεμίσουν το καλάθι τους. Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρίας ερευνών IRI για το πρώτο επτάμηνο του έτους, το μερίδιο των private label εκτοξεύτηκε στο 15,9% παρουσιάζοντας άνοδο κατά 10,2% σε σχέση με το 2021. Αντίστοιχα, ετήσια έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών έδειξε ότι το 31,8% των προϊόντων που αγοράζουν οι καταναλωτές από τα σούπερ μάρκετ είναι ιδιωτικής ετικέτας και αποτελεί το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια. Σε ό,τι αφορά τις τιμές τους, η συντριπτική πλειονότητα του δείγματος 86,4% (από 72,9% πέρυσι) θεωρεί ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι πιο οικονομικά από τα επώνυμα.
Οπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, οι προσφορές έχουν μειωθεί αισθητά σε μια προσπάθεια τόσο των προμηθευτών όσο και των σούπερ μάρκετ να περιορίσουν τις απώλειες και, έτσι, τα νοικοκυριά επιλέγουν όλο και περισσότερο προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες υποχρεώσεις που δημιουργεί η ενεργειακή και πληθωριστική κρίση.
Σύμφωνα με την IRI, το διάστημα Ιανουαρίου- Ιουλίου του 2022, στο σύνολο των ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ καταγράφηκε μείωση των προσφορών κατά 1,4% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, από το 25,9% στο 24,5%.
Τη μεγαλύτερη μείωση εμφάνισε η κατηγορία των προϊόντων για το σπίτι με 3,2% και ακολούθησαν τα είδη ατομικής περιποίησης και υγιεινής, των οποίων το ποσοστό περιορίστηκε από το 34,2% στο 32,1%, ενώ πτώση κατά μία μονάδα παρουσίασαν οι προσφορές στα τρόφιμα, με το ποσοστό από το 24,8% πέρυσι να υποχωρεί στο 23,8% φέτος.
Πάντως, παρά το γεγονός ότι η ένταση των προσφορών έχει εξασθενήσει, η τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων σε αγορές βασικών αγαθών επιβεβαιώνεται και από την έρευνα του ΙΕΛΚΑ. Σύμφωνα με αυτήν, το 84% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι κυνηγάει περισσότερο προσφορές και εκπτώσεις -έναντι 79% στη μέτρηση του Απριλίου 2022- καθώς η μέση εξοικονόμηση από τις προσφορές και τις εκπτώσεις στο σούπερ μάρκετ ξεπερνά σταθερά το 13%.