Η εν λόγω κράτηση δεν έχει κανένα κατώφλι ασφαλείας παρά μόνον τα 1.400 ευρώ, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να «ροκανίζει» ή και να μηδενίζει τις αυξήσεις που παίρνουν από φέτος οι συνταξιούχοι. Ο εξορθολογισμός της είναι αναγκαίος, καθώς δημιουργεί τεράστιες ανισότητες και στρεβλώσεις στις συντάξεις, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι με υψηλότερες συντάξεις να καταλήγουν να έχουν στο τέλος μικρότερες αυξήσεις.
Για παράδειγμα:
- Συνταξιούχος που φέτος πήρε αύξηση 7,75% και από τα 1.310 ευρώ πήγε στα 1.411 ευρώ έχει κράτηση 3% υπέρ ΑΚΑΓΕ, αλλά λόγω του πλαφόν θα του κρατηθούν τα 11 ευρώ και η νέα μικτή σύνταξη θα είναι 1.400 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει δίχτυ ασφαλείας και ο συνταξιούχος προστατεύει τη σύνταξή του. Η αρχική αύξηση πριν την κράτηση ΑΚΑΓΕ είναι 101 ευρώ και η τελική αύξηση (μετά την κράτηση ΑΚΑΓ) είναι 90 ευρώ (από τα 1.310 στα 1.400 ευρώ).
- Συνταξιούχος ο οποίος είχε σύνταξη 1.392 ευρώ και με την αύξηση 7,75% πήγε στα 1.500 ευρώ θα πληρώσει αφενός μεγαλύτερη κράτηση σε όλο το ποσό και αφετέρου θα καταλήξει με μικρότερη αύξηση! Θα έχει μείωση κατά 45 ευρώ λόγω ΑΚΑΓΕ (1.500×3%=45) και η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.455 ευρώ. Η αρχική αύξηση πριν την κράτηση είναι 108 ευρώ (από τα 1.392 ευρώ στα 1.500 ευρώ) και η τελική μετά την κράτηση ΑΚΑΓΕ περιορίζεται στα 63 ευρώ!
Ο συνταξιούχος του 2ου παραδείγματος δηλαδή, παρότι παίρνει μεγαλύτερη σύνταξη, καταλήγει να έχει αύξηση 63 ευρώ, ενώ ο συνταξιούχος του 1ου παραδείγματος με μικρότερη σύνταξη παίρνει αύξηση 90 ευρώ!
Το παράδοξο αυτό συμβαίνει επειδή ο μηχανισμός επιβολής της κράτησης υπέρ ΑΚΑΓΕ λειτουργεί εντελώς ανορθολογικά.
Θα αναρωτηθεί κάποιος πώς και δεν φάνηκε η στρέβλωση αυτή τόσα χρόνια (από το 2010) που θεσπίστηκε η κράτηση αυτή αρχικά με την ΕΑΣ και μετέπειτα επονομαζόμενη υπέρ του ΑΚΑΓΕ. Η απάντηση είναι ότι δεν φάνηκαν οι στρεβλώσεις γιατί από το 2010 με τα Μνημόνια σταμάτησαν οι αυξήσεις συντάξεων και οι συνταξιούχοι είχαν μόνον μειώσεις. Η ΕΑΣ (και μετέπειτα ΑΚΑΓΕ) επιβαλλόταν μεν στις συντάξεις, χωρίς όμως να δίδονται αυξήσεις.
Με το ξεπάγωμα των αυξήσεων φάνηκαν και τα παράδοξα, που απαιτούν ξήλωμα και επανασχεδιασμό των κρατήσεων υπέρ ΑΚΑΓΕ, διότι τελικά καταλήγει να κόβει τις αυξήσεις από τους συνταξιούχους.
Σύνταξη: Αποθεματικά άνω των 8 δισ.
Η επανεξέταση της κράτησης είναι ήδη στο τραπέζι του υπουργείου και όπως πληροφορείται το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» την τελική απόφαση θα πάρει ο πρωθυπουργός, στον οποίο θα παρουσιαστούν εναλλακτικά σενάρια το φθινόπωρο.
Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, ο στόχος είναι να μη γίνουν αλλαγές που θα καταλήξουν να ροκανίσουν τα αποθεματικά του ΑΚΑΓΕ, καθώς αυτός ο λογαριασμός είναι ο κουμπαράς του ασφαλιστικού που ιδρύθηκε με νόμο από το 2008 και συγκεντρώνει πόρους από εισφορές συνταξιούχων, από το 4% των εσόδων του ΦΠΑ και από χρηματοδότηση του ΕΦΚΑ, για να υπάρχει μαξιλάρι ασφαλείας τα επόμενα χρόνια λόγω του δημογραφικού προβλήματος.
Τα αποθεματικά ξεπερνούν τα 8 δισ. ευρώ και κάθε χρόνο αυξάνονται.
Συντάξεις: Σε ποιους καταργείται η ΕΑΣ, σε ποιους μειώνεται και σε ποιους μένει ίδια [πίνακες]
Για το 2023, σύμφωνα με τον Κρατικό Προϋπολογισμό, στο ΑΚΑΓΕ έχουν προβλεφθεί 1,7 δισ. ευρώ έσοδα έναντι 1,58 δισ. ευρώ πέρυσι, δηλαδή έχει αύξηση κατά 120 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα από τις εισφορές των συνταξιούχων στην κύρια σύνταξη ανέρχονται στα 356 εκατ. ευρώ. Με μια μείωση των κρατήσεων κατά 50% το κόστος για το ΑΚΑΓΕ θα είναι περίπου 170 εκατ. ευρώ.
Σύνταξη: Αύξηση 122 ευρώ γίνεται 20 ευρώ λόγω… ΑΚΑΓΕ
Δύο παραδείγματα αποδεικνύουν πώς η κράτηση τρώει τις αυξήσεις:
Παράδειγμα 1: Αρχική αύξηση 115 ευρώ καταλήγει στα 67 ευρώ. Συνταξιούχος που φέτος πήρε αύξηση 7,75% και από τα 1.480 ευρώ πήγε στα 1.594,7 ευρώ έχει κράτηση 3% υπέρ ΑΚΑΓΕ και θα του κρατηθούν 47,84 ευρώ, που σημαίνει ότι η νέα μικτή σύνταξη θα είναι 1.546,85 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή η αρχική αύξηση πριν την κράτηση ΑΚΑΓΕ είναι 115 ευρώ και η τελική (μετά την κράτηση ΑΚΑΓΕ) είναι 67 ευρώ (από τα 1.480 στα 1.546,85 ευρώ).
Παράδειγμα 2. Αρχική αύξηση 122 ευρώ καταλήγει στα 20 ευρώ. Συνταξιούχος ο οποίος είχε σύνταξη 1.580 ευρώ και με την αύξηση 7,75% πήγε στα 1.702,45 ευρώ έχει κράτηση 6% υπέρ ΑΚΑΓΕ επειδή περνάει τα 1.700 ευρώ, που αλλάζει και το ποσοστό κράτησης. Επειδή δεν υπάρχει κανένα κατώφλι, ο συνταξιούχος με το 6% υπέρ ΑΚΑΓΕ θα χάσει 102,14 ευρώ (1.702-6%=102) και η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.600 ευρώ. Η πραγματική αύξηση δηλαδή είναι μόλις 20 ευρώ (από τα 1.580 ευρώ στα 1.600 ευρώ) λόγω των παράδοξων του ΑΚΑΓΕ.
Ο συνταξιούχος του 2ου παραδείγματος, παρότι παίρνει μεγαλύτερη σύνταξη, καταλήγει να παίρνει αύξηση μόλις 1,26%, δηλαδή ούτε… για δείγμα.
Σύνταξη: Δύο σενάρια με όφελος έως 173 ευρώ και έως 111 ευρώ
Για τη μείωση των κρατήσεων υπέρ ΑΚΑΓΕ (ή ΕΑΣ) εξετάζονται δύο σενάρια, που είναι τα εξής:
- Να πέσουν στο μισό οι σημερινές κρατήσεις και να επιβάλλονται με την ίδια κλίμακα σε όλη τη σύνταξη, με το πλαφόν να μένει στα 1.400 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ένας συνταξιούχος που έχει κύρια σύνταξη 1.500 ευρώ μικτά (εθνική και ανταποδοτική) και έχει κράτηση 3%, δηλαδή μείωση 45 ευρώ το μήνα, θα έχει κράτηση 22,5 ευρώ.
- Να αλλάξει ο μηχανισμός των κρατήσεων και να επιβάλλονται επί της διαφοράς σύνταξης πάνω από τα 1.400 ευρώ ανά κλίμακα, ώστε να πιάνει το τμήμα σύνταξης από τα 1.400 στα 1.700 ευρώ, από τα 1.700 στις 2.000 ευρώ κ.ο.κ. με νέα ποσοστά. Για παράδειγμα, στα 1.800 ευρώ η κράτηση ΕΑΣ σήμερα είναι 6% και πιάνει όλο το ποσό, που σημαίνει ότι ο συνταξιούχος των 1.800 ευρώ έχει μείωση 108 ευρώ. Με την αλλαγή του μηχανισμού θα έχει μείωση στα 400 ευρώ σύνταξης από τα 1.400 ευρώ ως τα 1.800 ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση ο συντελεστής δεν θα είναι 6% αλλά ενδεχομένως 11% ή 12%. Στην πράξη, αντί για 108 ευρώ, η κράτηση μπορεί να πέσει κάτω από τα 50 ευρώ.
Σύνταξη: Ερώτηση & Απάντηση
Πόσα δίνουν οι συνταξιούχοι στον κουμπαρά του ΑΚΑΓΕ και πόσα το κράτος;
Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα του Κρατικού Προϋπολογισμού, για το 2023 οι συνταξιούχοι θα καταβάλουν υπέρ του ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών) 356 εκατ. ευρώ (από 326 εκατ. ευρώ πέρυσι) με τις κρατήσεις επί των κύριων συντάξεων και 120 εκατ. ευρώ με τις κρατήσεις επί των παλαιών (προ νόμου Κατρούγκαλου) επικουρικών συντάξεων.
Το κράτος από το 4% των εσόδων ΦΠΑ θα καταβάλει υπέρ ΑΚΑΓΕ 681 εκατ. ευρώ (από 583 εκατ. ευρώ πέρυσι). Από την απόδοση της περιουσίας του ΑΚΑΓΕ τα έσοδα για φέτος εκτιμήθηκαν στα 180 εκατ. ευρώ (170 εκατ. πέρυσι). Οι μεταβιβάσεις πόρων από τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης ανέρχονται στα 365 εκατ. ευρώ (από 385 εκατ. πέρυσι).
Οι δαπάνες του ΑΚΑΓΕ για το 2023 είναι μηδενικές. Συνολικά αναμένονται έσοδα 1,7 δισ. ευρώ φέτος (από 1,58 δισ. πέρυσι), δηλαδή 120 εκατ. ευρώ επιπλέον.
Σύνταξη: ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Με το ισχύον σύστημα, οι συνταξιούχοι που παίρνουν αυξήσεις και υπερβαίνουν οριακά τα 1.400 ευρώ είναι οι κερδισμένοι, καθώς έχουν τις μικρότερες κρατήσεις υπέρ ΑΚΑΓΕ λόγω του πλαφόν που δεν αφήνει τη σύνταξη να πέσει κάτω από τα 1.400 ευρώ. Ετσι, ένας συνταξιούχος που θα πάρει αύξηση και θα βρεθεί στα 1.402 ευρώ, στην πράξη πληρώνει μόνον 2 ευρώ υπέρ ΑΚΑΚΕ, ενώ, αν είχε 1.450 ευρώ, θα πλήρωνε 44 ευρώ.
Σύνταξη: ΧΑΜΕΝΟΙ
Οι συνταξιούχοι που έχουν είτε μία σύνταξη με την οποία υπερβαίνουν το ποσό της δεύτερης κλίμακας του ΑΚΑΓΕ, δηλαδή πάνω από τα 1.700 ευρώ, είτε έχουν δύο κύριες συντάξεις και το άθροισμά τους είναι πάνω από τα 1.700 ευρώ, είναι στους χαμένους της υπόθεσης γιατί πληρώνουν ΑΚΑΓΕ 6% αντί 3%. Στην ίδια κατηγορία είναι και συνταξιούχοι με 2.000 ευρώ και άνω γιατί ανεβαίνει η κράτηση (στο 7%, 9% κ.ο.κ.) και πιάνει όλο το ποσό χωρίς κατώφλι ασφαλείας.
Κούρεμα στις κρατήσεις υπέρ ΑΚΑΓΕ
Σενάριο 1 (μείωση κρατήσεων κατά 50% ίδια κλίμακα)
Κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων | ΕΑΣ σήμερα | Ανώτατο ποσό κράτησης | Μείωση κρατήσεων 50% | |
Νέα ποσοστά ΕΑΣ | Ανώτατο ποσό κράτησης | |||
έως 1.400 | 0 | 0 | 0 | 0 |
1400,01-1.700 | 3% | 51€ | 1,5% | 25,5€ |
1,700,01-2.000 | 6% | 120€ | 3% | 60€ |
2.000,01-2.300 | 7% | 161€ | 3,5% | 80,5€ |
2.300,01-2.600 | 9% | 234€ | 4,5% | 117€ |
2.600,01-2.900 | 10% | 290€ | 5% | 145€ |
2.900,01-3.200 | 12% | 384€ | 6% | 192€ |
3.200,01-3.500 | 13% | 455€ | 6,50% | 227,5€ |
3.500,01 κα άνω | 14% | 490€+ | 7% | 245€+ |
Σενάριο 2 (Μείωση κρατήσεων με νέους συντελεστές ανά 300 ευρώ σύνταξης)
Κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων | Ανώτατο ποσό κράτησης ΕΑΣ σήμερα | Νέα κλίμακα και συντελεστές | ||
Ποσό σύνταξης για κράτηση ΕΑΣ | Ποσοστό κράτησης (*) | Ανώτατο ποσό κράτησης | ||
έως 1.400 | 0€ | 0 | 0 | 0 |
1400,01-1.700 | 51€ | 300€ | 10% | 30€ |
1,700,01-2.000 | 120€ | 600€ | 11% | 66€ |
2.000,01-2.300 | 161€ | 900€ | 12% | 108€ |
2.300,01-2.600 | 234€ | 1.200€ | 13% | 156€ |
2.600,01-2.900 | 290€ | 1.500€ | 14% | 210€ |
2.900,01 και άνω | 290€+ | 1.500€+ | 15% | 225€+ |
(*) Εκτίμηση
Τι θα κερδίσουν οι συνταξιούχοι από τη μείωση των κρατήσεων
Σήμερα | Με σενάριο 1 (*) | Με σενάριο 2 (*) | ||||||
Σύνταξη | Κράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Κράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Κέρδος | Κράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Κέρδος |
1.487 | 45 | 1.356 | 22 | 1.377 | 21 | 9 | 1.390 | 34 |
1.627 | 49 | 1.484 | 24 | 1.506 | 23 | 23 | 1.508 | 25 |
1.681 | 50 | 1.533 | 25 | 1.556 | 24 | 28 | 1.554 | 21 |
1.735 | 104 | 1.533 | 52 | 1.582 | 49 | 37 | 1.596 | 63 |
1.799 | 108 | 1.590 | 54 | 1.641 | 51 | 44 | 1.650 | 60 |
1.843 | 111 | 1.628 | 55 | 1.680 | 52 | 49 | 1.686 | 58 |
1.907 | 114 | 1.685 | 57 | 1.739 | 54 | 56 | 1.740 | 55 |
2.036 | 143 | 1.780 | 71 | 1.847 | 67 | 76 | 1.843 | 62 |
2.123 | 149 | 1.856 | 74 | 1.925 | 70 | 87 | 1.914 | 58 |
2.166 | 152 | 1.893 | 76 | 1.965 | 71 | 92 | 1.949 | 56 |
2.295 | 161 | 2.006 | 80 | 2.082 | 76 | 107 | 2.056 | 50 |
2.306 | 208 | 1.972 | 104 | 2.070 | 98 | 118 | 2.057 | 84 |
2.511 | 226 | 2.148 | 113 | 2.254 | 106 | 144 | 2.224 | 77 |
2.737 | 274 | 2.315 | 137 | 2.444 | 129 | 187 | 2.397 | 81 |
3.060 | 367 | 2.531 | 184 | 2.704 | 173 | 249 | 2.642 | 111 |
(*) Σενάριο 1: Μείωση σημερινών κρατήσεων κατά 50% σε όλη τη σύνταξη πάνω από 1.400 ευρώ.
(*) Σενάριο 2: Μείωση κρατήσεων ανά 300 ευρώ σύνταξης από 1.400 ευρώ και άνω με νέους συντελεστές.
Ειδήσεις σήμερα