Ο «χρυσός» κανόνας είναι να έχουν 25 έτη ασφάλισης ως το 2012 και 35, 36, 37 ή περισσότερα έτη στο όριο ηλικίας που κατοχύρωσαν με την 25ετία.
Για τους ασφαλισμένους από το 1983 ως το 1992, υπάρχει συνδυασμός ετών ασφάλισης και ηλικίας συνταξιοδότησης, καθώς απαιτείται να έχουν 25ετία ως το 2012 και 35, 36 ή 37 έτη μαζί με την ηλικία των 58 ή 59, ώστε να αποφύγουν μεγαλύτερη αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης.
Για παράδειγμα, υπάλληλος με 25ετία το 2011 κατοχύρωσε σύνταξη με αρχικό όριο ηλικίας 58 ετών. Στην ηλικία αυτή θα πρέπει να έχει και 36 χρόνια. Αν συμπληρώνει τα 36 έτη το 2018, αλλά έκλεισε τα 58 το 2016, θα αποχωρήσει στο 60ό έτος, που είναι το νέο όριο ηλικίας που ισχύει το 2018, γιατί τότε θα έχει και τις δύο προϋποθέσεις (36 και 58). Αν έχει τα 36 έτη το 2022, αλλά έκλεισε τα 58 το 2020, θα συνταξιοδοτηθεί στα 62 και θα πρέπει να έχει 40 έτη, γιατί το 2022, που θα έχει και τα 36 έτη και συμπληρωμένα τα 58, λήγει η μεταβατική περίοδος και τα όρια ηλικίας στο Δημόσιο για πλήρη σύνταξη καθορίζονται στα 62 με 40 έτη ή στα 67 με λιγότερα έτη. Στα 62 μπορούν να πάρουν και μειωμένη εφόσον δεν έχουν 40 έτη.
Στο Δημόσιο ισχύουν 12 διατάξεις με τα «παράθυρα» που προλαβαίνουν να αξιοποιήσουν οι ασφαλισμένοι εντός της επόμενης 5ετίας για να πάρουν πλήρη σύνταξη από τα 57,8 ως 62 ετών με 25, 35, 37 και 40 έτη. Πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις ισχύουν για τους γονείς με ανήλικο.
Οι διατάξεις ισχύουν ανάλογα με την ημερομηνία πρόσληψης και προβλέπουν:
Πρόσληψη πριν από το 1983:
1. Με 35 έτη (άνδρες και γυναίκες) από 19/8/2015 και μετά, βγαίνουν με το όριο ηλικίας που ισχύει τη χρονιά που συμπληρώνουν και το 58ο έτος. Για παράδειγμα, με 35ετία μετά τις 19/8/2015 σύνταξη στα 58,6, με 35ετία το 2016 σύνταξη στα 59, με 35ετία το 2017 σύνταξη στα 59,6, με 35ετία το 2018 σύνταξη στα 60, με 35ετία το 2019 σύνταξη στα 60,6, με 35ετία το 2020 σύνταξη στα 61, με 35ετία το 2021 σύνταξη στα 61,6 και με 35ετία το 2022 σύνταξη στα 62, αλλά με 40 έτη συνολικό χρόνο ασφάλισης.
2. Γυναίκες με 25ετία ως το 2010: Βγαίνουν με πλήρη στα 60 και μειωμένη στα 55. Αν η ηλικία των 55 συμπληρώνεται μετά τις 19/8/2015, τότε τα όρια ηλικίας για μειωμένη ανεβαίνουν στα 56,6 από 19/8 μέχρι 31/12/2015, στα 58,9 για όσες κλείνουν τα 55 το 2016, στα 60,2 το 2017, στα 61,6 το 2018 και στα 62 για μειωμένη σύνταξη για όσες κλείσουν το 55ο έτος από το 2019 και μετά. Για πλήρη σύνταξη θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος που αυξάνεται από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, 60ό έτος συμπληρωμένο το 2017, σύνταξη στα 62,8. Με το 60ό έτος το 2018 σύνταξη στα 63,6, με λιγότερα από 35 έτη.
3. Ανδρες με 25ετία ως το 2010: Στα 60 μειωμένη και στα 65 πλήρη, εφόσον μέχρι 18/8/2015 έχουν την απαιτούμενη ηλικία. Αν τα 60 ή 65 συμπληρώνονται από 19/8/2015 και μετά, τότε για τη μειωμένη σύνταξη το όριο ανεβαίνει στα 62 από το 2017, ενώ για την πλήρη τα 65 πάνε σταδιακά στα 67 από το 2022 και μετά.
4. Γυναίκες με ανήλικο παιδί στη 15ετία. Βγαίνουν μόλις συμπληρώσουν 24,6 έτη υπηρεσίας χωρίς όριο ηλικίας. Οι περισσότερες αυτής της κατηγορίας έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα και αποχωρούν οποτεδήποτε.
Πρόσληψη μετά το 1983 με 25ετία ως το 2010
5. Ανδρες και γυναίκες με 25ετία ως το 2010 και συνολικό χρόνο 37 έτη από 19/8/2015 και μετά, έχουν όριο ηλικίας που καθορίζεται από το 55ο έτος. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 37 χρόνια το 2017 θα συνταξιοδοτηθεί στα 57,8. Αν το 2016 ήταν 58, τότε έχει θεμελιωμένο δικαίωμα και αποχωρεί αφού συμπληρώσει τα 37 το 2017. Με 37 έτη το 2019 και συμπληρωμένο το 55ο έτος, το όριο συνταξιοδότησης είναι 59,6 ετών. Το 2020 είναι 60,2 ετών και από το 2022 πάει στα 62.
Συντάξεις: Τι θα γίνει με τα αναδρομικά; - Τα σενάρια που εξετάζει το υπ. Εργασίας [Τα ποσά ανά Ταμείο]
6. Ανδρες και γυναίκες με 25ετία ως το 2010 και συνολικά 35 στην έξοδο: Το όριο συνταξιοδότησης καθορίζεται το έτος που έχουν συμπληρώσει και την ηλικία των 58 και τα 35 χρόνια ασφάλισης. Για παράδειγμα, 35 χρόνια το 2016 και 58 το 2017, σύνταξη στα 59,6. Αν έρθουν πρώτα τα 58 και μετά τα 35, τότε πάλι το όριο καθορίζεται ανάλογα με το έτος που ο ασφαλισμένος έχει αθροιστικά τα 35 και τα 58. Αν, λοιπόν, έχει τα 58 το 2015, αλλά τα 35 έτη το 2018, θα βγει στη σύνταξη στα 60.
7. Μητέρες με ανήλικο τέκνο και 25ετία ως το 2010: Αποχωρούν από τα 55 εφόσον κλείνουν το 50ό έτος από 19/8/ μέχρι 31/12/2015. Με το 50ό έτος συμπληρωμένο το 2016 σύνταξη στα 56,9, για το 2017 σύνταξη στα 58,5, για το 2018 σύνταξη στα 60,2 κ.ο.κ.
Πρόσληψη μετά το 1983 με 25ετία το 2011 και το 2012
8. Με 25ετία το 2011 κατοχυρώνουν το 58ο έτος και χρειάζονται συνολικά 36 έτη στη συνταξιοδότηση. Το όριο ηλικίας αυξάνεται από 19/8/2015. Στα 36 έτη συνυπολογίζονται μέχρι 4 πλασματικά και επιπλέον 1 έτος για ένα παιδί, 2 για το δεύτερο και 2 για το τρίτο και κάθε επόμενο αλλά ο πλασματικός χρόνος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5 έτη. Ασφαλισμένος που κλείνει τα 58 το 2016, αλλά θα έχει τα 36 έτη το 2021, μπορεί να αναγνωρίσει 4 χρόνια από σπουδές, στρατό κ.λπ. συν 1 έτος λόγω παιδιού και έτσι να συμπληρώσει τα 36 το 2016, οπότε συνταξιοδοτείται μόλις γίνει 59 ετών. Ο κάθε μήνας αναγνώρισης με αίτηση μέχρι τέλος του 2016 στοίχιζε 6,67% του μισθού, ενώ για το 2017 θα είναι 10%, γιατί οι ασφαλισμένοι θα καταβάλουν το 6,67% που είναι η εισφορά εργαζομένου και 3,33% που είναι η εισφορά του εργοδότη Δημοσίου. Η εισφορά Δημοσίου ανεβαίνει σταδιακά στο 13,33% ως το 2020.
9. Με 25ετία το 2012 κατοχυρώνουν το 59ο έτος με 37 έτη συνολικά. Το όριο ηλικίας από τις 19/8 και μετά αυξάνεται κατά 4 ή 5 μήνες κάθε χρόνο και καθορίζεται όταν οι ασφαλισμένοι έχουν και τα 59 και τα 37 έτη. Ασφαλισμένος που έχει 34 έτη το 2019 και γίνεται 59 ετών μπορεί να αναγνωρίσει 3 έτη που του δίνει ο νόμος από στρατό, σπουδές, παιδιά, ώστε να συμπληρώσει τα 37 και να κλειδώσει σύνταξη στα 60,11. Αλλιώς, θα έχει τα 37 μετά το 2022 και θα χρειαστεί επιπλέον 3 χρόνια για να πάρει σύνταξη στα 62 με 40 έτη.
10. Με 25ετία το 2011 υπάρχει μειωμένη αλλά και πλήρης σύνταξη για όσους δεν συμπληρώνουν 36 έτη. Το όριο ηλικίας είναι το 56ο έτος για άνδρες και γυναίκες και αυξάνεται για όσους το συμπληρώνουν από 19/8/2015 και μετά. Οι ασφαλισμένοι που έκλεισαν τα 56 ως 31/12/2015 θα πάρουν μειωμένη στα 57,5 ή στα 58,9 αν είναι 56 το 2016, στα 60,2 αν κλείνουν τα 56 το 2017, στα 61,6 αν κλείνουν τα 56 το 2018 και στα 62 από το 2019 και μετά. Για πλήρη σύνταξη με 25ετία το 2011, τα όρια καθορίζονται από τη χρονιά που θα γίνουν 61 ετών. Για παράδειγμα, με 29 χρόνια το 2017 και ηλικία 56 μειωμένη στα 60,2. Πλήρης σύνταξη με το όριο ηλικίας που θα ισχύει όταν συμπληρωθεί το 61ο έτος, δηλαδή στο 67ο έτος, γιατί το 61ο συμπληρώνεται το 2022, που πλέον η έξοδος χωρίς 40 χρόνια είναι στα 67.
11. Με 25ετία το 2012, τα όρια ηλικίας για μειωμένη και πλήρη σύνταξη είναι 58 και 63 ετών αντίστοιχα και αυξάνονται για όσους πιάνουν τις ηλικίες αυτές από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 31 έτη το 2017 και ηλικία 58 ετών μπορεί να πάρει μειωμένη στα 61,5. Εχει όμως εναλλακτική να βγει με πλήρη σύνταξη αναγνωρίζοντας 6 έτη ώστε να συμπληρώσει 37 έτη και να αποχωρήσει με το όριο που ισχύει όταν κλείσει το 59ο έτος, δηλαδή στα 60,6.
12. Γονείς με ανήλικο τέκνο και με 25ετία τα έτη 2011 και 2012. Είχαν όριο ηλικίας για σύνταξη τα 52 και τα 55. Αν πιάνουν τις ηλικίες αυτές από 19/8/2015 μέχρι το 2017, αποχωρούν σε ηλικίες από 55 ως 59,5 ετών. Ενώ όσοι κλείσουν τα 52 ή τα 55 από το 2018 ως το 2022, βγαίνουν στη σύνταξη από 60,2 ως 67 ετών.
Πρόσληψη οποτεδήποτε αλλά με 25ετία μετά το 2013
Στην περίπτωση αυτή τα όρια ηλικίας αυξάνονται για όλους, παλαιούς μέχρι το 1992 και νέους μετά το 1993 ασφαλισμένους. Οι μεν παλαιοί, αν δεν μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη για να έχουν 25ετία πριν από το 2013, θα συνταξιοδοτηθούν αναγκαστικά όπως οι νέοι μετά το 1993, δηλαδή στα 62 για μειωμένη και 67 για πλήρη, εκτός αν έχουν 40 έτη ασφάλισης, οπότε στα 62 παίρνουν πλήρη.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Από το ένθετο «Ασφάλιση και συντάξεις» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου