Η όξυνση των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας – Ε.Ε. και το κλείσιμο του εναέριου χώρου της Ε.Ε. στα ρωσικά αεροσκάφη αναμένεται να έχουν συνέπειες, κατ’ αρχάς στον ελληνικό τουρισμό. Οι περισσότερες αεροπορικές βλέπουν την ύπαρξη ρήγματος στα οικονομικά τους, με πρώτο θύμα τα αεροπορικά εισιτήρια τα οποία παίρνουν την ανιούσα, με την προοπτική επιβολής επίναυλου καυσίμων ειρήσθω εν παρόδω.

Παράλληλα, στην τελευταία έκθεσή του, ο οργανισμός Fitch Ratings ανέφερε ότι ο κλάδος έχει επηρεαστεί αρνητικά από τις πρόσφατες υψηλές τιμές ενέργειας και τις αμοιβαίες κυρώσεις μεταξύ των δυτικών χωρών και της Ρωσίας.

Τα καύσιμα είναι το μεγαλύτερο στοιχείο δαπανών για τις αεροπορικές εταιρίες, καθώς αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου των δαπανών πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία με ένα αυξανόμενο μερίδιο του κόστους καθώς αυξάνονται οι τιμές των καυσίμων.

«Η Τουρκία θα μπορούσε να επωφεληθεί από το να μην κλείσει τον εναέριο χώρο της στις ρωσικές αεροπορικές εταιρίες» σημειώνει ο Fitch. Επισημαίνοντας ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν κλείσει τον εναέριο χώρο τους στις ρωσικές αεροπορικές εταιρίες, τονίζει ότι η Τουρκία είναι από τις λίγες χώρες που επιτρέπουν στις ρωσικές αεροπορικές εταιρίες στον εναέριο χώρο τους, ανέφερε η έκθεση. Ο οίκος αξιολόγησης ανέφερε ότι η εναέρια κυκλοφορία εξακολουθεί να ανακάμπτει από την πανδημία του κορονοϊού, αναμένοντας πλήρη ανάκαμψη στα επίπεδα κίνησης του 2019 έως το 2024. «Οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις, εάν ο αντίκτυπός τους είναι διαρκής, είναι άλλη μία οπισθοδρόμηση που μπορεί να επιβραδύνει την ανάκαμψη», πρόσθεσε.

Αεροδρόμια

Οι απώλειες για τα αεροδρόμια που είχαν πτήσεις από Ρωσία και Ουκρανία, όπως ο Διεθνής Αερολιμένας της Αθήνας, τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της Fraport Greece, δεν θα είναι αμελητέες. Σύμφωνα με στοιχεία, το 2019 η ρωσική αγορά αποτέλεσε τη 18η μεγαλύτερη «δεξαμενή» διεθνών επιβατών του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Το 2019, το αεροδρόμιο της Αθήνας διακίνησε 172.561 επιβάτες από την Ουκρανία και 330.316 επιβάτες από τη Ρωσία (αφίξεις + αναχωρήσεις). Οι αεροπορικές εταιρίες που εξυπηρέτησαν το 2019 την Ουκρανία ήταν η Aegean, η Air Company Jonika, η Ryanair, η Ukraine International Airlines και η Wizz Air. Αντίστοιχα, προς και από τη Ρωσία πετούσαν Aegean, Ellinair και Aeroflot.

Φέτος, οι προκρατήσεις θέσεων έδειχναν αξιοσημείωτη δυναμική, καθώς οι δύο χώρες θα εξυπηρετούνταν, τη θερινή περίοδο, από 6 εταιρίες. Συγκεκριμένα, η Ρωσία από τις Aegean και Aeroflot, με πτήσεις προς Μόσχα, Αγ. Πετρούπολη και Krasnodar, και η Ουκρανία από τις Ukraine International, Aegean, Ryanair, Wizz Air και SkyUp, με πτήσεις προς Κίεβο, Οδησσό και Lviv.

Φορτηγά, πλοία, τρένα

Την ίδια ώρα σοβαροί και βάσιμοι προβληματισμοί εκφράζονται ότι ο αριθμός των επαγγελματιών οδηγών φορτηγών θα μειωθεί ακόμη περισσότερο, μετά τα γεγονότα στην Ουκρανία. Μεγάλες εταιρίες logistics και μεταφορών, που πραγματοποιούν σημαντικό μεταφορικό έργο, απασχολούν Ουκρανούς οδηγούς. Παράγοντες της αγοράς ανησυχούν ότι οι μεταφορές θα πληγούν ακόμη περισσότερο. Οι Ουκρανοί οδηγοί βαρέων οχημάτων που εργάζονται για πολωνικές εταιρίες μεταφορών είναι περίπου 100.000. Τα πολωνικά φορτηγά πραγματοποιούν το 17,5% των μεταφορών στη Γερμανία.

Επιπλέον, πολλοί από τους οδηγούς που εργάζονταν στο εξωτερικό έφυγαν για την Ουκρανία. Αντρες μεταξύ 18 και 60 ετών στρατεύονται στον ουκρανικό στρατό και δεν είναι πλέον διαθέσιμοι να εργαστούν ως οδηγοί φορτηγών.

Οι κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ενωση στη Ρωσία και τη Λευκορωσία θα μειώσουν ακόμη περισσότερο τον αριθμό των διαθέσιμων οδηγών βαρέων οχημάτων στην Ανατολική Ευρώπη. Η κατάσταση στις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα αναμένεται να επιδεινωθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Την ίδια ώρα, καθώς η Ουκρανία είναι σημαντική παραγωγός και εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων, εξάγοντας παραδοσιακά το σιτάρι της με πλοία, λόγω του πολέμου επιδιώκει να μεταφέρει τα προϊόντα με το τρένο.

Ο κρατικός οργανισμός σιδηροδρόμων στην Ουκρανία είναι έτοιμος να οργανώσει εξαγωγές αγροτικών προϊόντων με τρένα επειγόντως, όπως ανακοινώθηκε, μετά τη διακοπή της λειτουργίας των ουκρανικών λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα, εξαιτίας της στρατιωτικής εισβολής της Ρωσίας. Οι εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία καλύπτουν το 11% της παγκόσμιας αγοράς, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών της στο έλαιο από ηλιοτρόπιο αντιστοιχεί σε ποσοστό 55%.