Η έκρηξη των κρουσμάτων ήρθε μέσα στις γιορτές, πάνω που πήγαινε να… ζεσταθεί η αγορά. Και τώρα που ξεκινάει η χειμερινή εκπτωτική περίοδος, αναμένεται να κορυφωθεί η πανδημία – εντός των επόμενων εβδομάδων βάσει των επιστημονικών εκτιμήσεων.

Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδωνις Γεωργιάδης, από την πλευρά του, είναι κατηγορηματικός πως δεν θα υπάρξει lockdown. «Δεν υπάρχει περίπτωση γενικής καραντίνας. Δεν υπάρχει περίπτωση να πούμε στους εμβολιασμένους μείνετε σπίτι σας», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά.
Φορείς της αγοράς, πάντως, μιλώντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην καταναλωτική κίνηση από την εκθετική αύξηση των κρουσμάτων και ενώ τη χριστουγεννιάτικη περίοδο δεν είδαν τα ταμεία τους να γεμίζουν. «Θα ληφθούν πρόσθετα περιοριστικά μέτρα; Θα θορυβηθεί ο κόσμος και θα περιορίσει τις εξόδους του και κατ’ επέκταση τις αγορές του; Θα μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών μας; Θα λάβουμε οικονομική στήριξη από την Πολιτεία;». Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που τους απασχολούν.

Μέτρα-ανάσες
Οπως, μάλιστα, επισήμανε ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), Γιώργος Καρανίκας, σε πρόσφατο άρθρο του στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, υπάρχει μία σειρά από επείγοντα μέτρα-ανάσες, τα οποία καθίστανται αναγκαία όσο η πανδημία εξακολουθεί να πλήττει τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

«Τέτοια είναι η εξάμηνη παράταση αποπληρωμής των επιστρεπτέων προκαταβολών και, ειδικά στο λιανεμπόριο, η στήριξή του με Πρόγραμμα Επανεκκίνησης, που, ως γνωστόν, έχουν ήδη λάβει οι άλλοι πληττόμενοι κλάδοι. Στο φορολογικό πεδίο, χρειάζεται το ταχύτερο κατάργηση παράλογων επιβαρύνσεων, όπως είναι το τέλος επιτηδεύματος και οριστική εξάλειψη για όλους της εισφοράς αλληλεγγύης, αλλά και αποκατάσταση αδικιών με την εφαρμογή του αφορολόγητου ορίου και για τους ελεύθερους επαγγελματίες», σύμφωνα με τον κ. Καρανίκα.

Ο ίδιος εξέφρασε την εκτίμηση πως «τα μέτρα αυτά, μαζί με μία περαιτέρω, λελογισμένη, αύξηση του κατώτατου μισθού θα στηρίξουν το εισόδημα των νοικοκυριών και την εγχώρια κατανάλωση, άρα και τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των θέσεων απασχόλησης. Θα μπορέσουν δε να λειτουργήσουν καλύτερα αν υποστηριχθούν με μεγαλύτερες μειώσεις εργοδοτικών εισφορών».

Οι τζίροι
Μόνο το 2020, το εμπόριο έχασε 10,1 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο κύκλος εργασιών του μειώθηκε σε 112,53 δισ. ευρώ, από 122,64 δισ. ευρώ το 2019 (-8,2%). Σταδιακά, με τα καταστήματα πλήρως ανοιχτά, ο κλάδος άρχισε να ανακάμπτει. Στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2021 ο τζίρος των εμπορικών επιχειρήσεων κινήθηκε αυξητικά, σε σύγκριση με το 2019 (84,02 δισ. ευρώ, έναντι 78,68 δισ. ευρώ).

Την εορταστική περίοδο του 2020, που η αγορά λειτούργησε με τη μέθοδο του click away (παραλαβή προϊόντων εκτός καταστημάτων), είχαν χαθεί περί τα 2 δισ. ευρώ (σύγκριση με το 2019, δηλαδή προ πανδημίας). Χαμηλές πτήσεις εκτιμάται πως έκανε και ο φετινός τζίρος των εορτών, εξαιτίας της «Ομικρον» και των ανατιμήσεων που «φρέναραν» τις αγορές των καταναλωτών.

Για την τρέχουσα εορταστική περίοδο, πάντως, ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ) και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής (ΠΕΣΑ), Βασίλης Κορκίδης, σχολίασε πως «σημαντική “ένεση”, για άλλη μία χρονιά, ήταν τα χρήματα που διοχετεύτηκαν στην οικονομία από τη χορήγηση του χριστουγεννιάτικου Δώρου στον ιδιωτικό τομέα και υπολογίζονται περίπου στα 1,7 δισ. ευρώ».
Σημειώνεται πως το συνολικό κόστος του Δώρου Χριστουγέννων στους εργαζομένους για τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα εκτιμάται στα 2,5 δισ. ευρώ, με τις συνολικές μικτές αποδοχές των ασφαλισμένων μισθωτών να ανέρχονται στα 2 δισ. ευρώ, ενώ οι τελικές καθαρές αποδοχές τους κυμαίνονται στα 1,7 δισ. ευρώ.

«Μικρό καλάθι» για τις χειμερινές εκπτώσεις

Ενώ πριν από την εμφάνιση της «Ομικρον» οι έμποροι… πόνταραν στην άμεση «αναγέννηση» του θεσμού των τακτικών εκπτώσεων, πλέον κρατούν «μικρό καλάθι».

Σημειώνεται πως οι τακτικές, χειμερινές εκπτώσεις ξεκινούν αύριο, Δευτέρα 10 Ιανουαρίου, με διάρκεια μέχρι και την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου. Την πρώτη Κυριακή των εκπτώσεων, δηλαδή στις 16 Ιανουαρίου, τα εμπορικά καταστήματα θα είναι ανοιχτά σε όλη την επικράτεια, με προτεινόμενο ωράριο (από τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος) 11 π.μ. – 8 μ.μ. Ηδη, κάποια καταστήματα, κυρίως μεγάλες αλυσίδες, έχουν ξεκινήσει τις προσφορές από τις πρώτες ημέρες του έτους.

Υπενθυμίζεται πως το 2021 εννέα στις δέκα επιχειρήσεις (91,7%) κατέγραψαν χαμηλότερο τζίρο κατά τις χειμερινές εκπτώσεις, συγκριτικά με τις αντίστοιχες του 2020 (δεν είχε προλάβει τότε να ξεσπάσει η πανδημία στην Ελλάδα), σύμφωνα με σχετική έρευνα της ΕΣΕΕ. Μάλιστα, για σχεδόν τέσσερις στις δέκα η μείωση των πωλήσεων είχε ξεπεράσει το 41%, ενώ μία στις τέσσερις είχε προσδιορίσει την υποχώρηση του τζίρου μεταξύ 31% και 40%. Σωρευτικά, σχεδόν εννέα στις δέκα επιχειρήσεις είχαν παρατηρήσει συρρίκνωση πωλήσεων άνω του 20%.

Οι έμποροι ελπίζουν το 2022 να επέλθει η πολυαναμενόμενη ισχυροποίηση του θεσμού των τακτικών εκπτώσεων. Δεδομένης, μάλιστα, της διαβεβαίωσης που έλαβαν, περί τα μέσα Δεκεμβρίου, από την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για λύση στο ζήτημα των ενδιάμεσων εκπτώσεων εντός των επόμενων μηνών.

Η κατάργηση των ενδιάμεσων εκπτώσεων αποτελεί πάγιο αίτημα των εμπόρων, καθώς -όπως σημειώνουν- έχει διαπιστωθεί ότι δεν φέρνουν έσοδα στα ταμεία των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τους επίσημους εκπροσώπους τους, με την κατάργησή τους θα μπορέσει να ανακτήσει ο θεσμός των τακτικών εκπτώσεων (χειμερινών και θερινών) την αξιοπιστία του, να απολαμβάνουν πραγματικά μειωμένες τιμές οι καταναλωτές και ταυτόχρονα τα καταστήματα να δουν καλύτερες ημέρες.