Οι δανειστές έχουν καταστήσει πλέον σαφές, με μια φωνή, ότι χωρίς την άμεση ψήφιση της μείωσης του αφορολόγητου στα 6.000 ευρώ και της περικοπής της προσωπικής διαφοράς για τις συντάξεις δεν υπάρχει περιθώριο ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης αφού η συμφωνία του ΔΝΤ είναι απαραίτητη. Τα περιθώρια για φοροαπαλλαγές που δίνονται στην Ελλάδα δεν θα πρέπει να αναμένονται πριν από το 2020, αφού θα πρέπει να πιστοποιηθεί από τους θεσμούς η υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2019 και στη συνέχεια να συμφωνηθεί (με βάση την επιστολή Τσακαλώτου τον περασμένο Δεκέμβριο) το πού ακριβώς θα δοθεί το… πλεόνασμα του πλεονάσματος.

Στο μεταξύ, μακροοικονομικά, η οριστική αναβολή της λύσης για το χρέος για το 2018, που έχουν συμφωνήσει Μέρκελ–Λαγκάρντ, θέτει υπό αίρεση την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και στη συνέχεια την έξοδο στις αγορές και φέρνει πιο κοντά ένα τέταρτο Μνημόνιο. Πιο σημαντική θα είναι η επίπτωση στην πραγματική οικονομία από τα νέα μέτρα λιτότητας. Με δεδομένο ότι η εφαρμογή τους δεν θα είναι προληπτική αλλά υποχρεωτική αναμένεται η απόλυτη φτωχοποίηση των χαμηλών και πολύ χαμηλών εισοδημάτων. Το μεγάλο σοκ θα περάσουν οι συνταξιούχοι των 700-800 ευρώ, οι οποίοι θα πληρώσουν και μεγαλύτερο φόρο λόγω χαμηλότερου αφορολόγητου και θα δουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται λόγω της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις τους.

Οι βαριές συνέπειες της καθυστέρησης

Ολα αυτά τα γνωρίζουν καλά το Μέγαρο Μαξίμου και η διαπραγματευτική ομάδα, η οποία, αφού καθυστέρησε υπερβολικά να κλείσει τη δεύτερη αξιολόγηση, κωλυσιεργώντας ακόμη και στα εύκολα (όπως τον εξωδικαστικό μηχανισμό για τις επιχειρήσεις), εισπράττει τώρα τις συνέπειες.

Μόλις οριστικοποιηθεί η πρόταση των δανειστών σε όλα τα θέματα (μέτρα, πλεονάσματα, χρέος) θα παρουσιαστεί στην ελληνική πλευρά επισήμως. Αν αυτό δεν γίνει στο αυριανό Eurogroup, θα γίνει σίγουρα τις επόμενες μέρες. Από εκεί και πέρα αν η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο για βελτίωση της συμφωνίας στα όρια του ανεκτού και δεν επικρατήσουν φωνές που θα θελήσουν να στήσουν ξανά κάλπες είτε με τη μορφή ενός ακόμη δημοψηφίσματος είτε με τη μορφή των εθνικών εκλογών, οι λύσεις είναι δύο: η καθυστέρηση της διαπραγμάτευσης και η οριστική ρήξη.

Κίνδυνος να κλείσει η στρόφιγγα περιμένοντας τον Σουλτς

Η καθυστέρηση της διαπραγμάτευσης θα έχει ως στόχο να υπάρξουν ευνοϊκότερες πολιτικές συνθήκες που θα φέρουν και μια καλύτερη συμφωνία. Παρά τη θέση του πλέον άμεσου συνομιλητή των θεσμών, του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Γιώργου Χουλιαράκη, ότι «καλύτερα μια λιγότερο καλή συμφωνία σήμερα παρά μια καλή συμφωνία αργότερα», στον κυβερνητικό συνασπισμό υπάρχουν και άλλες φωνές. Μιλούν για επικράτηση του Μάρτιν Σουλτς στη Γερμανία, που θα σημάνει την αποκαθήλωση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών και τελικά ευνοϊκότερες εξελίξεις για το ελληνικό θέμα. Ακόμη και αν το σενάριο αυτό εκπληρωθεί στο ακέραιο, θα πρέπει να περιμένουν μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου. Η σημερινή γερμανική κυβέρνηση θέλει να κλείσει το ελληνικό θέμα μέχρι και τις κρίσιμες εκλογές στο κρατίδιο της Ρηνανίας-Βεστφαλίας τον Μάιο. Αν καταλάβει ότι η Ελλάδα δεν θέλει να συμφωνήσει, περιμένοντας να γίνει η πολιτειακή ανατροπή στη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, απλώς θα κάνει αυτό που έχει υποσχεθεί. Θα παγώσει τελείως τις συνομιλίες και τη χρηματοδότηση, φτάνοντας ξανά την Ελλάδα εκεί που έφτασε το καλοκαίρι του 2015.

Το ΔΝΤ, το οποίο θα έχει μείνει μετέωρο σε όλη αυτή την ιστορία, θα συνεχίσει τη σκληρή κριτική προς τη χώρα μας, επιτείνοντας το αρνητικό κλίμα που θα υπάρχει ήδη και καθιστώντας όποια προσπάθεια για έξοδο από την κρίση αδύνατη. Μετά την αλλαγή των κυβερνήσεων σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία, αν έχουμε αποφύγει την πτώχευση, οι συνομιλίες μπορεί να ξεκινήσουν και πάλι με θέμα την Ελλάδα, είτε για ένα νέο πρόγραμμα είτε για τη συντεταγμένη έξοδο από το κοινό νόμισμα.

«Σύνδρομο Βαρουφάκη» με ρήξη και χρεοκοπία

Η ρήξη είναι ένα ενδεχόμενο που δεν συζητά κανείς προς το παρόν. Κανείς δεν ξέρει όμως τι θα γίνει με την παρέμβαση του ΔΝΤ, που μέχρι τώρα έχει εξαφανίσει όλα τα εναλλακτικά -πιο ευνοϊκά- σενάρια για την Ελλάδα, τα οποία είχαν κοινό παρονομαστή τη λήψη νέων μέτρων. Μέχρι στιγμής έχει επιβάλει τη δική του ατζέντα για τα μέτρα, αλλά αυτό μπορεί να προχωρήσει και σε επιμέρους μεταρρυθμίσεις (εργασιακά, δημόσιος τομέας) για τις οποίες επιμένει ότι έγιναν μισά βήματα από την ελληνική πλευρά. Την ευκαιρία αυτή θα έχει διαπραγματευόμενο το δικό του πρόγραμμα με την Ελλάδα, στο οποίο, όπως είναι φυσικό, θα επιβάλει τους όρους του. Τότε κάποιοι μπορεί να σκεφτούν τη ρήξη. Σε αυτή την περίπτωση θα στρέψουμε για άλλη μια φορά τους πάντες εναντίον μας, με εντελώς απρόβλεπτες συνέπειες και για την οικονομία, που νομοτελειακά θα φτάσει σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία, αλλά και για την παραμονή μας στην ευρωζώνη.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής