Τα… χάμπουργκερ, οι πίτσες και οι τηγανητές πατάτες δεν είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στον νου, η αλήθεια όμως είναι ότι τα γρήγορα γεύματα όπως τα παραπάνω μπορούν να φανερώσουν αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά των ανθρώπων και να λύσουν τα χέρια των ειδικών. Αν κάποιος γνωρίζει λοιπόν την τιμή της πίτσας στη Ν. Υόρκη ή το κόστος ενός Big Mac στη Βηρυτό μπορεί να ενημερώσει με ακρίβεια τους παράγοντες της αγοράς πώς γυρίζουν τα γρανάζια του κόσμου, σημειώνει το BBC σε ένα πρωτότυπο όσο και χρηστικό αφιέρωμα στην επονομαζόμενη «οικονομία του φαστ-φουντ». Ας δούμε λοιπόν τι άλλο μπορούν να προσφέρουν τα ταχυ-φαγεία, εκτός από ένα γρήγορο και νόστιμο γεύμα πλούσιο σε θερμίδες και λιπαρά.

Τhe Pizza Principle

Το 1980, ένας Νεοϋορκέζος ονόματι Ερικ Μπραμ παρατήρησε ότι ένα κομμάτι πίτσα είχε την ίδια τιμή με το εισιτήριο του μετρό και η ισοτιμία αυτή -όπως φάνηκε- παρέμεινε ίδια επί 20 περίπου χρόνια. Αποφάσισε να ονομάσει αυτό το φαινόμενο «Θεμελιώδης Αρχή της Πίτσας» (Τhe Pizza Principle) με τους αναλυτές να επιβεβαιώνουν μέσα στα επόμενα χρόνια πως όταν ανεβαίνει το κόστος της πίτσας, τα ναύλα σχεδόν πάντα ακολουθούν. Το 2014 ο επιστήμονας δεδομένων Τζάρεντ Λάντερ διερεύνησε την αρχή και διαπίστωσε ότι παραμένει σε ισχύ. Γιατί συμβαίνει αυτό; Κανείς δεν ξέρει.

Δείκτες Big Mac και KFC

Πόσο θα κόστιζε ένα Big Mac στη Λίμα; Ή στο Αμπού Ντάμπι; Οι απαντήσεις μπορεί να αποκαλύψουν πολλά για την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (PPP) – αν οι συναλλαγματικές ισοτιμίες σημαίνουν ότι ένα προϊόν κοστίζει το ίδιο σε διαφορετικές χώρες. Το 1986 ο Economist πρώτος παρουσίασε ένα εργαλείο για να κάνει αυτή τη θεωρία πιο «εύπεπτη», επιτρέποντας τη σύγκριση διαφόρων νομισμάτων βάσης με άλλα σε ολόκληρο τον κόσμο. Οπως έγραψε πρόσφατα «ένα Big Mac κοστίζει σήμερα 5 δολάρια και κάτι στην Αμερική, αλλά μόλις 10,75 λίρες (2,75 δολάρια) στην Τουρκία, πράγμα που σημαίνει ότι η λίρα είναι υποτιμημένη. Τα εστιατόρια McDonald’s δεν είναι τόσο συχνά στην Αφρική, γι’ αυτό η εταιρεία έρευνας αγοράς Sagaci Research εφηύρε τον συμπληρωματικό «δείκτη KFC» για να αναλύσει την PPP… και στη Μαύρη Ηπειρο.

Μπάρες Μars

Το 1932, ένα εργοστάσιο στο Σλάου της Αγγλίας παρήγαγε την πρώτη σοκολατένια μπάρα Mars στον κόσμο. Πενήντα χρόνια αργότερα, ο αρθρογράφος των «Financial Times» Νίκο Κόλτσεστερ επεσήμανε ότι η τιμή της «λιχουδιάς» στη Βρετανία ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τη δύναμη της στερλίνας. Υπολογίζοντας το κόστος των πραγμάτων σε… Μars, o Κόλτσεστερ διαπίστωσε ότι οι μισθοί είχαν βελτιωθεί ελαφρώς τα τελευταία 40 χρόνια. Την ίδια στιγμή τα εισιτήρια τρένων έγιναν φθηνότερα, αλλά τα πιάτα με ψητό μοσχάρι στις παμπ αυξήθηκαν κατά 60% τουλάχιστον.

NΑΤΑΣΑ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

[email protected]

Διαβάστε περισσότερα στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου