Η αποδοχή από το ΔΝΤ του μακροχρόνιου κόφτη και των προληπτικών μέτρων είναι η μόνη λύση για να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση πριν από την επίσημη έναρξη των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων σε Ολλανδία και Γαλλία, αν θέλει η Ελλάδα να αποφύγει ένα τέταρτο -γερμανικής έμπνευσης- Μνημόνιο, με άγνωστο παρόν και μέλλον.

Προς το παρόν, τέτοια συμφωνία δεν φαίνεται στο μέλλον. Η Γερμανία μένει σταθερή στη θέση της να μη θέλει να συζητήσει για συνολική λύση του ελληνικού χρέους. Μάλιστα, άσκησε την επιρροή της ώστε σε κάθε κοινή θέση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης η συνολική λύση να παραπέμπεται για το 2018. Οι Γερμανοί αρνούνται κατηγορηματικά να δεχθούν μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018, ενώ δείχνουν την Ελλάδα ως υπεύθυνο για τη μη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.

Την ίδια ώρα το φερέφωνο του Γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, η γερμανική εφημερίδα «Bild», επαναλαμβάνει το ενδεχόμενο του τέταρτου Μνημονίου χωρίς το ΔΝΤ, το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από το γερμανικό κοινοβούλιο. Μάλιστα, τονίζει ότι το ενδεχόμενο μη συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα ενισχύσει και το γεγονός ότι η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης δεν θέλει να δώσει από τώρα συνολική λύση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους

Οπως αναφέρει η εφημερίδα, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται για ψηφοφορία στην Κάτω Βουλή, στην περίπτωση που το ΔΝΤ αρνηθεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα, καθώς ο Σόιμπλε είχε υποσχεθεί πως το πακέτο διάσωσης αλλά και οι επιμέρους δόσεις του δανείου θα εγκρίνονται μόνο αν συμμετέχει το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα.

Πηγή της ευρωζώνης τόνιζε χθες ότι ανάλογο πρόβλημα υπάρχει και με την Ολλανδία. Συγκριμένα, η σημερινή ολλανδική κυβέρνηση έχει διαμηνύσει σε όλα τα επίπεδα, (υπουργικό και ηγετών) ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί πάση θυσία η ολοκλήρωση της αξιολόγησης με συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Εάν αυτό δεν καταστεί δυνατόν τον Φεβρουάριο, τότε θα πρέπει να «παγώσει» η αξιολόγηση μέχρι τις εκλογές της 15ης Μαρτίου στην Ολλανδία, αλλά και την περίοδο που θα απαιτηθεί για το σχηματισμό της κυβέρνησης συνασπισμού που θα ακολουθήσει.

Στην Ολλανδία οι δημοσκοπήσεις φέρουν στη δεύτερη θέση το κόμμα του λαϊκιστή, Γκέερτ Βίλντερς, σκληρού πολέμιου των ελληνικών διασώσεων, μετά τους φιλελεύθερους του πρωθυπουργού, Μαρκ Ρούτε, ενώ κανένα από τα συμβατικά κόμματα δεν θέλει λίγο πριν από τις εκλογές συζητήσεις για το ελληνικό πρόγραμμα.

Από την άλλη πλευρά, το ΔΝΤ έχει θέσει τα αιτήματά του και δεν μπορεί να περιοριστεί σε λύσεις του τύπου δημοσιονομικού κόφτη, όπως προκρίνουν οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ως μέση λύση για την ικανοποίηση όλων των πλευρών. Το Ταμείο διά του εκπροσώπου του έχει ξεκαθαρίσει σε κάθε ευκαιρία ότι το σημερινό πρόγραμμα δεν διασφαλίζει πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018, για να συμμετάσχει ζητάει είτε γενναιότερη ελάφρυνση του χρέους είτε μείωση των πλεονασμάτων κάτω του 3,5% είτε τη λήψη μέτρων από την κυβέρνηση θέτοντας ως προϋπόθεση την άμεση νομοθέτησή τους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παίζει το ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ των δανειστών και της Ελλάδας, με προσδοκία να βρεθεί μια μίνιμουμ συμφωνία μέχρι και το Eurogroup της ερχόμενης Πέμπτης. Σύμφωνα με πηγή της ευρωζώνης στη βελγική πρωτεύουσα, η συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα είναι μονόδρομος, εάν θέλουμε να μιλάμε για έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Μάλιστα, ο διεθνής οργανισμός που βρίσκεται από θέση ισχύος απειλεί ότι εάν δεν συμμετάσχει πλήρως στο πρόγραμμα θα φύγει, δεν θέλει να συνεχίσει με το σημερινό ρόλο του συμβούλου.

Αυτόματα, λοιπόν, προκύπτει το συμπέρασμα ότι εάν δεν κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ μέσα στον Φεβρουάριο, το ελληνικό ζήτημα θα μπει στο «ψυγείο» μέχρι τα μέσα του φθινοπώρου. Οπως τόνιζε η πηγή της ευρωζώνης, ένα νέο πρόγραμμα στο πλαίσιο του ΕΜΣ θα μπορούσε να εγκριθεί περί τα τέλη του χρόνου, εάν ληφθούν υπόψη οι εκλογικές αναμετρήσεις και το «πάγωμα» των συζητήσεων.

Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η κυβέρνηση θα ζούσε ώρες αγωνίας ανάλογες με αυτές του καλοκαιριού του 2015: Μόνο για τον Ιούλιο έχει συσσωρευμένες υποχρεώσεις ύψους 6,3 δισ. ευρώ. Χωρίς τη δόση των 6,1 δισ. ευρώ που αναμένει μετά το τέλος της δεύτερης αξιολόγησης, δεν θα υπάρχουν χρήματα για την κάλυψη των υποχρεώσεων και κατά συνέπεια αν δεν βρεθεί κάποια λύση, θα βρεθεί αντιμέτωπη για άλλη μία φορά μπροστά στο ενδεχόμενο της χρεοκοπίας. Παράλληλα, όλα όσα θα ακολουθούσαν τη δεύτερη αξιολόγηση, δηλαδή η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων αναβάλλονται επ’ αόριστον. Βεβαίως, με το ενδεχόμενο ενός τέταρτου Μνημονίου είναι πολύ πιθανό και η σχεδιαζόμενη έξοδος στις αγορές που τοποθετείται για τα μέσα του επόμενου χρόνου να μείνει «όνειρο θερινής νυκτός».

Τα παραπάνω διαμορφώνουν το σημερινό αδιέξοδο για το ελληνικό πρόγραμμα, ενώ στις Βρυξέλλες επισημαίνουν σε καθημερινή βάση πλέον ότι για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης απαιτείται πολιτική βούληση από όλες τις πλευρές, η οποία προς το παρόν δεν υπάρχει.

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ – ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου