Γράφει ο Χάρης Αποστολόπουλος

Το EThe Magazine του ΕleftherosTypos.gr, αναλύει εκτενώς τους λόγους που οδήγησαν την αγορά αυτοκινήτου στην κατάσταση αυτή, καθώς επίσης συγκεντρώνει όλες τις νέες αλλαγές και αυξήσεις στα τέλη ταξινόμησης και τα καύσιμα.

Είναι γεγονός πως η πρωτοφανής οικονομική κρίση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, από κοινού με την εξαντλητική φορολόγηση του αυτοκινήτου και τη συνεχιζόμενη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών -μέσω της εφαρμογής των Μνημονίων- έχουν φέρει την αγορά αυτοκινήτων σε πολύ δεινή θέση.

Η δυναμική της αγοράς αυτοκινήτου στην Ελλάδα

Κι όλα αυτά σε έναν τομέα που αποτελεί μια ευρεία και σημαντική οικονομική δραστηριότητα, η οποία με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αντιπροσωπεύει το 2,9% του ΑΕΠ με την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του κλάδου να ανέρχεται σε περίπου € 5,4 δισ. Στο σημείο αυτό μάλιστα, αξίζει να αναφέρουμε πως τα έσοδα ετών από το Τέλος Ταξινόμησης και το ΦΠΑ των καινούργιων αυτοκινήτων καθώς και τα έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας αντιπροσωπεύουν το 1,1% των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού, ενώ αν συνυπολογιστεί η φορολογία των καυσίμων, η συνεισφορά στα τακτικά έσοδα ανέρχεται στο 4,7%.

Ο συνολικός δε αριθμός των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη διάθεση και συντήρηση όλων των τύπων οχημάτων, προσεγγίζει σύμφωνα με τον ΣΕΑΑ (Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων) τις 40.000, ενώ περισσότεροι από 73.000 εργαζόμενοι απασχολούνται σε αυτές.

ΕΦΚ, ΦΠΑ και τεκμήρια «βυθίζουν» τον κλάδο

Ωστόσο, η πρωτοφανής κάμψη που βιώνει ο κλάδος του αυτοκινήτου δεν οφείλεται αποκλειστικά στην οικονομική κρίση, αλλά σε σημαντικό βαθμό και στην εκτεταμένη φορολόγηση που υπέστη η αγορά του αυτοκινήτου, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμα φορά ότι η αύξηση της φορολογίας οδηγεί σε άμεση κάμψη των πωλήσεων και άρα σε σημαντικότατη υστέρηση στα σχετιζόμενα κρατικά έσοδα.

Οι επαναλαμβανόμενες αυξήσεις του ΕΦΚ καυσίμων, η επιβολή υψηλότατων τεκμηρίων (υπερπολλαπλάσιων του πραγματικού κόστους χρήσης) και ο φόρος πολυτελείας, ήταν λογικό να προκαλέσουν κλυδωνισμούς στην ήδη δοκιμαζόμενη αγορά αυτοκινήτου στην Ελλάδα. Αυτά τα μέτρα δεν έχουν αποδώσει στο ελάχιστο, ενώ αντίθετα έχουν «καταργήσει» τις πωλήσεις ακόμη και των μεσαίων αυτοκινήτων, που αποδίδουν σημαντικά σε καταβολή φόρων, τόσο στην αγορά όσο και στη χρήση.

Στην ασταθή κινητικότητα της αγοράς αυτοκινήτου, καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η αλλαγή στα τέλη ταξινόμησης που πλέον υπολογίζονται όχι μόνο με βάση την προ φόρων τιμή λιανικής, αλλά και με βάση τους ρύπους, διαφοροποιώντας άρδην την ισχύουσα κατάσταση. Με τη νέα ρύθμιση, επιβαρύνονται σημαντικά αφενός  τα αυτοκίνητα αξίας άνω των 15.000 ευρώ κι αφετέρου εκείνα των οποίων οι εκπομπές ρύπων είναι μεγάλες. Αξίζει βέβαια να αναφέρουμε, ότι τα αυτοκίνητα μικρότερου κυβισμού με χαμηλούς ρύπους, ευνοούνται και γίνονται περισσότερο ελκυστικά.

Οι συντελεστές τελών ταξινόμησης στην τιμή λιανικής:

-4% για αυτοκίνητο ως 14.000 ευρώ

-8% για αυτοκίνητο από 14.001 ως 17.000 ευρώ

-16% για αυτοκίνητο από 17.001 ως 20.000 ευρώ

-24% για αυτοκίνητο από 20.001 ως 25.000 ευρώ

-32% για αυτοκίνητα από 25.001 και άνω

Οι συντελεστές τελών ταξινόμησης βάσει ρύπων:

-Μείωση 5% για εκπομπές CO2 ως 100 γρ.

-Καμία αλλαγή για εκπομπές από 101 ως 120 γρ CO2

-Αύξηση 10% για εκπομπές CO2 από 121 ως 140 γρ.

-Αύξηση 20% για εκπομπές CO2 απο 141 ως 160 γρ.

-Αύξηση 30% για εκπομπές CO2 από 161 ως 180 γρ.

-Αύξηση 40% για εκπομπές CO2 από 181 ως 200 γρ.

-Αύξηση 60% για εκπομπές CO2 από 201 ως 250 γρ. )

Επιπλέον, η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, ήταν λογικό κι επόμενο να φέρει πληθώρα αυξήσεων σε ουκ ολίγα αγαθά αλλά και υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων είναι και τα καύσιμα, στα οποία όμως θα αυξηθεί κι άλλο, ο ήδη υπέρογκος Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης.

Πιο αναλυτικά, ο ΕΦΚ στη βενζίνη, αυξάνεται από την 1η Ιανουαρίου 2017 στα 700 ευρώ το χιλιόλιτρο, έναντι των 670 ευρώ το χιλιόλιτρο που είναι η ισχύουσα τιμή, κάτι που συνεπάγεται αύξηση της τιμής κατά τρία λεπτά στο λίτρο. Ενδεικτικά, να αναφέρουμε ότι στα 10 ευρώ για βενζίνη, σχεδόν τα 6, είναι φόροι και δασμοί και μόλις στα 4 ανέρχεται η αξία του καυσίμου. Ακόμα μεγαλύτερη αύξηση του ΕΦΚ όμως θα γίνει στο ντίζελ κίνησης, που θα φτάσει τα 410 ευρώ το χιλιόλιτρο από 330 ευρώ που είναι σήμερα. Σε συνδυασμό και με την αύξηση του Φ.Π.Α. η άνοδος τις τιμής ανά λίτρο θα κυμανθεί μεταξύ 8-10 λεπτών.

Παράλληλα, αύξηση θα υπάρξει και στον συντελεστή στο υγραέριο, που ανεβαίνει από τα 330 στα 430 ευρώ/χιλιόγραμμα.

Όσον αφορά το πετρέλαιο κίνησης, αυτό, από τις 15 Οκτωβρίου σκαρφάλωσε στα 1,089 €/L κατά μέσο όρο,  σημειώνοντας δηλαδή αύξηση κατά 4 λεπτά ανά λίτρο.

Σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις που αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του Πρατηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, οι μέσες τιμές λιανικής πώλησης καυσίμων για όλη την Ελλάδα είναι οι εξής παρακάτω:

Μάλιστα, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η συνολική φορολογία αγοράς (Τέλος Ταξινόμησης, Φόρος Πολυτελείας και ΦΠΑ) ενδέχεται να φτάσει ακόμη και το 113% της εργοστασιακής τιμής των αυτοκινήτων.

Ας μιλήσουμε με νούμερα

Αν και η φετινή χρονιά, συγκρινόμενη με την περσινή «ελεύθερη πτώση της αγοράς» αυτοκινήτου δεν είναι τόσο κακή  (+9,6%), αν συγκριθεί με το μ.ο. της δεκαετίας που διανύουμε (-69%) ή τη δεκαετία 2000-09 (-72%), κρίνεται απογοητευτική. Βέβαια, στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η φαινομενική άνοδος σε σχέση με πέρσι, είναι σε μεγάλο βαθμό… πλασματική, καθώς οφείλεται κατά κύριο λόγο στις πωλήσεις μεταχειρισμένων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας που επεξεργάστηκε ο ΣΕΑΑ, τον Σεπτέμβριο 2016 κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά 9.044 αυτοκίνητα (καινούργια ή µεταχειρισµένα εξωτερικού) έναντι 8.249 που κυκλοφόρησαν τον αντίστοιχο µήνα του 2015, παρουσιάζοντας αύξηση 9,6%. Τα καινούργια αυτοκίνητα που κυκλοφόρησαν τον Σεπτέµβριο εφέτος ανέρχονται σε 5.014 έναντι 5.509 που κυκλοφόρησαν τον αντίστοιχο µήνα του 2015, παρουσιάζοντας µείωση 9%.

Την περίοδο Ιανουαρίου- Σεπτεµβρίου 2016 κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά 101.296 αυτοκίνητα (καινούργια ή µεταχειρισµένα εξωτερικού) έναντι 89.891 που κυκλοφόρησαν την αντίστοιχη περίοδο του 2015, παρουσιάζοντας αύξηση 12,7%. Τα καινούργια αυτοκίνητα που κυκλοφόρησαν την περίοδο Ιανουαρίου- Σεπτεµβρίου 2016 ανέρχονται σε 67.778 έναντι 62.236 που κυκλοφόρησαν την αντίστοιχη περίοδο του 2015, παρουσιάζοντας αύξηση 8,9%.

Στο σύνολο των πωλήσεων από την αρχή της χρονιάς η Toyota παραμένει στην πρώτη θέση με 7.634 αυτοκίνητα και μερίδιο αγοράς 12,1%. Ακολουθεί η Nissan με 6.503 και μερίδιο 10,3%, ενώ το… βάθρο συμπληρώνει η Opel με 5.391 ταξινομήσεις με μερίδιο 8,5%. Έπονται οι VW (5.285), Peugeot (4.869), Fiat (3.931), Suzuki (3.437), Mercedes (3.231), BMW (3.055) και Citroen (2.945).

Οι 10 πρώτες εταιρείες το 2016:

Τα 10 πρώτα μοντέλα το 2016:

Πάντως, η γενική θέση του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων είναι ότι η χώρα κατακλύζεται από εισαγωγές μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μεγάλης ηλικίας (περίπου το 60% αυτών είναι δεκαετίας ή παλαιότερα) και αμφίβολου ιστορικού, τα οποία αποτελούν σοβαρότατη πηγή ρύπανσης, εκπέμποντας πολλαπλάσιες ποσότητες σωματιδίων, οξειδίων του αζώτου κλπ. Άρα, οι αντιπρόσωποι καινούργιων αυτοκινήτων δεν επιθυμούν οποιαδήποτε διευκόλυνση (ως προς τα τέλη) στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα, καθώς, μειώνουν έτι περαιτέρω τις δικές τους πωλήσεις -πρόκειται, δε, για μια αγορά που δεν ελέγχεται από τους ίδιους, αλλά, από τους ελεύθερους εμπόρους.

Στην «γκιλοτίνα» και τα αυτοκίνητα με leasing

Τα εταιρικά αυτοκίνητα με χρονομίσθωση, το γνωστό σε όλους μας leasing, είναι ένας ιδιαίτερα δημοφιλής τρόπος ενοικίασης αυτοκινήτου, ειδικά για τις εταιρίες, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 60% όλων των ταξινομήσεων καινούριων αυτοκινήτων. Με το πολυνομοσχέδιο λοιπόν που ψηφίστηκε από το ελληνικό κοινοβούλιο στις 22 Μαΐου, μια ακόμα «πυρηνική βόμβα» έκανε την εμφάνισή της στον τομέα της αγοράς αυτοκινήτου.

Όπως αναφέρεται στο περίφημο άρθρο 44, ο φόρος στο leasing, θα αυξηθεί κατά 167% και από το 30% που ισχύει σήμερα θα εκτοξευθεί στο 80%! Αναμφίβολα, πρόκειται για ένα ακόμα πολύ ισχυρό πλήγμα σε μια ήδη πολύπαθη αγορά που θα οδηγήσει  σε σημαντική μείωση των νέων ταξινομήσεων, με ό,τι αρνητικές συνέπειες θα έχει για την οικονομία της χώρας.

Τι αναφέρεται στο άρθρο 44, παράγραφος 1 του πολυνομοσχεδίου:

«Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού αυξάνεται, για τα εισοδήματα που αποκτώνται από το φορολογικό έτος 2016 και επόμενα, ο τρόπος υπολογισμού της αγοραίας αξίας της παραχώρησης οχήματος από φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα προς εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, από ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) σε ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) του κόστους του οχήματος που εγγράφεται ως δαπάνη στα βιβλία του εργοδότη, ανάλογα με το εάν αποτελεί πάγιο στοιχείο της επιχείρησης ή αντικείμενο μίσθωσης».