Μάλιστα το «μικτό» υπερπλεόνασμα για το ίδιο διάστημα έφτασε 13,5 δισ. ευρώ αλλά τα 2,1 δισ. μοιράστηκαν την τριετία 2016 -2018 ως ένα εφάπαξ κοινωνικό μέρισμα σε οικονομικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες χωρίς να φέρνει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα στην οικονομική τους κατάσταση.

Το 2018

Με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χθες από την ΕΛΣΤΑΤ, σε όρους κοινών δημοσιονομικών κανόνων (ESA 2010) το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2018 έφτασε το 4,4% του ΑΕΠ, που αντιστοιχεί σε 8,149 δισ. ευρώ, υψηλότερο κατά 576 εκατ. ευρώ έναντι της πρόβλεψης του προϋπολογισμού για πρωτογενές πλεόνασμα 4,1% του ΑΕΠ (7,573 δισ. ευρώ).

Σε όρους ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας στο οποίο καταγράφονται διαφορετικά τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις, τα έσοδα από τα ομόλογα (ANFA SNP’s) αλλά και η ενίσχυση των τραπεζών μέσω του ΤΧΣ, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 4,29% του ΑΕΠ (8,08 δισ. ευρώ) έναντι στόχου για 3,5% (6,497 δισ. ευρώ) και 3,98% του ΑΕΠ (7,38 δισ. ευρώ) που είχε ως πρόβλεψη ο προϋπολογισμός του 2019. Συνεπώς μόνο για το 2018 το υπερπλεόνασμα έφτασε τα 1,496 δισ. ευρώ από 885 εκατ. ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός.

Η επίτευξη αυτού του αποτελέσματος για το 2018 εκτός από την φορολογία που αυξήθηκε κατά 0,15% (χωρίς να υπάρχουν νέα φορολογικά μέτρα), σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ είχαμε και την περικοπή κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ του ΠΔΕ (περικοπή η οποία αυξήθηκε στα 550 εκατ. ευρώ το 2019) και την καθυστέρηση απονομής πολλών χιλιάδων συντάξεων.

Στο περίπου 1,5 δισ. ευρώ του για το 2018 θα πρέπει να προστεθούν τα 4,288 δισ. ευρώ που ήταν το υπερπλεόνασμα του 2017 και τα 5,683 δισ. ευρώ του 2016 (όταν εξαπολύθηκε ο κύριος όγκος της φοροκαταιγίδας των 4,5 δις ευρώ και ο νόμος Κατρούγκαλου) για να συμπληρωθεί το σύνολο των 11,4 δισ. ευρώ για την τριετία.

Χρέος

Εκτός από τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, η Ελλάδα είναι με μεγάλη διαφορά το κράτος μέλος με το υψηλότερο λόγο χρέους προς το ΑΕΠ.

Με βάση τα συνολικά στοιχεία της Eurostat για κράτη μέλη της Ε.Ε., το ελληνικό δημόσιο χρέος το 2018 «εκτινάχθηκε» στο 181,1% του ΑΕΠ από 176,2% το 2017, εξέλιξη που οφείλεται στο δημοσιονομικό μαξιλάρι, που έλαβε η χώρα με την έξοδο από το πρόγραμμα, προκειμένου να βγει με ασφάλεια στις αγορές. Σε απόλυτους αριθμούς ανήλθε 334,573 δισ. ευρώ από 317,485 το 2017. Στο χρέος, η Ελλάδα καταγράφει μακράν τη χειρότερη επίδοση όχι μόνο στην Ευρωζώνη, αλλά και στο σύνολο της Ε.Ε. Ακολουθούν η Ιταλία με 132,2% και η Πορτογαλία με 121,5% του ΑΕΠ. Παρά την εκτίναξη του χρέους για συγκυριακούς λόγους το 2018 η Ελλάδα ήταν η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος και το 2017 αφού στο τέλος του προπερασμένου χρόνου έφτανε το 174,6% του ΑΕΠ.

Αναφορικά με το χρέος, ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη ήταν 85,1% έναντι 87,1% του ΑΕΠ το 2017. Σε απόλυτους αριθμούς το ψηλότερο χρέος κατέγραψαν πέρυσι η Ιταλία (2,321 τρισ. ευρώ). Η Γαλλία (2,315 τρισ. ευρώ) και η Γερμανία (2,063 τρισ. ευρώ).

Γενική κυβέρνηση

Βοηθούμενη από το πρωτογενές πλεόνασμα, η Ελλάδα εμφάνισε και δημοσιονομικό πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης (που περιλαμβάνει και τις δαπάνες των τόκων) της τάξης του 1,1% του ΑΕΠ ή 1,991 δισ. ευρώ, ενώ το 2017 το πλεόνασμα ήταν 1,317 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ.

Αναφορικά με το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης τις καλύτερες επιδόσεις στην ευρωζώνη κατέγραψαν το Λουξεμβούργο (2,4% του ΑΕΠ), η Μάλτα (2,0%) και η Γερμανία (1,7%). Οι χειρότερες επιδόσεις, δηλαδή το μεγαλύτερο έλλειμμα σημειώθηκαν στην Κύπρο (-4,8%), στην Ισπανία (-2,5%) και στη Γαλλία (-2,5%).
Στον μέσο όρο της Ευρωζώνης το δημόσιο έλλειμμα κυμάνθηκε στο -0,5% (-1,0% το 2017). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2015 το μέσο δημόσιο έλλειμμα στο σύνολο της Ευρωζώνης «έτρεχε» με 2,0%.

Οι δαπάνες του κράτους κυμάνθηκαν το 2018 στο 46,7 του ΑΕΠ έναντι 47,3% το 2017. Από το 2015 που ήταν στο 53,5% του ΑΕΠ οι δημόσιες δαπάνες μειώνονται συνεχώς. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση μέσω του περιορισμού των δημόσιων επενδύσεων μειώνει τις δαπάνες για να εμφανίσει ψηλότερο πλεόνασμα, ωστόσο αυτό κάνει ζημιά στην πραγματική οικονομία.

Τα δημόσια έσοδα κυμάνθηκαν στο 47,8% έναντι 48,1% το 2017, παρουσιάζοντας υποχώρηση για δεύτερο συνεχόμενο έτος.

Σχετικά με την τήρηση των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας, μόνο μια χώρα εμφάνισε το 2018 υπερβολικό έλλειμμα, η Κύπρος, ωστόσο η εξέλιξη αυτή είναι παροδική και οφείλεται στην εκκαθάριση και πώληση της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας στην Ελληνική Τράπεζα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από την εκκαθάριση της εν λόγω τράπεζας επηρεάστηκε αρνητικά και το χρέος το οποίο αυξήθηκε το 2018 στο 102,5% του ΑΕΠ από 95,8%.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου