Ως γνωστόν, οι αμερικανικές εκλογές θα γίνουν τον Νοέμβριο. Τον ίδιο μήνα αναμένεται το ΔΝΤ να κάνει την αναθεώρηση της έκθεσης βιωσιμότητας του χρέους, ώστε να αποφασιστεί συνεκτιμώντας τα δημοσιονομικά στοιχεία αν θα συμμετέχει τελικά στο ελληνικό πρόγραμμα.

Αν όντως οι ΗΠΑ και ειδικότερα ο Ομπάμα θέλουν να παρέμβουν στο ελληνικό χρέος θα έχουν μια ιδανική ευκαιρία. Μπορούν δηλαδή να ζητήσουν από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης να επισπεύσουν τη λύση για το ελληνικό χρέος. Αν η Γερμανία, η Αυστρία, η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Σλοβακία αρνηθούν με τα γνωστά -κυρίως πολιτικά- επιχειρήματα, τότε το ΔΝΤ θα αποτελέσει το «μακρύ χέρι» πίεσης της ισχυρότερης οικονομίας του κόσμου φέροντας την ευρωζώνη σε πολύ δύσκολη θέση.

Μια κατηγορηματική άρνηση του ΔΝΤ για τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα θα δημιουργούσε μεγάλο πρόβλημα στις κυβερνήσεις που είναι υποχρεωμένες να λογοδοτούν στα Κοινοβούλιά τους για τη συνέχιση της χρηματοδότηση της Ελλάδας.

Η αποχώρηση του ΔΝΤ θα απομάκρυνε οριστικά τη Φινλανδία από το ελληνικό πρόγραμμα. Τούτο διότι υπάρχει συνταγματικό κώλυμα της συγκεκριμένης σκανδιναβικής χώρας να χρηματοδοτήσει άλλο κράτος-μέλος της ευρωζώνης χωρίς την εγγύηση που δίνει το ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του χρέους του.

Η γερμανική, η ολλανδική, η αυστριακή και η σλοβενική κυβέρνηση θα αντιμετώπιζαν τεράστιο πολιτικό πρόβλημα αν συνέχιζαν ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης της Ελλάδας χωρίς το ΔΝΤ, πρόγραμμα για το οποίο υπήρχε αρχικά η εγγύηση της συμμετοχής του Ταμείου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως θα είχαν η Γερμανία και η Ολλανδία, που έχουν τον επόμενο χρόνο εθνικές εκλογές.

Από την άλλη, αν δεχθούν να υιοθετήσουν άμεσα λύση για το ελληνικό χρέος, θα αντιμετωπίσουν ένα άλλου είδους, εξίσου σοβαρό πολιτικό πρόβλημα.

Η αντιπολίτευση των πέντε χωρών όπου απαιτείται κοινοβουλευτικός έλεγχος για ένα τόσο σοβαρό θέμα όσο η ελάφρυνση χρέους από δάνεια του «δημόσιου τομέα» της Ε.Ε. σε μια χώρα που υλοποιεί το τρίτο κατά σειρά πρόγραμμα σταθεροποίησης δεν θα την έκανε εύκολα δεκτή και σίγουρα θα είχε σημαντικές πολιτικές απώλειες για τις κυβερνήσεις.

Αν στα ειδικά προβλήματα της κάθε χώρας προστεθούν και τα πολλά και μεγάλα προβλήματα της Ε.Ε. από το Brexit μέχρι και την κρίση εμπορικών τραπεζών του Νότου και τις δημοσιονομικές αποκλίσεις σε Ισπανία και Πορτογαλία, το τοπίο γίνεται ακόμη πιο σκοτεινό.

Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα θα γινόταν ξανά μείζον πρόβλημα δεχόμενη πιέσεις από παντού ενώ ο στόχος ήταν να βγει από το φαύλο κύκλο των συνεχών αξιολογήσεων και της πολύμηνης διαπραγμάτευσης. Η αβεβαιότητα θα επανερχόταν και μαζί τα σενάρια για Grexit.

Πολλαπλή πίεση

Σε πρακτικό επίπεδο μια τέτοια εξέλιξη θα άλλαζε τις συντεταγμένες και για το ελληνικό πρόγραμμα στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης που μπορεί να μην έχει μεν ως αντικείμενο δημοσιονομικά μέτρα, περιέχει όμως πολλά δύσκολα θεσμικά μέτρα, με πιο σοβαρό τις αλλαγές στην αγορά εργασίας.

Σε ένα τέτοιο διεθνές περιβάλλον Ε.Ε. και ΗΠΑ θα πίεζαν από δύο κατευθύνσεις για την υλοποίηση των προαπαιτουμένων για τη δόση των 2,8 δισ. ευρώ και πολύ περισσότερο για τη δεύτερη αξιολόγηση, ακριβώς όπως έχουν συμφωνηθεί χωρίς αποκλίσεις ή καθυστερήσεις. Αυτό σημαίνει ότι κάθε «κόκκινη γραμμή» για τα Δ.Σ. των τραπεζών, το νέο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων, τις αλλαγές στο Δημόσιο και κυρίως τις αλλαγές στην αγορά εργασίας μοιραία θα πάει στην άκρη.

Τούτο διότι κάθε καθυστέρηση στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων του προγράμματος θα δώσει επιχειρήματα στους Ευρωπαίους να επιμείνουν στην αναβολή της λύσης για το χρέος.

Ενα δεύτερο άγχος για την ελληνική πλευρά θα αποτελέσει και η επίτευξη στο ακέραιο των δημοσιονομικών στόχων. Μια απόκλιση στα έσοδα δεν θα αποτελέσει μόνο δικαιολογία για αναβολή της λύσης για το χρέος. Θα είναι και η αιτία για την ενεργοποίηση του δημοσιονομικού κόφτη που θα δημιουργήσει πολλά περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα λύσει και θα ξεκινούσε ένα νέο κύκλο αμφισβήτησης από το ΔΝΤ.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου