Οι διατάξεις που κατατέθηκαν και ψηφίζονται αυτές τις μέρες από τη Βουλή υποχρεώνουν όσους οφειλέτες έχασαν παλαιές ρυθμίσεις 120 δόσεων προς τη Φορολογική Διοίκηση και τα ασφαλιστικά ταμεία ή 100 δόσεων προς τους δήμους να καταβάλουν υπέρογκα ποσά συσσωρευμένων προσαυξήσεων για να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις αυτές.

Αν όμως η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών επέμβει -λίγο πριν την τελική ψήφιση των διατάξεων-, οι νέες αυτές διατάξεις θα οδηγήσουν πραγματικά στην επαναφορά μεγάλου αριθμού οφειλετών στις απολεσθείσες ρυθμίσεις. Θα μπορούσε, δηλαδή, να αναβιώσει το άρθρο 9 του νόμου 4321/2015 σχετικά με την προεξόφληση της ρύθμισης οφειλών.

Μονόδρομος…

Δεν τους δίνουν την εναλλακτική δυνατότητα επανένταξης με υπαγωγή σε άλλα πιο ευνοϊκά σχήματα λιγότερων δόσεων και χαμηλότερων προσαυξήσεων, τα οποία περιλαμβάνονταν στις ρυθμίσεις των ετών 2018-2020. Ετσι, ενώ οι οφειλέτες αυτοί έχουν αποκτήσει τη ρευστότητα που τους επιτρέπει να απαλλαγούν κατά μεγάλο μέρος ή ακόμη και πλήρως από τα αρχικά ποσά των χρεών τους, δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τη ρευστότητα αυτή και να απαλλαγούν από τις οφειλές τους, αφού καλούνται να επανενταχθούν με τα ίδια σχήματα πολλών δόσεων και μικρής περικοπής προσαυξήσεων που είχαν επιλέξει όταν εντάχθηκαν αρχικά σ’ αυτές. Τα συνολικά ποσά οφειλών που καλούνται να εξοφλήσουν για να επανενταχθούν στις απολεσθείσες ρυθμίσεις είναι υπέρμετρα αυξημένα σε σχέση με τα αρχικά χρέη τους λόγω επιβάρυνσης και με τις προσαυξήσεις που αναλογούν και συσσωρεύτηκαν κατά το διάστημα απώλειας των ρυθμίσεων.

Το πρόβλημα που περιγράφουμε καθιστά μη ελκυστικούς τους όρους επανένταξης στις παλαιές ρυθμίσεις και θα έχει, τελικά, ως συνέπεια την αποτυχία των νέων διατάξεων λόγω μη ανταπόκρισης μεγάλου αριθμού οφειλετών.

Τι προβλέπεται

Το νέο πλαίσιο για την επανένταξη οφειλετών σε παλαιές απολεσθείσες ρυθμίσεις οφειλών, όπως διαμορφώνεται με τις διατάξεις του υπό ψήφιση νομοσχεδίου, προβλέπει αναλυτικά τα εξής:

1 Σε όσους οφειλέτες φόρων ή και εισφορών έχουν απωλέσει ή έπαψαν να εξυπηρετούν έως την 1η-2-2023 τις ρυθμίσεις των 120 δόσεων (για τα παλαιά χρέη μέχρι και το 2018 ή και τις αρχές του 2019) ή τις ρυθμίσεις των 36-72 δόσεων (για τα χρέη της πανδημίας), καθώς και σε όσους οφειλέτες των δήμων έχουν απωλέσει ή έπαψαν να εξυπηρετούν έως την 1η-2-2023 παλαιές ρυθμίσεις 100 δόσεων των ετών 2019 και 2020 δίνεται η δυνατότητα να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις αυτές, εφόσον υποβάλουν σχετική αίτηση και καταβάλουν έως τις 31 Ιουλίου 2023 δύο μηνιαίες δόσεις κάθε απολεσθείσας ρύθμισης.

Ειδικά για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, η αναβίωση γίνεται εφόσον οι οφειλές δεν έχουν υπαχθεί μετά την απώλεια της ρύθμισης και πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας νομοθετικής διάταξης: α) σε ρύθμιση οφειλών στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού του ν. 4469/2017 ή β) σε ρύθμιση οφειλών του ν. 4738/2020 («δεύτερη ευκαιρία»).

Ειδικά για τις οφειλές προς τους δήμους, οι αιτήσεις των οφειλετών πρέπει να υποβληθούν μέχρι την 30ή-6-2023 μέσω του διαδικτυακού τόπου του οικείου δήμου ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω ειδικής εφαρμογής του αρμόδιου δήμου ή της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος.

2 Μετά την επανένταξη, το ύψος κάθε μίας από τις ανεξόφλητες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης αναδιαμορφώνεται κατόπιν επιβάρυνσης της δόσης με τόκο 8,76% ανά έτος ή 0,73% ανά μήνα, ο οποίος υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία η κάθε δόση κατέστη ληξιπρόθεσμη έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης.

3 Οι οφειλέτες υποχρεούνται εντός μηνός από την επικύρωση της αναβίωσης να εντάξουν τυχόν άλλες αρρύθμιστες οφειλές στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων.

Παράδειγμα

Αναβίωση με… μαμούθ επιβαρύνσεις

Για να γίνει καλύτερα αντιληπτό το πρόβλημα, παρουσιάζουμε το παρακάτω παράδειγμα:

Εστω οφειλέτης ο οποίος το 2019 είχε επιλέξει να εξοφλήσει οφειλή του προς τη Φορολογική Διοίκηση συνολικού ύψους 100.000 ευρώ σε 120 δόσεις. Για την επιλογή αυτή προβλεπόταν «κούρεμα» μόνο 10% στις προσαυξήσεις. Από τις 100.000 ευρώ του συνολικού χρέους του, οι 60.000 ευρώ ήταν η αρχική οφειλή και οι 40.000 ευρώ οι προσαυξήσεις. Συνεπώς, το συνολικό του χρέος πριν την υπαγωγή στη ρύθμιση και την έναρξη πληρωμής των μηνιαίων δόσεων διαμορφώθηκε σε 96.000 ευρώ (60.000 ευρώ + 36.000 ευρώ, που είναι το 90% των προσαυξήσεων ύψους 40.000 ευρώ).

Η δόση

Ο οφειλέτης ξεκίνησε να εξοφλεί τμηματικά το χρέος του πληρώνοντας δόση 800 ευρώ το μήνα. Τρεις μήνες αργότερα όμως έπαψε να πληρώνει δόσεις. Μέχρι τότε είχε εξοφλήσει μόνο 2.400 ευρώ από το συνολικό χρέος των 96.000 ευρώ και απέμενε ανεξόφλητο ένα υπόλοιπο 93.600 ευρώ, εκ των οποίων 60.000 ευρώ βασικό (αρχικό χρέος) και 33.600 ευρώ προσαυξήσεις. Λόγω του ότι έπαυσε να πληρώνει τις δόσεις, έχασε τη ρύθμιση. Το χρέος των 93.600 ευρώ έμεινε απλήρωτο μέχρι σήμερα και λόγω των προσαυξήσεων που εν τω μεταξύ προστέθηκαν εκτοξεύθηκε στις 114.600 ευρώ. Προστέθηκαν, δηλαδή, προσαυξήσεις 21.000 ευρώ, οι οποίες μαζί με τις εναπομείνασες απλήρωτες προσαυξήσεις των 33.600 ευρώ έφθαναν συνολικά τις 54.600 ευρώ.

Ο εν λόγω οφειλέτης καλείται τώρα να επανενταχθεί πληρώνοντας πλέον συνολικά 114.600 ευρώ και ειδικότερα καταβάλλοντας πρώτα δύο δόσεις των 800 ευρώ το μήνα και στη συνέχεια δόσεις ύψους 982,60 ευρώ το μήνα [(114.600 ευρώ – 800 ευρώ – 800 ευρώ) / 115 μηνιαίες δόσεις].

Αδιέξοδο…

Ομως η ρευστότητά του είναι αυτή τη στιγμή μεγάλη. Αν του δινόταν, λοιπόν, η δυνατότητα να επανενταχθεί στη ρύθμιση, επιλέγοντας άλλο σχήμα, πολύ λιγότερων δόσεων, με πολύ μεγαλύτερη περικοπή στις προσαυξήσεις ή ακόμη και η δυνατότητα εφάπαξ εξόφλησης της βασικής οφειλής με πλήρη διαγραφή των προσαυξήσεων, τότε θα γλίτωνε πολλές επιβαρύνσεις. Εάν, για παράδειγμα, είχε στα χέρια του 60.000 ευρώ, θα μπορούσε να τα δώσει όλα για να εξοφλήσει τη βασική του οφειλή των 60.000 ευρώ και να γλιτώσει τις υπόλοιπες 53.000 ευρώ των συσσωρευμένων προσαυξήσεων, επωφελούμενος της πλήρους περικοπής τους που προβλέπεται από την ίδια τη ρύθμιση σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής! Ομως καμία εναλλακτική δυνατότητα δεν του δίνεται από τις προωθούμενες στη Βουλή νέες νομοθετικές διατάξεις.

Ειδήσεις σήμερα