Η νέα παραλλαγή της Μποτσουάνας, που μέχρι το βράδυ της Παρασκευής δεν είχε εντοπιστεί στην Ελλάδα, ανακατεύει και πάλι την… τράπουλα και φέρνει αβεβαιότητα για τις επόμενες εβδομάδες μέχρι να διερευνηθεί η μεταδοτικότητά της. Το σίγουρο είναι ότι εμπνέει μεγάλη ανησυχία, καθώς, εάν πράγματι αποδειχθεί πολύ μεταδοτική, όπως είναι η Δέλτα, τότε θα υπάρχει πρόβλημα, γιατί το προφίλ της δίνει ισχυρά σημάδια διαφυγής από το εμβόλιο.

Σε συνέχεια μιας σειράς ενεργειών στην Ευρώπη, η χώρα μας υιοθετεί ταξιδιωτικά μέτρα με μετακινήσεις από «επικίνδυνες» χώρες της Νοτίου Αφρικής. Ειδικότερα από τις χώρες της Νοτίου Αφρικής στην Ελλάδα Ελληνες ή άλλοι υπήκοοι θα μπορούν να εισέρχονται μόνο με ειδική άδεια εισόδου και με πολύ αυστηρό πρωτόκολλο που προβλέπει τριπλό διαγνωστικό έλεγχο. Ενα PCR τεστ πριν από το ταξίδι, ένα rapid με το που φτάνουν στην Ελλάδα και ένα PCR έπειτα από υποχρεωτική δεκαήμερη καραντίνα μετά την άφιξη των ταξιδιωτών στην Ελλάδα.

«Βαρυχειμωνιά»

Η νέα μετάλλαξη είναι ένας αστάθμητος παράγοντας για την πορεία της πανδημίας έως τις γιορτές όσο και ύστερα από αυτές. Οπως όλα δείχνουν, προβλέπεται «βαρυχειμωνιά» από τον κορονοϊό, που πολύ πιθανόν επισύρει περισσότερα μέτρα, αλλά και από τη γρίπη, που μαζί με την Covid-19 θα πιέσει ισχυρά το ΕΣΥ. Ειδικοί και κυβέρνηση με βάση τα δεδομένα… προ μετάλλαξης αναμένουν και την ερχόμενη εβδομάδα να φανεί η επίδραση των μέτρων που τέθηκαν τελευταία σε εφαρμογή, ενώ η διατήρηση του εμβολιαστικού ρυθμού και η ενίσχυσή του εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν ένα πλέγμα προστασίας, ώστε να διατηρηθεί η σταθεροποιητική τάση των ημερών έως τα Χριστούγεννα.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκο Τζανάκη, φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται το πιο ευμενές σενάριο για την πορεία της πανδημίας, που θέλει το τέταρτο κύμα να φτάνει στην κορύφωσή του, με μια σταθεροποίηση του μέσου όρου κρουσμάτων περί τα 7.000. Ο ίδιος εκτιμά ότι το ανώτατο σημείο που θα φτάσουν οι διασωληνωμένοι -έως την Πέμπτη ήταν 621-, εάν συνεχιστεί η ίδια πορεία, θα είναι 720 με 750, ώστε να ξεκινήσει στη συνέχεια η αποκλιμάκωση. Οι θάνατοι, βέβαια, θα συνεχίσουν να είναι δεκάδες. Οπως λέει ο κ. Τζανάκης, εάν καταγράφονται περίπου 70 θάνατοι την ημέρα, τότε έως τα Χριστούγεννα θα έχουν καταγραφεί περισσότεροι από 2.000 νέοι θάνατοι.

Πιο αναλυτικά, οι ειδικοί βλέπουν μια σταθεροποίηση και μια επιπέδωση, που χρειάζονται δύο εβδομάδες για να φανούν με βεβαιότητα. Ειδικά το τέλος της επόμενης εβδομάδας είναι καθοριστικό, καθώς θα έχει φανεί εάν επιδρούν θετικά τα τελευταία μέτρα που αφορούν στους ανεμβολίαστους -μπλοκάροντάς τους από κλειστούς χώρους θεάτρων, σινεμά, γυμναστηρίων- και εάν θα απαιτηθούν επιπλέον. Την ερχόμενη εβδομάδα, άλλωστε, θα τεθούν ξανά όλα τα μέτρα στο «τραπέζι» της συνεδρίασης της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, όπως έχει πει ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης.

«Συμμόρφωση…»

«Τα μέτρα έχουν κλιμακωθεί και είναι αρκετά. Θα μπορούσαν να μας κρατήσουν και να οδηγήσουν σε έλεγχο της πανδημίας, αλλά χρειάζονται τη συμμόρφωση όλων μας. Το στοίχημα είναι να τηρούμε τους περιορισμούς που ισχύουν παράλληλα με τα μέτρα ατομικής προστασίας και να κάνουμε συχνά τεστ. Να φοράμε τη μάσκα μας από τη στιγμή που βγαίνουμε από το σπίτι μας για όπου και εάν πάμε», επισημαίνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο καθηγητής Παθολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Χαράλαμπος Γώγος. Ο ίδιος προσθέτει ότι πάντα υπάρχουν πιθανά επιπλέον μέτρα αναλόγως της επιδημιολογικής κατάστασης και το lockdown είναι μεν ένα ύστατο μέτρο, ωστόσο αξιοποιείτο όταν «δεν είχαμε τίποτε άλλο και δεν γνωρίζαμε τον ιό».

Η πίεση στο ΕΣΥ είναι αυτή που βασικά κρίνει περαιτέρω περιορισμούς, που, όπως τονίζουν κυβερνητικά στελέχη, εάν απαιτηθούν, θα αφορούν σε ανεμβολίαστους. Οι χώροι όπου επιτρέπεται η πρόσβαση με τεστ σε ανεμβολίαστους είναι οι υπαίθριοι χώροι εστίασης και το λιανεμπόριο, επομένως το καθολικό «μπλόκο» σε αυτούς τους χώρους θα μπορούσε να είναι ένα υποψήφιο μέτρο. Επιπλέον, χωρίς τεστ μπαίνουν σε σούπερ μάρκετ και Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Η αυστηροποίηση του πλαισίου και η πρόσβαση με τεστ ακόμη και σε αυτές τις βασικές δραστηριότητες, στο πρότυπο άλλων χωρών, αποτελούν επιπλέον ένα σενάριο από όσα υπάρχουν, με την ελπίδα ότι δεν θα χρειαστεί να αξιοποιηθούν.

Η τρίτη δόση μειώνει την πίεση στο ΕΣΥ

Σύμφωνα με πληροφορίες από τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, τις τελευταίες ημέρες διαφαίνεται σταθεροποίηση και όσον αφορά στις νέες νοσηλείες, που, εάν διατηρηθεί, θα φέρει πτώση του αριθμού των διασωληνωμένων και των θανάτων.

Τι θα το κρίνει; Κατά βάση, η πορεία των εμβολιασμών, τόσο της πρώτης δόσης όσο και της αναμνηστικής, που δεν πρέπει να υποτιμάται, σύμφωνα με τους ειδικούς, καθώς όσο το… επικίνδυνο για βαριά νόσηση και θάνατο μέρος του πληθυσμού διενεργεί τρίτη δόση τόσο θα μειώνεται και η πίεση στα νοσοκομεία.

Το τελευταίο διάστημα διενεργούνται περίπου 300.000 εμβολιασμοί τρίτης δόσης την εβδομάδα, ρίχνοντας τον δείκτη αναπαραγωγής Rt κατά 5% σε επίπεδο εβδομάδας, με πρόχειρους υπολογισμούς.

Εξίσου σημαντική για την αύξηση της προστασίας στην κοινότητα είναι και η πρώτη δόση του εμβολιασμού. Από τα τέλη Οκτωβρίου έχουν πραγματοποιηθεί 1,2 εκατομμύρια εμβολιασμοί, οι 320.000 πρώτης δόσης. Τα ραντεβού πρώτης δόσης υπολογίζονται σε περίπου 20.000 κάθε ημέρα, με κάποιες ημέρες ο αριθμός να ανεβαίνει ακόμη περισσότερο.

Τα δεδομένα οδηγούν, ώστε η τρίτη δόση να αποτελεί μέρος του βασικού εμβολιαστικού σχήματος και να μη θεωρείται αναμνηστική. «Δεν ξέρουμε τι θα γίνει και πόσο θα κρατήσει η τρίτη δόση, εάν θα χρειαστεί και άλλη. Φαίνεται ότι διαμορφώνεται ένα εμβολιαστικό πλαίσιο που θέλει τρεις δόσεις. Ετσι, θα δημιουργείται καλύτερη ανοσία. Και μετά πιθανόν να πάμε σε μία ετήσια δόση», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο κ. Γώγος και προσθέτει: «Το ζήτημα είναι να οδηγηθούμε στην ενδημικότητα. Αφού δημιουργηθεί ένα προστατευτικό τείχος πάνω από 85% εμβολιασμών, μπορεί μετά να περάσουμε στην ενδημικότητα. Βέβαια, συνήθως χρειάζεται να δημιουργηθεί αυτό το λεγόμενο τείχος γρήγορα με μαζικούς εμβολιασμούς. Τώρα μπορεί να οδηγηθούμε εκεί με συνδυασμό εμβολιασμών και νόσησης».

Αστάθμητος παράγοντας, όσον αφορά στην πίεση του ΕΣΥ μετά τις γιορτές, είναι και η γρίπη, που φέτος εκτιμάται ότι θα… ξαναχτυπήσει. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Επιτήρησης έδειξε ότι μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα υπήρχαν 965 στελέχη ιών της γρίπης.

Πρόκειται για αριθμό υπερδεκαπλάσιο του αριθμού που υπήρχε σε όλη τη διάρκεια της περσινής περιόδου. Οι επικρατούντες τύποι είναι οι Α και κυρίως ο Η3Ν2 (κατά 97%) και σε ποσοστό 14% ο τύπος Β. Τα στελέχη είναι κοντά σε αυτά των προ Covid ετών, όπως έχει τονίσει η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου.

«Πράσινο» από ΕΜΑ για τον εμβολιασμό παιδιών 5-11 ετών

Κοντά στο να ξεκινήσει η χώρα μας τον εμβολιασμό των μικρότερων παιδιών 5-11 ετών, μετά το «πράσινο φως» που έλαβε το εμβόλιο για αυτές τις ηλικίες από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ). Σύμφωνα με πληροφορίες, εφόσον έχει εγκριθεί ο εμβολιασμός και για τις μικρότερες ηλικίες, δεν υπάρχει αποτρεπτικός παράγοντας, ώστε να μην εφαρμοστεί και στην Ελλάδα. Βέβαια, τα δεδομένα θα αξιολογηθούν εκτενώς από την αρμόδια Επιτροπή, ώστε να είναι εφικτή και ακριβής η διαμόρφωση της σύστασης, εφόσον υπάρξει. Μέλη της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών επισημαίνουν ότι είναι ένα θέμα που απαιτεί… ζύμωση και προς το παρόν δεν έχει βρεθεί με επιτακτικότητα στην ατζέντα των συνεδριάσεων. Η Επιτροπή θα αναμένει, άλλωστε, την επόμενη συνεδρίαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για Πρακτικές Ανοσοποίησης (ACIP) των ΗΠΑ στην οποία και θα παρουσιαστούν δεδομένα για το εμβόλιο σε αυτές τις ηλικίες.

Με βάση την εμπειρία από την πανδημία έως σήμερα, τα μικρά παιδιά συμμετέχουν στη μετάδοση, ειδικά τη στιγμή που η εκπαιδευτική διαδικασία λειτουργεί διά ζώσης, ωστόσο στα ίδια τα παιδιά η νόσος συνήθως διαδράμει ήπια. Ο εμβολιασμός τους όμως μπορεί να περιορίσει περαιτέρω ενδοοικογενειακές μεταδόσεις.

Η απόφαση του ΕΜΑ, πάντως, προβλέπει ότι στα παιδιά ηλικίας από 5 έως 11 ετών η δόση του εμβολίου των Pfizer/BioNΤech, το οποίο και πήρε το «πράσινο φως», θα είναι χαμηλότερη από αυτήν που χρησιμοποιείται σε άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω (10 μg σε σύγκριση με 30 μg). Οπως και στη μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα, χορηγείται ενδομυϊκά σε δύο δόσεις με διαφορά τριών εβδομάδων.